Amerika Birleşik Devletleri ve Filipinler, savunma işbirliğini ve bölgesel güvenliği güçlendirmek amacıyla tasarlanan tam ölçekli savaş senaryolarında yaklaşık 14.000 askerin yer aldığı yıllık ortak askeri tatbikatlarını Pazartesi günü başlattı.
Binlerce Amerikalı ve Filipinli asker, Çin'in sert eleştirilerine yol açan geniş çaplı bir tatbikatta, bir ada işgali de dahil olmak üzere Asya takımadalarının savunmasını simüle eden ortak askeri tatbikat başlattı.
Her yıl düzenlenen ve 9 Mayıs'a kadar sürecek olan Balikatan (Tagalog dilinde "omuz omuza" anlamına geliyor) tatbikatına yaklaşık 9.000 ABD ve 5.000 Filipinli askeri personel yer alıyor.
Avustralya kuvvetleri de tatbikata katılırken Japonya ve diğer ülkeler de gözlemci gönderdi.
ABD ve Filipinli askeri liderler bu yılki tatbikatı savaş gemileri, savaş uçakları ve ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait bir gemisavar füze sistemi de dahil olmak üzere yüksek güçlü silahların yer aldığı "tam ölçekli bir savaş senaryosu" olarak tanımladılar.
ABD Deniz Piyadeleri Korgenerali James Glynn, Manila'daki açılış töreninde yaptığı konuşmada, "Birleşik gücümüz... Yılmaz bir savaşçı ahlakına ve ruhuna sahip bir kuvvet için ölümcül bir seviyededir," dedi.
"Bunların hepsi tek bir amaca adanmıştır: Filipinler'in savunmasını sağlamak ve özgür ve açık bir Hint-Pasifik'in varlığını sürdürmek."
Her ne kadar Çin'in adı açıkça zikredilmese de tatbikatlar, Pekin'in Güney Çin Denizi'nde Filipin sularıyla çakışan toprak iddiaları nedeniyle artan sürtüşmelerin ortasında gerçekleşti.
Çin uzun zamandır bölgedeki yabancı askeri tatbikatlara, özellikle de ABD'nin dahil olduğu tatbikatlara karşı çıkıyor.
Tayvan Boğazı ve Güney Çin Denizi'ndeki potansiyel tehditler sorulduğunda Glynn, "Biz hazırız," diye ekledi. "Hepimiz herhangi bir bölgesel çatışmayı barışçıl yollarla çözmek istiyoruz, ancak caydırıcılığın başarısız olması durumunda hazırlıklı olmamız gerekiyor."
Filipin ordusundan Tümgeneral Francisco Lorenzo, tatbikatların herhangi bir ülkeyi hedef almadığını, bunun yerine ulusal savunmayı güçlendirmeyi ve müttefikler arasındaki işbirliğini geliştirmeyi amaçladığını söyledi.
Lorenzo, "Bu bizim kabiliyetlerimizi ve her türlü olasılığa karşı hazırlığımızı ve duyarlılığımızı arttıracaktır," dedi.
Tatbikatlar, bir adayı işgal eden bir düşman kuvvetine karşı temsili bir karşı saldırıyı, topçu ve füze ateşi kullanılarak sahte bir düşman gemisinin batırılmasını, tartışmalı sularda ya da yakınlarında ortak devriyeleri ve havadan keşif görevlerini içerecek.
ABD Donanması ayrıca insansız deniz araçlarıyla birlikte bir gemisavar füze platformu olan Deniz Seferi Gemi Engelleme Sistemini de konuşlandırıyor. Yetkililer, bunların Filipin egemenliğini korumayı amaçlayan tatbikatlarda test edileceğini söyledi.
Ayrıca her iki ülkenin özel kuvvetleri, Filipin takımadalarının en kuzey ucunda ve Tayvan'dan Luzon Boğazı'nın hemen karşısında yer alan Batanes Adaları'nda eğitim alacak.
Filipinli bir askeri yetkili ABD Ordusunun SM-6 ve Tomahawk füzeleriyle donatılmış orta menzilli füze sisteminin Güney Çin Denizine bakan stratejik bir batı kıyı eyaletine yeniden konuşlandırıldığını doğruladı.
Silah daha önce ülkenin kuzeyindeki Laoag'da konuşlandırılmıştı. Çin bu hamleyi eleştirerek bunun bir silahlanma yarışını körükleyebileceği uyarısında bulundu.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Balikatan tatbikatlarını istikrar bozucu olarak nitelendirerek ABD'yi gerilimi körüklemek ve ittifakları aracılığıyla Pekin'i çevrelemeye çalışmakla suçladı.
Bununla birlikte ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Manila'ya yaptığı son ziyaret sırasında Washington'un en eski müttefiki olan Filipinler'e bağlılığını yineledi. ABD'nin savaş hazırlığı içinde olmadığına ısrar eden Hegseth, barışın "güç yoluyla" sağlanacağını vurguladı.
Washington, 1951 'Karşılıklı Savunma Anlaşması' uyarınca, Güney Çin Denizi de dahil olmak üzere, kuvvetlerinin ya da gemilerinin saldırıya uğraması halinde Filipinler'i savunma yükümlülüğünü defalarca teyit etti. İşlek su yolu üzerinde hak iddia eden diğer ülkeler arasında Vietnam, Malezya, Brunei ve Tayvan yer alıyor.