Görüşme sonrası iki ismin ortak mesajı, 'Suriye'ye yönelik yaptırımların kalkması' oldu.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Pazar günü Suriye'nin başkenti Şam'a yaptığı ziyarette Heyet Tahrir Şam (HTŞ) lideri Ahmed Hüseyin eş-Şara ile bir araya geldi.
Görüşmede Dışişleri Bakan Yardımcısı Nuh Yılmaz, Türkiye'nin Şam Büyükelçiliği Geçici Maslahatgüzarı Burhan Köroğlu ve Suriye geçici hükümetinin Dışişleri Bakanlığı görevine getirilen Esaad Hasan Şeybani de yer aldı. Görüşmenin Başkanlık Sarayı'nda gerçekleştirildiği tahmin ediliyor.
İki isim görüşme sonrası ortak basın toplantısında konuştu. Hem Fidan hem de HTŞ lideri, Suriye'ye yaptırımların kalkması gerektiğini söyledi.
Ahmed Hüseyin eş-Şara, Türkiye ve Suriye'nin ekonomik iş birliğini önemsediklerini belirterek ''Dost ülke Türkiye, devrimin başından beri Suriye halkının yanında durdu, bunu unutmayacağız'' dedi. Ayrıca, Suriye'nin kuzey doğusuna dair gelen soruya ''Gerek bizim kontrolümüzdeki gerek YPG'nin kontrolündeki bölgelerde, hiçbir grubun elinde silah bulunmasını kabul etmemiz mümkün değil" yanıtını verdi.
Hakan Fidan ise Suriye'deki yeni yönetimin fırsata ve zamana ihtiyacı olduğunu belirterek ''Hiçbir etnik grubun dışlanmadığı bir ülke kurulmalıdır'' dedi.
Fidan ayrıca ''Terör örgütü Suriye halkının topraklarını işgal etmekte ve doğal kaynaklarını çalmaktadır. Geçmişte olduğu gibi bugün de DEAŞ'ın fırsatlardan istifade etmesine asla izin vermeyeceğiz. Baas karanlığından kurtulan Suriye, DEAŞ ve PKK'dan temizlenecek. Suriye'de PKK/YPG'ye yer yoktur. PKK/YPG bir an önce kendini feshetmelidir'' dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan cuma günü yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Fidan'ın Suriye gideceğini belirterek, "Başta sayın Colani olmak üzere yeni Suriye yönetiminde yer alan isimlerle iletişimi başlatmış durumdayız," dedi.
Bu açıklamadan saatler sonra ise Suriye'ye üst düzey diplomatlarını gönderen ABD, HTŞ lideri Ahmet Hüseyin eş-Şara, yaygın bilinen savaşçı adıyla ise Muhammed Colani'nin başına koyduğu ödülü kaldırdı.
Dışişleri Bakanı Fidan 20 Aralık'ta France 24 kanalına yaptığı değerlendirmede HTŞ ile IŞİD konusunda yıllardır iş birliği yaptıkları söylemişti.
Röportajda Türkiye'nin HTŞ'yi 'terör listesinden' neden çıkarmadığına da yanıt veren Fidan, "Bizim onları listeye almamız, BM listesiyle alakalı bir konu. BM Güvenlik Konseyi kararlarına tabii ki uyuyoruz ama şimdi hukuki boyut ile fiili boyutun birbiriyle çeliştiği farklı bir durum var," demişti.
Fidan, HTŞ'nin son 10 yılda fiili olarak herhangi bir 'terör faaliyeti' içinde olduğunu görmediklerini de belirtti ve "Bu, sadece bizim değil Batılı istihbarat örgütlerinin de tespit ettiği bir husus" diye de ekledi.
12 Aralık'ta Türkiye ve Katar'dan diplomatik temsilciler, Şam'a giderek Colani ve Suriye'nin yeni atanan başbakanı Muhammed Beşir ile bir araya gelmişti. Görüşmede Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın da temsilciler arasındaydı.
Ne olmuştu?
Suriye'de 13 yıldır devam eden iç savaş, HTŞ ve diğer muhalif grupların son 12 günlük operasyonunun ardından Esad ailesinin 54, Baas Partisi'nin 61 yıllık iktidarının bitişiyle sonuçlandı.
Ülkenin kuzeybatısında, İdlib'de konumlanmış ve yaklaşık 4 milyonluk bir nüfusu idare ettiği belirtilen HTŞ tarafı, 27 Kasım Çarşamba günü sabahı Türkiye'nin de desteklediği Suriye Milli Ordusu'nun (SMO) yardımıyla, Şam'daki Suriye hükümetine ve ordusuna karşı "Saldırganlığı Caydırma - Rad'ul Udvan" operasyonunu başlattı.
Hızla ilerleyen muhalifler 28 Kasım'da Halep'i Şam'a bağlayan otoyolu kesti, aynı gün 46. Alay Üssü’nü ve en az 8 köyü ele geçirdi.
29-30 Kasım tarihlerinde ülkenin en büyük ikinci kenti Halep, muhaliflerin elindeydi. Bu gelişme sonrası Rus ve Suriyeli savaş uçakları, 2016'dan bu yana ilk kez, 2024'te muhaliflerin ele geçirdiği düşünülen mevzileri bombaladı.
HTŞ'nin kontrolündeki muhalif gruplar 4 Aralık'ta Hama, 7 Aralık'ta Humus ve 8 Aralık'ta Esad'ın ülkeyi yönettiği Şam'ı ele geçirdi.
Bu gelişmelerden sonra Esad, Rusya'nın "insani gerekçelerle" tanıdığı sığınma hakkı kapsamında ailesiyle beraber Moskova'ya uçtu.
HTŞ lideri Colani veya gerçek adıyla Ahmed Hüseyin el-Şara ise aynı gün Suriye devlet televizyonunda Esad'ı devirdiklerini açıkladı.
ABD, Kanada, İngiltere ve Türkiye, HTŞ'yi "terör örgütü" olarak tanıyor. Ancak ülkeler bir bir HTŞ ile ilişki kurmaya başladı.
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik de HTŞ'nin artık 'fiilen' terör örgütü olmadığını söyledi.