Keşmir'de 26 turistin öldürülmesiyle alevlenen kriz, nükleer silaha sahip iki devlet arasında tam anlamıyla bir çatışmaya dönüşüyor.
Hindistan Çarşamba günü erken saatlerde Pakistan'ın kontrolündeki bölgelere füzeler fırlattı. Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif'in "savaş eylemi" olarak nitelendirdiği saldırıda biri çocuk olmak üzere en az 31 kişi hayatını kaybetti.
Hindistan, kontrolü Yeni Delhi ve İslamabad arasında bölünmüş olan ancak her iki ülkenin de tamamında hak iddia ettiği Keşmir'de geçtiğimiz hafta turistlere yönelik katliamı gerçekleştiren militanlar tarafından kullanıldığını iddia ettiği tesislerin hedef alındığını bildirdi.
Pakistan, misilleme olarak birkaç Hint savaş uçağını düşürdüğünü ve üç uçağın Hindistan kontrolündeki Keşmir'deki köylere düştüğünü açıkladı.
Hint polisi ve sağlık görevlileri de bölgede en az yedi sivilin Pakistan bombardımanında yaşamını yitirdiğini duyurdu.
Nükleer silahlara sahip iki komşu ülke arasındaki gerilim, nisan ayında silahlı kişilerin tartışmalı bölge Keşmir'de çoğu Hintli Hindu turistlerden oluşan 26 kişiyi öldürdüğü saldırıdan bu yana tırmanıyor.
Hindistan ordusu operasyona, Keşmir katliamına yakalanan ve kocaları saldırganlar tarafından gözleri önünde öldürülen kadınlara atıfta bulunarak, evli Hindu kadınların alınlarına ve saçlarına sürdükleri parlak kırmızı vermillion pudrası için kullanılan Hintçe bir kelime olan "Sindoor" adını verdiğini açıkladı.
Hindistan, Pakistan'ı ilk saldırıyı desteklemekle suçlarken İslamabad ise bu suçlamayı reddediyor.
Pakistan Başbakanı Şerif çarşamba günkü hava saldırılarını kınadı ve ülkesinin misilleme yapacağını belirtti.
Şerif, "Pakistan, Hindistan tarafından dayatılan bu savaş eylemine güçlü bir yanıt verme hakkına sahip ve gerçekten de güçlü bir yanıt veriliyor," dedi.
Ülkenin Ulusal Güvenlik Komitesi çarşamba sabahı toplandı ve Pakistan Hindistan'ın maslahatgüzarını protesto için çağırdı.
Hindistan Başbakanı Narendra Modi, askeri yetkililerin Hindistan tarafındaki ölü sayısının 10'a yükseldiğini açıklamasının ardından Güvenlik Kabine Komitesi'ni özel olarak topladı.
Karşılıklı atışmalar savaş tehdidini arttırıyor
BM sözcüsü Stephane Dujarric salı günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, Genel Sekreter Antonio Guterres'in azami itidal çağrısında bulunduğunu çünkü dünyanın Hindistan ve Pakistan arasında "askeri bir çatışmayı göze alamayacağını" söyledi.
Hindistan İçişleri Bakanlığı'na göre, ülkenin bazı eyaletleri çarşamba gününün ilerleyen saatlerinde sivil savunma tatbikatları planlayarak sivilleri ve güvenlik personelini herhangi bir "düşmanca saldırı" durumunda karşılık vermek üzere eğitti.
Hindistan'da bu tür tatbikatlara kriz dışı zamanlarda nadiren rastlanır.
Farklı siyasi partilerden Hintli siyasetçiler saldırıları övdü. Savunma Bakanı Rajnath Singh X'te yaptığı bir paylaşımda, "Zafer Ana Hindistan'ındır," diye yazdı.
Hindistan'ın ana muhalefet partisi Kongre ulusal birlik çağrısında bulundu ve ülke ordusuyla "son derece gurur duyduğunu" söyledi.
Parti başkanı Mallikarjun Kharge, "Onların kararlılıklarını ve cesaretlerini alkışlıyoruz" dedi.
Panik ve yıkım sahneleri
Pakistan askeri sözcüsü Korgeneral Ahmed Şerif, füzelerin Pakistan yönetimindeki Keşmir'de ve ülkenin doğusundaki Pencap eyaletinde altı noktaya isabet ettiğini, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu en az 31 kişinin öldüğünü söyledi.
Yetkililer, saldırılarda 38 kişinin daha yaralandığını ve günün ilerleyen saatlerinde sınır ötesinde yaşanan çatışmalarda Pakistan'da beş kişinin daha öldüğünü bildirdi.
Şerif, Hint jetlerinin Pakistan yönetimindeki Keşmir'de bir barajın altyapısına da zarar verdiğini söyleyerek, bunu uluslararası normların ihlali olarak nitelendirdi.
Hindistan Savunma Bakanlığı ise saldırıların "Hindistan'a karşı terörist saldırıların planlandığı" en az dokuz bölgeyi hedef aldığını savundu.
"Eylemlerimiz odaklanmış, ölçülü ve doğası gereği gerilimi azaltıcı nitelikte değildir. Pakistan'a ait hiçbir askeri tesis hedef alınmamıştır," denilen açıklamada, "Hindistan'ın kayda değer bir itidal sergilediği" ifade edildi.
Pakistan, saldırıların daha önce yasaklı militan gruplarla bağlantılı en az iki yeri vurduğunu belirtti.
Yakındaki bir hastanede doktor olan Zohaib Ahmed'e göre, saldırılardan biri Pencap'ın Bahawalpur kentindeki Subhan Camii'ni vurdu ve aralarında bir çocuğun da bulunduğu 13 kişi öldü.
Cami, 2002 yılında yasadışı ilan edilen militan grup Jaish-e-Mohammed'in bir zamanlar merkez ofisi olan bir seminerin yakınında bulunuyor. Yetkililer, grubun yasaktan bu yana bölgede operasyonel bir varlığı olmadığını belirtiyor.
Bir başka füze de Müridke'de bir camiye isabet ederek caminin yapısına zarar verdi. Yakınlarda bulunan geniş bir bina, Pakistan'ın grubu yasakladığı ve kurucusunu tutukladığı 2013 yılına kadar Lashkar-e-Taiba'nın genel merkezi olarak hizmet veriyordu.
Geçen ay turistlere yönelik saldırıyı, Hindistan'ın Direniş Cephesi olarak da bilindiğini ve Lashkar-e-Taiba ile bağlantılı olduğunu söylediği Keşmir Direnişi adlı daha önce bilinmeyen bir militan grup üstlendi.
Pakistan kontrolündeki Keşmir'in ana şehri Muzafferabad'da yaşayan Abdul Sammad, patlamanın evleri parçaladığı sırada birkaç patlama sesi duyduğunu söyledi. İnsanların panik içinde kaçıştığını gördüğünü ve yetkililerin derhal bölgeye elektriği kestiğini de sözlerine ekledi.
İnsanlar olabileceklerden korkarak sokaklara ve açık alanlara sığındı. Mohammad Ashraf "Bir sonraki füzenin evimizi vurmasından korkuyorduk," dedi.
Uçaklar köylere düşerken Hindistan'a bombardıman
Keşmir'in tartışmalı bölgesini Hindistan ve Pakistan arasında bölen Kontrol Hattı boyunca şiddetli çatışmalar yaşandı.
Hindistan polisi ve sağlık görevlileri, iki ülke arasındaki tartışmalı Keşmir'i ayıran fiili sınır olan ve son derece askerileştirilmiş Kontrol Hattı yakınlarındaki Poonch bölgesinde Pakistan bombardımanı sonucu yedi sivilin öldüğünü ve 30 sivilin de yaralandığını açıkladı. Yetkililer bombardımanda çok sayıda evin de hasar gördüğünü bildirdi.
Hindistan ordusu, Pakistan birliklerinin sınır boyunca silah ve topçu ateşi de dahil olmak üzere "keyfi ateşe başvurduğunu" belirtti.
Hindistan'ın saldırılarından kısa bir süre sonra uçaklar Hindistan kontrolündeki Keşmir'de üç köyün üzerine düştü.
Pakistan askeri sözcüsü Şerif, ülkenin hava kuvvetlerinin saldırılara misilleme olarak beş Hint jetini düşürdüğünü ifade etti. Pakistan'ın iddiası hakkında Hindistan'dan henüz bir yorum gelmedi.
Srinagar polisi ve bölge sakinlerine göre, bir uçağın enkazı, bir okul ve bir cami yerleşkesi de dahil olmak üzere bölgenin ana kentinin eteklerindeki Wuyan köyüne dağıldı. İtfaiyeciler çıkan yangınları söndürmek için saatlerce mücadele etti.
Wuyan sakinlerinden Mohammed Yousuf Dar, "Büyük bir yangın vardı. Sonra birkaç patlama sesi de duyduk," dedi.
Bir başka uçak da Hindistan kontrolündeki Keşmir'de Kontrol Hattı yakınlarındaki Bhardha Kalan köyünde açık bir alana düştü.
Köy sakini Sachin Kumar Associated Press'e yaptığı açıklamada büyük patlamalar duyduğunu ve ardından büyük bir ateş topu gördüğünü belirtti.
Kumar, kendisi ve diğer birkaç köylüyle birlikte olay yerine koştuklarını ve iki pilotu yaralı halde bulduklarını söyledi. Her ikisi de daha sonra Hint ordusu tarafından götürüldü.
Associated Press'e (AP) konuşan isminin açıklanmasını istemeyen bir polis memuru, üçüncü bir uçağın Hindistan'ın kuzeyindeki Pencap eyaletinde bir tarlaya düştüğünü söyledi.