İddialar, Washington'un Beşar Esad'ın devrilmesiyle sonuçlanan süreçten daha önce haberdar olduğu yönünde.
REKLAM
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın 8 Aralık Pazar günü devrilmesiyle sonuçlanan Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) 'Saldırganlığı Caydırma' adlı operasyonundan ABD'nin öncesinde haberdar olduğu iddia edildi.
İngiliz The Telegraph gazetesi, bu iddiayı ABD ve İngiltere'ye yakınlığıyla bilinen El Tanf askeri üssü civarında konuşlanan Suriye Özgür Ordusu'ndan (SÖO) kaynaklara dayandırdı. Grup ayrıca Devrimci Komando Ordusu (DKO) olarak da biliniyor.
Haberde, ABD Özel Kuvvetleri'nin Beşar Esad'ın devrilmesinden önce SÖO üyeleriyle toplantı yaptığı, "Bu sizin zamanınız" denildiği ileri sürüldü. Yine SÖO'dan üye sayısını artırması, Esad'ı devirecek bir saldırıya "hazır" olmaları istenmişti.
Yüzbaşı Beşar El Meşadani, "Bize sadece 'Her şey değişmek üzere. Bu sizin anınız. Ya Esad düşecek ya siz' dendi," diyor. Fakat olayların ne zaman başlayacağına ilişkin bir bilgilendirme yapılmadığını söylüyor.
ABD, Irak Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Suriye'deki varlığını ortadan kaldırmak için SÖO ile dirsek temasındaydı. Gruptaki askerlerin her birine 400 dolar (14.075 Türk Lirası) para ödeniyordu. Bu rakam, feshedilen Suriye ordusundaki bir askerin kazancından 12 kat daha fazlaydı.
Yüzbaşı Meşadani, El Tanf askeri üssünde düzenlenen toplantı öncesi SÖO saflarına onlarca irili ufaklı birliklerin dahil olduğunu vurguladı.
Kasım ayının son günlerinde HTŞ'nin Şam'a doğru yürüyüşünü başlatmasıyla beraber SÖO da Palmira'dan harekete geçti ve ülkenin beşte birinde kontrolü sağladı.
Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu'nun eski adı olan Özgür Suriye Ordusu'nu (ÖSO) ismen çağrıştırsa da farklı bir grup olarak bölgede faaliyet gösterdiği belirtiliyor.
Ne olmuştu?
Suriye'de 13 yıldır devam eden iç savaş, HTŞ ve diğer muhalif grupların son 12 günlük operasyonunun ardından Esad ailesinin 54, Baas Partisi'nin 61 yıllık iktidarının bitişiyle sonuçlandı.
Ülkenin kuzeybatısında, İdlib'de konumlanmış ve yaklaşık 4 milyonluk bir nüfusu idare ettiği belirtilen HTŞ tarafı, 27 Kasım Çarşamba günü sabahı Türkiye'nin de desteklediği Suriye Milli Ordusu'nun (SMO) yardımıyla, Şam'daki Suriye hükümetine ve ordusuna karşı "Saldırganlığı Caydırma - Rad'ul Udvan" operasyonunu başlattı.
Hızla ilerleyen muhalifler 28 Kasım'da Halep'i Şam'a bağlayan otoyolu kesti, aynı gün 46. Alay Üssü’nü ve en az 8 köyü ele geçirdi.
29-30 Kasım tarihlerinde ülkenin en büyük ikinci kenti Halep, muhaliflerin elindeydi. Bu gelişme sonrası Rus ve Suriyeli savaş uçakları, 2016'dan bu yana ilk kez, 2024'te muhaliflerin ele geçirdiği düşünülen mevzileri bombaladı.
HTŞ'nin kontrolündeki muhalif gruplar 4 Aralık'ta Hama, 7 Aralık'ta Humus ve 8 Aralık'ta Esad'ın ülkeyi yönettiği Şam'ı ele geçirdi.
Bu gelişmelerden sonra Esad, Rusya'nın "insani gerekçelerle" tanıdığı sığınma hakkı kapsamında ailesiyle beraber Moskova'ya uçtu.
HTŞ lideri Colani veya gerçek adıyla Ahmed Hüseyin el-Şara ise aynı gün Suriye devlet televizyonunda Esad'ı devirdiklerini açıkladı.