Hükümetin planı, nükleer enerji santraliyle ilgili tehlikeler, Sovyetler dönemindeki nükleer denemelerden miras kalanlar ve Rusya'nın projeye dahil olacağı korkusu nedeniyle eleştiriliyor.
REKLAM
Kazakistan'da halk, ülkenin ilk nükleer enerji santralinin inşa edilip edilmeyeceğine karar verilmesi için Pazar günü düzenlenen referanduma katılmak üzere sandık başına gitti.
Nükleer enerji santralinin inşası, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev hükümeti tarafından desteklenen ve Orta Asya ülkesinin kömür santrallerini aşamalı olarak ortadan kaldırmayı amaçladığı bir plan. Ancak, nükleer enerji santraliyle ilgili tehlikeler, Sovyetler dönemindeki nükleer denemelerden miras kalanlar ve Rusya'nın projeye dahil olacağı korkusu nedeniyle kamuoyunun eleştirileriyle karşı karşıya kaldı.
Referandum, kayıtlı seçmenlerin yüzde 50'sinden fazlasının oy kullanması durumunda geçerli sayılacak. Oy verme işlemi TSİ 18:00’de sona erecek.
Bakanlar Kurulu'nun tesisin kurulacağı yer olarak belirlediği Balkaş Gölü kıyısındaki Ülken köyünde, yerel halktan bazıları projenin istihdam sağlayacağını söylerken, diğerleri ise santralin doğaya vereceği zararlar ve göl suyunun kalitesi üzerindeki etkisi konusunda endişelerini dile getirdi.
20 yılı aşkın süredir 1.200 kişinin yaşadığı köyde yaşayan Dametken Shulgeyeva Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, "Enerji santralini destekliyorum. Bu bizim geleceğimiz," dedi.
Nükleer enerji santralinin inşasının 10 ila 12 milyar dolara mal olacağı tahmin ediliyor.
Büyük doğal gaz rezervlerine rağmen, 20 milyon nüfuslu Orta Asya ülkesi, elektrik ihtiyacı için çoğunlukla kömürle çalışan santrallere güveniyor.
Kazakistan, çoğu eski tesisleri iç talebi karşılamakta zorlandığından, çoğunlukla Rusya'dan elektrik ithal ediyor.
Hükümet, güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklarını desteklemek için güvenilir bir enerji tedariğinin gerekli olduğunu ve Kazakistan'ın dünyanın en büyük uranyum üreticilerinden biri olması nedeniyle nükleer enerjinin mantıklı bir seçim olduğunu söylüyor.
Oylamadan önce Tokayev, "Küresel ilerlemenin dışında kalmamak için rekabet avantajlarımızı kullanmalıyız," dedi.
Eleştirmenler aynı hedefe, hâlâ fosil yakıt kullanmalarına rağmen, kömür santrallerine göre çok daha az kirletici olan ve daha az risk taşıyan gazla çalışan santrallerle ulaşılabileceğini söylüyor.
Kazakistan, 1986 yılında Çernobil felaketinin meydana geldiği sırada Sovyetler Birliği'nin bir parçasıydı ve onbinlerce Kazak, birçoğunun ömür boyu sağlık sorunları yaşamasına neden olan temizlik operasyonuna katıldı.
Eski Sovyet ülkesi, aynı zamanda geniş arazileri yaşanmaz hale getiren, yakın bölgelerdeki insanlar arasında hastalıklara yol açan yüzlerce Sovyet nükleer silah denemesine de sahne oldu.