ABD Başkanı Joe Biden, Hamas - İsrail ateşkesini ilan etti

REKLAM

ABD Başkanı Joe Biden, Çarşamba günü Beyaz Saray'da Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın yer aldığı bir basın toplantısında, Hamas - İsrail ateşkesini ilan etti.

Biden'ın bu açıklaması, ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın sahibi olduğu Truth Social platformunda ateşkesi duyurmasından dakikalar sonra geldi.

"Rehineler yakında evlerine geri dönecek," diyen Biden, üç aşamalı ateşkes anlaşmasının içeriğinde yer aldığı iddia edilen rehine - mahkum takasını teyit etmiş oldu.

Ateşkesin üç aşamadan oluşacağını kabul eden ABD Başkanı, ilk aşamada rehine ve mahkumların karşılıklı serbest bırakılacağını ve bu süreçte Gazze Şeridi'ne yardım kamyonlarının gönderileceğini duyurdu.

ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump ve ekibinin ateşkesin uygulanmasında sorumlu olacağını vurgulayan Biden, siyasi rakibinin Ortadoğu Temsilcisi Steve Witkoff'un da görüşmelere katılması hakkında, "Tek bir ekip olarak görüşmeleri gerçekleştirdik," dedi.

Anlaşmanın, ABD'nin dış politikada "ne kadar güçlü ve etkili olabileceğinin" işareti olduğunun altını çizen Biden "Giden ve gelen yönetimlerin baskısı olmasaydı, bu anlaşmanın gerçekleşmesi daha da zorlaşırdı," diye konuştu.

ABD Başkanı'nın Beyaz Saray'daki açıklamasından dakikalar önce Donald Trump, sahibi olduğu Truth Social platformu üzerinden yayınladığı bir gönderide, ateşkesin Kasım 2024'teki seçim zaferinin bir sonucu olduğunu belirtip, "Hükümetim, dünyaya barışın peşinden koşacağının ve müttefiklerimizin güvenliğini sağlayacağının sinyalini verdi," diye yazdı.

Seçilmiş başkan "ABD'li ve İsrailli rehinelerin ailelerine geri dönecek olmaları nedeniyle büyük bir heyecan duyuyorum," ifadelerini kullandı.

Katar'ın başkenti Doha'daki görüşmelere katılan Ortadoğu Temsilcisi Steve Witkoff'a teşekkürlerini sunan ABD'nin seçilmiş başkanı, "Gazze'nin bir daha asla teröristlerin sığınağı haline gelmemesi için İsrail ve diğer müttefiklerimizle yakın bir şekilde çalışmaya devam edeceğiz," vurgusunda bulundu.

Üç ABD'li yetkili ve Katarlı arabulucular Çarşamba günü İsrail ile Hamas arasında bazı rehinelerin serbest bırakılmasını ve çatışmalara ara verilmesini öngören bir ateşkes anlaşmasına varıldığını doğruladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun kabinesi tarafından onaylanması ve önümüzdeki günlerde yürürlüğe girmesi beklenen olası anlaşma hakkında şu ana kadar ne Hamas ne de İsrail'den bir açıklama geldi.

Anlaşmanın kabul edilmesi halinde, Gazze Şeridi'nde 15 aydır süren yıkıcı savaşa geçici süreliğine ara verilecek.

Son olarak, Doha'da anlaşmaya varılsa bile bunun uygulanması için İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ve kabinesinin onayına ihtiyacı var.

Anlaşma neleri içeriyor?

ABD Başkanı Joe Biden'ın hazırladığı ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) onaylanan üç aşamalı anlaşmanın ilk ayağında rehine-mahkum takası bulunuyor.

Altı hafta sürecek bu ilk aşamada Hamas, Gazze Şeridi'ndeki 33 rehineyi teslim edecek, İsrail tarafı da müebbet hapis cezasına çarptırılmış yüzlerce Filistinliyi gönderecek.

42 gün devam edecek bu aşama sırasında İsrail, Gazze Şeridi'nde insanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerdeki birliklerini geri çekecek.

Evlerinden edilmiş Filistinliler, mahallelerine dönecek ve Gazze Şeridi'ne her gün 600 kamyon yardım malzemesi ulaştırılacak.

İkinci aşamadaki görüşmeler, henüz birinci aşamanın vaatleri yerine getirildiği sıra gerçekleştirilecek.

Taslağa göre Hamas, İsrail'in Gazze Şeridi'nden tam anlamıyla geri çekilmesine karşılık olarak kalan rehineleri teslim edecek. Bu yerler arasında Philadelphi ve Netzarim koridorları da bulunuyor.

Hamas, İsrail Gazze'den çekilmediği sürece rehineleri bırakmamayı, Başbakan Netanyahu da Hamas sona erene kadar savaşın devam edeceğini söylüyordu.

AP'nin haberinde, Gazze'de alternatif bir yönetim şekli benimsenmediği sürece Hamas'ın kontrolü elinde tutmaya devam edeceği öngörüsünde bulunuluyor.

Son olarak üçüncü aşamada, Hamas hayatını kaybeden rehinelerin cesetlerini İsrail'e iade edecek ve Gazze'nin yeniden inşasına başlanacak.

Arka plan

İsrail ile Gazze Şeridi'ni yöneten Hamas arasındaki çatışmalar, 7 Ekim 2023 tarihinde tekrar alevlendi.

İsrail sınırını aşıp baskın yapan Hamas militanları, düzenledikleri saldırıda çoğu sivil olmak üzere yaklaşık 1.200 kişiyi öldürdü ve 250 kadar kişiyi de rehin aldı. Bu rehinelerin yaklaşık yarısı, Kasım ayında bir hafta süren ateşkes sırasında İsrail tarafından tutulan Filistinli mahkumlarla takas edilerek serbest bırakıldı.

İsrail, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun (BMGK) derhal ateşkes ilan edilmesini öngören kararına rağmen Hamas'ın 7 Ekim'deki saldırısından bu yana Gazze'ye yönelik saldırılarını ve sivil katliamlarını sürdürürken, uluslararası kınamalarla karşı karşıya kaldı.

Gazze'deki sağlık yetkililerine göre, 7 Ekim'den beri İsrail'in Gazze'de düzenlediği saldırılarda çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 46.000'den fazla Filistinli öldürüldü ve yaklaşık 109.700 kişi de yaralandı.