Avustralya Başbakanı, hayat pahalılığı ve konut krizinin damgasını vurması beklenen seçim için 3 Mayıs'ı işaret ederek, beş hafta sürecek seçim kampanyasını başlattı.
REKLAM
Avustralyalılar, Başbakan Anthony Albanese'nin erken seçimi sürecini tetiklemesinin ardından 3 Mayıs'ta federal seçim için sandık başına gidecek. İktidardaki merkez sol İşçi Partisi ikinci bir üç yıllık dönem istiyor.
Albanese Cuma günü Genel Vali Sam Mostyn'in resmi konutuna giderek seçim sürecini başlattı. Seçim tarihi ise Parlamento Binası'nda düzenlenen bir basın toplantısıyla duyuruldu.
Seçimlere muhtemelen devam eden hayat pahalılığı ve konut sıkıntısı krizleri damgasını vuracak. Yaklaşan yarışın iki büyük adayı İşçi Partisi'nden Antony Albanese ve Liberal Parti'nin başındaki muhalefet lideri Peter Dutton olacak.
Avustralya'da mutlak çoğunluk sistemi uygulanıyor ve herhangi bir adayın yarışı kazanabilmesi için oyların yüzde 50'sinden fazlasını alması gerekiyor. Her iki aday da sonuçlarını gerekli eşiğin üzerine çıkarmak için muhtemelen bir koalisyona ihtiyaç duyacak.
Albanese'nin iktidara gelmesinden bu yana Avustralya genelinde hayat pahalılığı baskısı arttı ve son seçimden bu yana 12 kez faiz artırımı yapıldı
Ancak Avustralya Merkez Bankası, enflasyonist baskıların en kötüsünün geçtiğinin bir işareti olarak şubat ayında gösterge nakit oranını çeyrek puan düşürerek yüzde 4,1'e indirdi.
Başbakan Albanese, "Son birkaç yılda dünyada Avustralya'yı etkileyen çok şey oldu. Belirsiz zamanlarda, karşılaşacağımız zorluklara karar veremeyiz, ancak nasıl karşılık vereceğimizi belirleyebiliriz," dedi.
"Hükümetimiz, küresel zorluklarla bir Avustralya yöntemiyle - gelecek inşa ederken geçim sıkıntısı çeken insanlara yardım ederek - yüzleşmeyi seçti." diye ekledi.
Muhalefet lideri Peter Dutton, genellikle 'koalisyon' olarak adlandırılan Liberal-Ulusal Koalisyonu daha iyi bir ekonomi yönetimi vaat ederek başlattı.
Son üç yılda 29.000'den fazla küçük işletmenin İşçi Partisi liderliğinde başarısızlığa uğramasının ardından Dutton, yeni kurulan işletmeler ile küçük işletmelere yönelik desteği arttırma sözü verdi.
Gazetecilere yaptığı açıklamada Dutton, "Bu, ekonomimizi kimin daha iyi yönetebileceğine dair bir seçim ve elbette Avustralyalıların sorması gereken soru, bugün daha iyi durumda mısınız, ülkemiz bugün üç yıl öncesine göre daha iyi durumda mı?" sözlerini dile getirdi.
Konut sıkıntısı da Avustralya'yı rahatsız eden önemli bir sorun. Albanese, beş yıl içinde 1,2 milyon konut inşa ederek krizi yönetme sözü verdi, ancak 2023 vaadi yavaş bir başlangıç yaptı.
Öte yandan Dutton, göçü azaltarak konut için rekabeti azaltma sözü verdi. Ayrıca Avustralyalıların zorunlu çalışma alanı emeklilik fonlarındaki birikimlerini yeni evler satın almak için peşinat olarak harcamalarına izin verecek.
Her iki parti de sera gazı emisyonunu 2050 yılına kadar net sıfıra indirme sözü verdi. Albanese bunu kömür ve gazın yerine güneş panelleri ve rüzgar türbinleri gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanarak yapmayı planlıyor.
Dutton ise iklim hedeflerini gerçekleştirmek için devlet tarafından finanse edilen yedi nükleer enerji santrali inşa etmek istiyor.
Muhtemel sonuçlar?
Pek çok kişi Dutton'un koalisyonunun Temsilciler Meclisi'nde sandalye kazanmasını bekliyor.
Avustralya'da hiçbir hükümet, ülkenin "Büyük Buhran" ile boğuştuğu 1931 yılından bu yana tek bir dönemden sonra düşürülmedi.
Ancak Avustralya hükümetleri ikinci seçimlerde neredeyse her zaman geriliyor. İşçi Partisi, hükümetlerin çoğunluğa ihtiyaç duyduğu Temsilciler Meclisi'ndeki 151 sandalyeden yalnızca 77'sini şu anda elinde tutuyor. Yeniden dağılımlar, bir sonraki seçimden sonra sadece 150 sandalye olacağı anlamına geliyor.
Muhtemel sonuçlardan biri de bağımsız veya küçük parti milletvekilleri tarafından desteklenen bir azınlık hükümeti.
2022 seçimlerinde, hükümete ya da muhalefete bağlı olmayan 19 milletvekili Meclis'e girmişti.
Bağımsız milletvekilleri, İşçi Partisi'nin mi yoksa Dutton'un muhafazakar Liberal Partisi'nin mi Avustralya'nın 2010 seçimlerinden bu yana ilk azınlık hükümetini kuracağı konusunda belirleyici olabilir.
Küçük bir parti olan Yeşiller'in lideri Adam Bandt, milletvekillerinin, İşçi Partisi'nin Yeşiller'in taleplerini karşılaması halinde bir İşçi Partisi azınlık hükümetini destekleyeceğini söyledi.
Bandt, bu talepler arasında yeni kömür ve gaz çıkarma projelerinin yasaklanması, herkese ücretsiz diş bakımı sağlanması ve kira artışlarının sınırlandırılmasının yer aldığını söyledi.
Yeşiller 2010 yılında seçilen bir İşçi Partisi azınlık hükümetini desteklemiş ve kısa ömürlü bir Avustralya karbon vergisi başlatmış, bu vergi bir sonraki seçimden sonra muhafazakar bir hükümet tarafından yürürlükten kaldırılmıştı.