Papa Francis, hayatının son 18 ayında Gazze'deki tek Katolik kilisesini sık sık arayarak içeride sıkışıp kalmış insanların yıkıcı savaşla nasıl başa çıktıkları hakkında bilgi sahibi olmaya çalıştı.
Gazze ve Batı Şeria'daki Filistinli Hristiyan topluluklar, papalığı boyunca ve özellikle de hayatının son 18 ayında onları sürekli destekleyen ve Gazze'de barışın güçlü bir destekçisi olan Papa Francis'in yasını tutuyor.
Katolik bir hediyelik eşya dükkânı sahibi olan Tony Tabash, "O sadece bizim papamız değil, kardeşimiz, dostumuz, Beytüllahim için sevgili arkadaşımızdı," dedi.
Pazartesi akşamı Gazze'deki Katolikler, yerleşim bölgesindeki tek Katolik kilisesi olan Kutsal Aile Kilisesi'nde dün vefat eden ruhani liderleri Papa Francis için bir ayin düzenledi.
"Çok üzgündüm çünkü Papa bu savaşta Tanrı'dan sonra en büyük desteğimizdi," diyen 19 yaşındaki Suheyl Abu Dawoud, "O her zaman yaralarımıza merhem oldu ve bize her zaman güçlü olmamızı söyledi," diye ekledi.
Kutsal Aile Kilisesi'nden Peder Gabriele Romanielli, Papa Francis'in "Gazze'deki Hıristiyan cemaatine, sadece Gazze'deki Hıristiyanlara değil, tüm Gazze halkına ve tüm Kutsal Topraklara çok yakın olduğunu" belirtti.
Papa'nın gece ayini
Papa Francis, Gazze'de barışın ateşli bir savunucusuydu ve son saatlerine kadar savaşın sona ermesi için dua etti.
Savaşın patlak vermesinden bu yana Papa'nın sık sık tekrarladığı bir gece ritüeli vardı: Kutsal Aile Kilisesi'ni arayarak içeride toplanan yaklaşık 600 kişinin yıkıcı savaşla nasıl başa çıktığını öğrenmek.
Francis'in bu hareketi ve merhameti, Gazze'nin küçük Hristiyan cemaati üzerinde büyük bir etki yarattı ve savaşın yıktığı bölgede sevilen bir baba figürü olarak hatırlanmasına neden oldu.
Romanielli, Papa Francis'in son telefonunun cumartesi günü geldiğini söyledi: "Bizden dua etmemizi istedi, bizi kutsadı ve barış için yaptığımız tüm hizmetler için teşekkür etti."
Papa, Paskalya Pazar'ında yaptığı son konuşmasında, İsrail ve Hamas arasında ateşkes sağlanması çağrısını yineleyerek, "Filistin ve İsrail'deki Hristiyanların acılarına, tüm İsrail ve Filistin halkına yakınlığını" ifade etti.
Papa sözlerine şunları da ekledi: "Korkunç çatışmaların ölüm ve yıkıma yol açmaya, dramatik ve içler acısı bir insani durum yaratmaya devam ettiği Gazze halkını ve özellikle de Hristiyan toplumunu düşünüyorum."
Dinler arası ilişkileri de savunan Papa, Hamas'ı elindeki onlarca İsrailli rehineyi serbest bırakmaya çağırdı ve artan küresel antisemitizmi kınadı.
Papa Francis son konuşmasında şunları söyledi: "Savaşan taraflara sesleniyorum: ateşkes çağrısında bulunun, rehineleri serbest bırakın ve barış dolu bir gelecek arzulayan, açlıktan ölmek üzere olan insanların yardımına koşun!"
2014 yılında Papa'nın Kutsal Topraklara yaptığı ilk resmi ziyaret sırasında, Beytüllahim'de İsrail'i Batı Şeria'dan ayıran duvarın önünde dua etmek için planlanmamış bir mola vermişti.
Yardımcılarının da daha sonra kabul ettiği gibi bu eşi benzeri görülmemiş jest, bölünme ve çatışmanın sembolüne karşı "derin bir ruhani andı."
Öncesinde de Papa Francis her iki tarafa da "giderek kabul edilemez hale geldiğini" söylediği çatışmayı sona erdirmeleri çağrısında bulunmuştu.
Savaşın son bir buçuk yılında Papa, İsrail ordusuna yönelik eleştirilerinde giderek daha açık sözlü hale geldi. Savaştan bir ay sonra, İsrail'in şiddetle reddettiği bir suçlama olan İsrail'in Gazze saldırılarının soykırım anlamına gelip gelmediğinin araştırılmasını istedi.
Aralık ayında Francis, Gazze'yi düşünürken, "böylesi bir zulümden, çocukların makineli tüfeklerle taranmasından, okulların ve hastanelerin bombalanmasından" duyduğu acıyı dile getirdi.
Bir sonraki ay ise devam eden insani krizi "çok ciddi ve utanç verici" olarak nitelendirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 2024 yılı uluslararası din özgürlüğü raporuna göre, Kutsal Topraklar'daki Hıristiyan topluluğu yıllar içinde azaldı ve ezici çoğunluğu Müslüman olan Gazze'de şu an 1.000 Hristiyan yaşıyor.
Raporda, Filistinli Hristiyanların çoğunluğunun Rum Ortodoks olduğu ancak aralarında Roma Katolikleri de dahil olmak üzere diğer Hristiyanların da bulunduğu belirtiliyor.