Trump, son dönemde ABD'li yetkililerin yaptığı açıklamalarla çelişircesine Gazze planını 'savunduğunu' söyledi.
REKLAM
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD'ye geldiği bir dönemde Gazze'yi devralma ve bölgedeki Filistinlileri yerinden etme planını ilk kez açıklayan Başkan Donald Trump, uluslararası toplumun tepkilerini çeken önerisi Pazartesi günü detaylandırırken, son dönemde ABD'li yetkililerin üzerinde durduğu 'geçici süreliğine yer değişikliği' söylemiyle çelişircesine Gazze planını 'savunduğunu' belirtti.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio 5 Şubat Çarşamba günü, Trump'ın Gazze'nin yeniden inşası için Gazzelilerin "geçici" olarak bölgeden çıkarılmasını önerdiğini söylemiş ve Başkan'ın Gazze'nin kontrolünü kalıcı olarak ele geçirmede ABD askerlerini kullanmayı taahhüt etmediğine ısrar etmişti.
Beyaz Saray Basın Sekreteri Karoline Leavitt de aynı gün düzenlediği basın toplantısında, "Başkan'ın Gazze'ye asker gönderme taahhüdünde bulunmadığını" belirtmiş, ayrıca yeniden inşa sürecinde Gazzelilerin "geçici olarak yerlerinin değiştirilmesi" gerektiğini ifade etmişti.
Gazze'yi "Orta Doğu'nun Rivierası'na" dönüştürmeyi vadeden Trump, pazartesi günü Fox TV'den gazeteci Bret Baier'e verdiği mülakatta, Gazze'nin ABD kontrolüne devredileceğini ve Filistinlilerin geri dönme haklarının olmadığını söyledi.
Trump, Baier'in, "Gazzelilerin bölgeye geri dönüş hakları var mı?" şeklindeki sorusuna, "Hayır yok," cevabını verdi.
Trump'ın Gazze önerisi, ABD'nin İsrail ve Filistin arasında iki devletli bir çözümü destekleme yönündeki uzun süredir devam eden politikasını altüst etti ve Ocak ayında iki taraf arasında varılan kırılgan ateşkes anlaşmasının tam ortasında geldi.
Arap dünyası planı reddetmekte gecikmedi ve hem Mısır hem de Ürdün Filistinlilerin kendi ülkelerine yerleştirilmesi fikrine karşı çıktı.
Ürdün Kralı Abdullah, 5 Şubat Çarşamba günü Filistin Yönetimi Başkanı ile yaptığı görüşmede ülkesinin Filistin topraklarını ilhak etmeye yönelik hiçbir girişimi kabul etmeyeceğini söyledi.
ABD'nin başlıca müttefiki Suudi Arabistan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmaması halinde İsrail ile diplomatik ilişki kurmayacağını açıkladı.
Türkiye, Rusya, Çin, Avustralya ve AB'nin 27 üye ülkesinin çoğunluğu da dahil olmak üzere dünya genelinde bir dizi ülke Trump'ın planına karşı olduklarını dile getirdi.
Birleşmiş Milletler (BM) ise Filistinlilerin Gazze'den çıkarılması önerisinin "etnik temizlik" anlamına geleceğini belirtti. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de Trump'ın önerisinin uluslararası hukukla çelişeceğini öne sürdü.
Türkiye ziyareti sırasında konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier de BM'nin Gazzelilerin zorla yerlerinden edilmesine yönelik herhangi bir girişimin "uluslararası hukuka göre kabul edilemez" olduğunu ve bölgede barışın sağlanması için "ciddi bir müzakere zemini" oluşturmayacağını yineledi.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas Birleşmiş Milletler'e "Filistin halkını ve devredilemez haklarını koruması" çağrısında bulunarak Trump'ın yapmak istediğinin "uluslararası hukukun ciddi bir ihlali" olacağını söyledi.
İsrail'de ise Trump'ın planı Netanyahu hükümetinin üyeleri tarafından övgüyle karşılandı.
Öte yandan, İsrail Savunma Bakanı Israel Katz orduya Gazze Şeridi'nden sakinlerin "gönüllü olarak ayrılmasına" izin verecek bir plan hazırlamasını emretti.
Tartışmalı bir şekilde, geçen yıl Filistin'i bir devlet olarak tanıyan İspanya, İrlanda ve Norveç'in Gazzelilerin kendi topraklarına girmesine izin vermesinin zorunlu olabileceğini öne sürdü.
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares ise Gazzelilerin Gazze'ye ait olduğunu ve Gazze'nin gelecekteki Filistin devletinin bir parçası olması gerektiğini söyleyerek bu öneriyi hemen reddetti.