Suriye'de Beşar Esad döneminin 'insan mezbahası' olarak bilinen Sednaya Hapishanesi'nin yöneticisinin aranmasının, ülkenin batısında Esad yanlıları ile güvenlik görevlileri arasında çatışmaya yol açtığı iddia edildi.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), Suriye'nin yeni hükümetinin eski lider Beşar Esad döneminin kötü şöhretli Sednaya Hapishanesi'nde binlerce ölümden sorumlu üst düzey yetkiliyi tutukladığını açıkladı.
On yılı aşkın bir süredir Suriye'deki savaşı izleyen örgüte göre Muhammed Kanco El Hasan, perşembe günü sahil kenti Tartus'ta kendisini korumak isteyenlerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmaların ardından 20 kişiyle birlikte tutuklandı.
Suriye'nin geçici İçişleri Bakanı Muhammed Abdül Rahman'a göre çatışmalarda hükümet güçlerinden 14 kişi öldü.
El Hasan, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) liderliğindeki savaşçıların bu ayın başlarında Beşar Esad'ı deviren yıldırım saldırısını başlatmasından bu yana tutuklanan en yüksek rütbeli yetkili.
El Hasan 2023 yılında İngiltere hükümeti tarafından "Suriye'de sivil halka baskı uyguladığı" gerekçesiyle yaptırıma maruz kalmıştı.
SOHR, insani yardım kuruluşlarının Esad karşıtlarının acımasızca işkence gördüğü uyarısında Sednaya Hapishanesi'ndeki suçlardan El Hasan'ın sorumlu olduğunu söyledi.
Sednaya Hapishanesi Mahkumları ve Kayıpları Derneği (ADMSP) adlı kuruluş ise, El Hasan'ın Suriye'deki iç savaşın ilk üç yılında 2011-2014 yılları arasında Suriye askeri mahkemesine başkanlık ettiğini belirtti. El Hasan daha sonra ülkenin askeri adalet sisteminin başına getirildi.
ADMSP'nin kurucularından Diab Serriya, El Hasan'ın görev süresi boyunca binlerce kişiyi idama mahkum ettiğini ve aynı zamanda mahkum yakınlarından 143 milyon euro rüşvet aldığını iddia etti.
Sürgünde kurulan Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu, El Hasan'ın "Esad rejiminin suçlularından" biri olduğunu ve tutuklanmasının Esad yönetimi altında işlenen suçların soruşturulması yönünde önemli bir adım olduğunu söyledi.
Uluslararası kuruluşlar, HTŞ tarafından henüz bir yargı sisteminin örgütlenmediği ülkede hesap verebilirlik mekanizmalarının acilen kurulması çağrısında bulundu.
Ülkenin çeşitli bölgelerinde meydana gelen olayları, HTŞ'nin zorluklarla karşılaşabileceğini gösteriyor. Geçtiğimiz hafta Aleviler, bir türbenin ateşe verildiğini gösterildiği video üzerine batıda ve Humus'un merkezinde protesto gösterileri düzenledi.
El Hasan'ın aranması sırasında yaşanan ölümcül çatışmaların yanı sıra ülkenin başkenti Şam'da da bir Noel ağacının yakılması üzerine protestolar patlak verdi ve mezhepsel çatışma korkularını ateşledi.
El Kaide'nin eski bir kolu olan HTŞ, İngiltere, ABD ve Avrupa Birliği'nin terör örgütleri listesinde yer alıyor. Grup 2016 yılında El Kaide ile bağlarını kopardığını açıkladı ancak yine de 'dine hakaret' ve 'zina' suçlarından infazlar da dahil olmak üzere çeşitli insan hakları ihlalleriyle ilgili suçlamalar devam ediyor.
Esad'ın düşüşü sonrası HTŞ lideri Ahmed Hüseyin eş-Şara da sivil kıyafetlerle açıklamalar yapmaya başladı ve hatta sakalını kısalttı. Bu hareketlerin 'daha ılımlı' görünme çabası olduğu biliniyor.
Kürtler, Hristiyanlar, Dürzi ve Alevilerin yaşadığı Suriye'nin 24 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Sünniler oluşturuyor.