Oscar Kasırgası'nın ülkenin enerji krizini daha da kötüleştirerek yaygın huzursuzluğa neden olmasının ardından, büyük elektrik kesintileri ve protestolar devam ediyor.
Küba'da yaşanan enerji krizinin giderek daha da kötüleşmesi ardından başkent Havana'da hayat Pazartesi günü büyük ölçüde felç oldu. Adanın geri kalanı, herhangi bir huzursuzluğun cezalandırılacağına dair sert bir hükümet uyarısına neden olan büyük elektrik kesintilerinin dördüncü gecesini yaşadı.
Oscar Kasırgası pazar günü adanın doğu kıyılarını tropik bir fırtına olarak geçmeden önce rüzgar ve şiddetli yağmurla karaya ulaştı. Kasırga'nın altı kişinin ölümüne yol açmasının ardından, Santos Suárez ve Havana'nın merkezi gibi mahalleler birkaç düzine insanın protestolarına sahne oldu.
Bazıları sokaklarda tencere ve tavalara vururken, bazıları da balkonlarından gösteri yaptı. Sularının olmadığını söyleyen protestocular en az bir sokağı çöplerle kapattı.
Ev kadını 55 yaşındaki Mayde Quiñones "Ülke tamamen durdu" dedi. 80'li yaşlarındaki kayınvalidesine bakan Quiñones, "Bu herkese zarar veriyor ama en çok da yaşlılara," dedi.
Suçlu, ticari ambargo mu yoksa 'uzun vadeli kötü yönetim' mi?
Küba hükümetinin sivil itaatsizliğe karşı toleransı düşük. Devlet Başkanı Miguel Díaz-Canel pazar günü ulusal televizyonda, "herhangi bir vandalizme izin vermeyeceğiz. Kimsenin insanların huzurunu bozmasına izin vermeyeceğiz," uyarısında bulundu.
Ülke çapındaki uzun süreli elektrik kesintisi, ülkenin Temmuz 2021'de yaşanan enerji kriziyle son 30 yılın en büyük protestolarına sahne olmasının ardından geldi. Bu protestoları, Ekim 2022'de ve bu yılın Mart ayında daha küçük yerel protestolar izledi.
Tüm bunlar, yarım milyondan fazla Kübalının ABD'ye göç etmesine ve binlercesinin de Avrupa'ya gitmesine neden olan derin ekonomik krizin bir parçası.
Küba hükümeti ve müttefikleri ekonomik sorunlardan ABD'nin adaya uyguladığı 62 yıllık ticaret ambargosunu sorumlu tutarken Beyaz Saray Basın Sekreteri Karine Jean-Pierre pazartesi günü yaptığı açıklamada, Küba hükümetinin "ekonomi politikasını ve kaynaklarını uzun süredir kötü yönetmesinin Küba'daki insanların sıkıntılarını kesinlikle arttırdığını" belirtti.
Elektrik nispeten ucuz kalmaya devam ediyor ancak giderek daha fazla kullanılamaz hale geliyor. Küba hükümeti, en yüksek talep 3 gigawatt'a ulaşabiliyorken 700 megawatt ürettiğini söyledi. Yetkililer pazartesi öğleden sonra başkent Havana'nın yaklaşık yüzde 80'inin kesintili elektriğe sahip olduğunu açıkladı.
Enerji talebi düşürülecek
Havana'nın merkezindeki işletmesine cuma sabahından beri düzenli elektrik verilemeyen 53 yaşındaki küçük işletme sahibi Juan Estrada, "Buzdolabımız yiyecekle dolu ve korkuyoruz," dedi.
Enerji Bakanı Vicente de la O Levy bir basın toplantısında pazartesi ya da salı sabahına kadar daha güvenilir elektriğin geri geleceğini umduğunu, ancak okulların en azından perşembe gününe kadar kapalı kalacağını söyledi.
Elektrik kesintisi, Ian Kasırgası'nın 2022 yılında Kategori 3 fırtına olarak adayı vurmasından ve elektrik tesislerine zarar vermesinden bu yana Küba'da yaşanan en kötü kesinti olarak değerlendirildi.
Küba hükümeti elektrik talebini azaltmak için okul ve üniversite derslerinin askıya alınması, devlete ait bazı iş yerlerinin kapatılması ve zorunlu olmayan hizmetlerin iptal edilmesi gibi acil önlemler açıkladı.
Yerel yetkililer kesintinin küçük ve orta ölçekli şirketlerin ve ev tipi klimaların artan talebinden kaynaklandığını söyledi. Daha sonra, bakımı düzgün yapılmayan eski termoelektrik santrallerindeki arızalar ve bazı tesisleri çalıştıracak yakıtın bulunmaması nedeniyle kesinti daha da kötüleşti.
Küba Enerji Bakanı, yetkililer cumartesi günü yeniden bağlantı kurmaya çalışırken iki kısmi kesinti daha yaşanmasaydı ülkenin şebekesinin daha iyi durumda olacağını belirtti. De la O Levy ayrıca diğer ülkelerin yanı sıra Meksika, Kolombiya, Venezuela ve Rusya'nın da yardım teklifinde bulunduğunu aktardı.