Grönland'da bulunan 34 mineralden 25'i, 2023 yılında Avrupa Komisyonu tarafından yapılan bir çalışmada 'kritik ham madde' olarak tanımlandı.
REKLAM
Grönland'ın solcu Inuit Ataqatigiit (IA) ayrılıkçı partisinin Danimarka parlamentosu üyesi Aaja Chemnitz Euronews'e yaptığı açıklamada, Grönland'ın güneş panelleri ve bataryalar gibi yeni temiz enerji teknolojilerini inşa etmek için ihtiyaç duyduğu kritik ham maddeler üzerinde daha güçlü bir AB varlığına ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
"Biz (IA) nadir toprak elementleri söz konusu olduğunda AB'yi çok daha ilgili görmek istiyoruz. Nadir topraklar söz konusu olduğunda AB'nin ihtiyaç duyduğu her şeyin yüzde 73'ünün Grönland'da bulunabileceğini biliyoruz ve şu anda nadir topraklar söz konusu olduğunda aşağı yukarı bir Çin tekeline sahibiz," diyerek AB'nin bu alana yatırım yapması için bir fırsat gördüğünü belirtti.
Son yıllarda AB, enerji ve nadir topraklar konusunda adayla daha fazla iş birliği yapılması için bastırdı ve Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, Grönland'ın başkenti Nuuk'ta bir AB ofisi açmak üzere geçen Mart 2024'te adayı ziyaret etti.
Ancak Chemnitz, AB ve Danimarka'nın Grönlandlılara yeterince ilgi göstermediğini, ancak şimdi savunma ve güvenlik de dahil olmak üzere adayla ilişkileri "daha gerçekçi bir şekilde" güçlendirmek için bir fırsat penceresine sahip olduklarını düşünüyor.
Grönland'ın en büyük partisi IA'nın, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın dünyanın en büyük adası üzerinde hak iddia etmesinin ardından ve Rusya'nın bölgedeki ulusal çıkarları göz önüne alındığında, Kuzey Kutbu'ndaki güvenlik durumu konusunda "endişeli" olduğunu vurguladı.
Trump'ın Grönland'ı ele geçirmek için askeri müdahaleyi reddetmesine atıfta bulunan Chemnitz, "Bence yeni bir müttefikle iş birliği yapmanın yollarını bulmak onları tehdit etmek değildir" dedi.
Danimarka parlamentosunda Grönland komitesine başkanlık eden Chemnitz, ABD, AB, Rusya veya Çin gibi güçlü oyuncuların stratejik çıkarları göz önüne alındığında, Grönland'ın gelecekte hangi ülke ve bölgelerle iş birliği yapacağının ülkesi için çok önemli olacağını savundu.
Grönlandlı milletvekili kritik ham maddeler, turizm, eğitim ve savunma gibi konulara atıfta bulunarak, "Elbette Danimarka, AB ve ABD'nin iş birliği yapabileceğimiz ülkeler olduğunu görüyorum, ancak bunun özellikle ABD ile çok spesifik (iş birliği) olması gerektiğini düşünüyorum," dedi.
Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bir bölge olan Grönland'ın etrafındaki deniz yolları Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya en kısa rotayı sunuyor ve ABD'nin seçilmiş Başkanı ordusu ve balistik füze erken uyarı sistemi için bu stratejik üstünlüğü istiyor.
ABD, Grönland, İzlanda ve İngiltere arasındaki sulara radarlar yerleştirerek Grönland'daki askeri varlığını genişletme konusunda istekli olduğunu gösterdi ancak güvenlik ve dış ilişkiler hala Kopenhag'dan yönetiliyor.
Grönland'ın Danimarka'dan bağımsızlığı 'uzun vadeli bir hedef'
Grönland Başbakanı Mute Egede bu hafta başında yaptığı açıklamada hükümetinin savunma ve madencilik konularında ABD ile daha yakın çalışmaya hazır olduğunu ancak bunu kendi şartlarıyla yapabileceğini söyledi.
Cuma günü Kopenhag'da bir basın toplantısı düzenleyen Egede, "Danimarkalı olmak istemiyoruz, Amerikalı olmak istemiyoruz, tabii ki Grönlandlı olmak istiyoruz," dedi.
2018'den bu yana Inuit Ataqatigiit partisine liderlik eden Egede, yaklaşık 57.000 Grönlandlının kendi geleceklerine ve anlaşmalarına karar vereceğini ve Danimarka Krallığı'nın bir parçası olarak kalmanın bir seçenek olmadığını açıkça belirtti.
Grönland 2009'dan bu yana referandum yoluyla bağımsızlık ilan etme hakkına sahip ve Egede daha önce Grönland'ın yeni siyasi görev süresi boyunca olası bir referandumun gerçekleşebileceğini ima etmişti. Ancak Chemnitz için bu daha çok "uzun vadeli bir hedef.".
"Bunun gerçekleşeceğini düşünmüyorum çünkü bunun için bir plan görmüyorum ve Grönland'daki çoğumuz için en büyük dilek ve hayal olsa da bağımsızlığa giden kestirme bir yol olduğunu düşünmüyorum," dedi.
"Danimarka hükümeti Grönland'ın geleceğiyle ilgili her kararın Grönland halkına ait olduğunu kabul ederek iyi bir iş çıkardı" diyen Chemnitz, "Danimarka söz konusu olduğunda 'ellerini çek' demek önemli, ama aynı zamanda AB, ama aynı zamanda ABD, Rusya, Çin ve diğerleri de seçimler söz konusu olduğunda" diye ekledi.