UAEA Başkanı Rafael Grossi'nin uyarısı, Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus işgali altındaki Zaporijya nükleer santrali yakınlarında meydana gelen yeni saldırıların ardından geldi.
REKLAMUluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Avrupa'nın en büyük nükleer santrali Zaporijya'daki durumu "çok kırılgan" olarak nitelendirerek, Birleşmiş Milletler'in (BM) denetimlerini kritik elektrik kaynaklarını da kapsayacak şekilde genişletme sözü verdi.
Çarşamba günü tesisi ziyaret edecek olan Rafael Grossi, Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ve Ukraynalı nükleer ve enerji yetkilileriyle görüştükten sonra salı günü Kiev'de bir basın toplantısında konuştu.
Grossi'nin ziyareti, Rusya'nın Şubat 2022'deki işgalinden bu yana Ukrayna'ya yaptığı 10. ziyaret oldu.
Grossi, "Bence durum, bunu çok sık olarak nitelendirdim, çok kırılgan" dedi. "İstasyon yine elektrik kesintisinin eşiğinde. Geçmişte bunu sekiz defa yaşadık. Elektrik kesintisi (şu anlama geliyor): elektrik yok, soğutma yok. Soğutma yoksa, belki de bir felaket yaşanır."
Grossi daha önce X hesabında, "nükleer kazayı önlemeye yardımcı olmak" için Zaporijya'ya gideceğini paylaşmıştı.
Saldırılardan Rusya'yı sorumlu tutan işletmeci Energoatom'a göre, geniş çaplı işgalinin ardından Rusya'nın kontrolü altına giren Zaporizhzhia santrali, pazartesi günü bölgedeki bombardıman nedeniyle tesisin güç erişimi zarar gördü.
Energoatom Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, "Rus bombardımanı, Zaporijya NGS'nin Ukrayna elektrik sisteminden güç aldığı iki harici havai hattan birine zarar verdi," dedi.
"İkinci hattın hasar görmesi durumunda acil bir durum ortaya çıkacaktır" diyen Ukrayna ajansı, teknisyenlerin "tekrarlanan bombardımanın gerçek tehdidi" nedeniyle hasar bölgesine erişemediğini de sözlerine ekledi.
Analistler, Zaporijya nükleer santralinde meydana gelecek bir patlamanın radyasyon üreteceğini ve paniğe yol açabileceğini, ancak patlama alanının ötesindeki radyasyon riskinin nispeten düşük olacağını ve 1986'daki Çernobil felaketi ölçeğinde olmayacağını söylüyor. Ayrıca rüzgarın doğu yönünde esmesi halinde radyasyon Rusya'ya doğru itilebilir.
Zaporijya bölgesi, Donetsk, Kherson ve Luhansk ile birlikte Rusya'nın yasa dışı olarak ilhak ettiği güney ve doğu Ukrayna'daki dört bölgeden biri.
Geçtiğimiz hafta UAEA Başkanı Grossi, Rusya'nın Kursk elektrik santraline yaptığı ziyaret nedeniyle aldığı eleştirilere yanıt verdi. "Bu çok ciddi bir uluslararası kriz ve insanlar UAEA'nın taraf tutmasını ve A ya da B'yi eleştirmesini bekliyor," dedi.
Grossi, "Bu durumla ilgili olabilmemiz, faydalı olabilmemiz için angaje olmaya devam etmeli, çalışmalarımızı teknik ve objektif tutmalıyız," diyerek ekledi.
Viyana merkezli UAEA, Zaporijya bölgesinde devam eden saldırıların yanı sıra Ukrayna'nın şebekesine verilen zararın, ülkenin nükleer enerji santralleri için hayati önem taşıyan güç kaynağı için tehdit oluşturduğunu söylüyor.
UAEA uzman ve yetkililerinden oluşan bir ekiple birlikte seyahat eden Grossi, Kiev'deki temaslarına Enerji Bakanlığı'na uğrayarak ve Bakan Herman Halushchenko ile görüşerek başladı.
Grossi, Ukrayna'nın nükleer santrallerine güç sağlayan elektrik trafo merkezlerini de kapsayacak şekilde denetimlerin genişletilmesi talebini kabul ettiğini söyledi.
REKLAM"Bu, az önce Başkan Zelenskiy ile görüştüğümüz ve mutabık kaldığımız, buradaki desteğimizin yeni bir boyutu, umarım önemli bir boyutudur," dedi.