2023 yılında İtalya'daki yaklaşık 3.700 yangının yarısından fazlası Sicilya, Puglia, Calabria ve Campania bölgelerinde meydana geldi. Bu bölgeler aynı zamanda İtalya’nın dört büyük tarihi mafya grubunun güçlü olduğu yerler.
REKLAM
Her yıl İtalya'nın güneyinde binlerce orman yangını kavurucu sıcaklıklar ve Afrika'daki Sahra'dan gelen kuru 'sirocco' rüzgarlarının etkisiyle alevleniyor. Küresel ısınma bu yangınların şiddetini artırırken yeni bir araştırmaya göre mafya bu yangınları başlatan kıvılcımı ateşliyor olabilir.
Kuru rüzgarlar ve sıcak hava İtalya'nın bu şiddetli yangınlarına zemin hazırlasa da yangınları başlatanlar çoğunlukla insanlar. Yetkililere göre yangınların yarısından fazlası arazi temizliği veya kişisel husumetler gibi nedenlerle kasten çıkarılıyor. Üstelik bu yangınlar mafyanın etkisinin güçlü olduğu bölgelerde yoğunlaşıyor.
UC Berkeley'den araştırmacı Lauren Pearson, mafyanın yangını bir silah gibi kullanarak hem kontrol sağlamayı hem de finansal kazanç elde etmeyi hedeflediğini belirtiyor.
Sicilya'da aylarca süren araştırmalarında savcılar, polis, çevre grupları ve yerel halkla konuşan Pearson mafyanın yangınlar üzerindeki etkisinin çok güçlü olduğuna dikkat çekiyor. Mafya tarihsel olarak İtalya’nın güneyinde, özellikle Sicilya, Calabria, Campania ve Puglia gibi bölgelerde ekonomik ve sosyal hayata hakim olan organize suç şebekelerine deniyor. Bu gruplar yerel topluluklar üzerinde gölge bir hükümet gibi çalışarak korkuyla kontrol sağlıyor.
Sicilya 2021 yılında 8.000’den fazla yangınla karşı karşıya kaldı ve sıcaklıklar 49 dereceye (120 Fahrenheit) ulaştı.
Yangın çıkarmak 'endüstri' haline gelmiş
Bu yangınlar o kadar yoğundu ki bölgesel Anti-Mafya Komisyonu, suç unsurlarının bu yangınlarda oynadığı olası rolü araştırmak üzere bir soruşturma başlattı.
Rapora göre, yangınların hızla yayılmasını kolaylaştıran coğrafi ve iklimsel koşulların yanında 'en tehlikeli faktör' olarak suç örgütlerinin faaliyetleri öne çıktı.
Uzmanlara göre yangın çıkarma bir 'endüstri' haline gelmiş durumda. Sezonluk çalışanlardan daha uzun süre iş bulmak isteyenlere, protestoculardan kişisel husumetlerle hareket edenlere kadar birçok farklı grup bu işin içinde. Ancak çevre örgütü Legambiente’den Laura Biffi’ye göre, mafyanın kontrolü altındaki bölgelerde, mafyadan izin almadan yangın çıkarmak neredeyse imkânsız.
2023 yılında İtalya'daki yaklaşık 3.700 yangının yarısından fazlası Sicilya, Puglia, Calabria ve Campania bölgelerinde meydana geldi. Bu bölgeler aynı zamanda İtalya’nın dört büyük tarihi mafya grubunun güçlü olduğu yerler. Tekrarlayan yangınlar hakkında konuşan gazeteci ve Anti-Mafya Parlamenter Komisyonu'nun eski sözcüsü Sergio Nazzaro, “Bu yangınları ya mafya çıkarıyor ya da karşı bir saldırı olarak mafyaya karşı yapılıyor. Mantıken başka bir açıklaması olamaz,” diyor.
'Mafya yeşil enerji fonlarına ulaşmayı hedefliyor'
Mafyanın yangınları kullanma nedenleri genelde iki amaca hizmet ediyor: Güç ve kazanç. Yangınlar bir 'acil durum' yaratarak, yangın söndürme, temizlik ve yeniden inşa için yapılan ihalelerden kazanç elde etmelerine olanak sağlıyor. Ayrıca, bazı durumlarda yanan araziler, güneş ve rüzgar enerjisi altyapısı için anlaşmalar yapmaya zemin hazırlıyor. Araştırmacı Pearson, mafyanın bu tür projelerde yeşil enerji fonlarına ulaşmayı amaçladığını belirtiyor.
Mafyanın yangınları aynı zamanda bir korkutma aracı olarak kullandığını belirten Pearson, “Bu, toprakların hala kendilerine ait olduğunu ilan etmenin bir yolu,” diyor.
Bunun yanı sıra, mafyanın yangınları giderek artan küresel ısınmanın etkileriyle daha kolay bir silah haline getirdiğine dikkat çekiyor.
İtalya’da uygulanan yangın sonrası araziyi kullanıma kapatma gibi caydırıcı yasalar, etkin bir izleme ve denetim mekanizması eksikliği nedeniyle etkisiz kalıyor.
Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) İtalya’nın Sicilya delegesi Pietro Ciulla, İtalya’nın bazı bölgelerinde yangınlara karşı etkili bir önleme stratejisinin olmadığını, kaynakların yalnızca yangınla mücadeleye harcandığını ve bu durumun mafyanın bu alanda iş yapmasını kolaylaştırdığını belirtiyor.
Küresel ısınma etkisini artırdıkça mafyanın yangınları kendi çıkarları için kullanmasının daha kolay hale geleceği öngörülüyor.
Pearson, “İklim değişikliğinin silah haline getirildiği bir süreç yaşanıyor,” diye ekliyor.