Husiler, Ekim 2023'te Gazze'deki savaşın başlamasından kısa bir süre sonra, Filistinlilerle dayanışma amacıyla düzenlediklerini belirttikleri saldırılarda Kızıldeniz'de İsrail'le bağlantısı olduğunu düşündükleri gemileri hedef almaya başladı.
REKLAM
ABD Başkanı Donald Trump, Yemen'deki İran destekli Husilerin "artık savaşmak istemediklerini" belirttiklerini ve Kızıldeniz'deki gemilere saldırıları durdurma sözü verdiklerini söyleyerek yaklaşık iki aydır devam eden hava saldırılarını durdurma emri verdiğini açıkladı.
Trump, Kanada Başbakanı Mark Carney ile Oval Ofis'te yaptığı görüşmenin başında "Husilere yönelik bombardımanı derhal durduracağız," dedi.
Trump, Husilerin "teslim olduklarını ama daha da önemlisi artık gemileri havaya uçurmayacaklarına dair verdikleri sözü tutacaklarını" söyledi.
"Yaptığımız şeyin amacı da buydu," diye ekledi.
"Bence bu çok olumlu," diyen Trump, sözlerini şöyle sürdürdü: "Çok sayıda gemiyi havaya uçuruyorlardı."
Husiler, Gazze'deki savaşın Ekim 2023'te başlamasından kısa bir süre sonra, Filistinlilerle dayanışma amacıyla düzenlediklerini belirttikleri saldırılarda Kızıldeniz'de İsrail'le bağlantısı olduğunu düşündükleri gemileri hedef almaya başladılar.
Kasım 2023'ten Ocak 2025'e kadar Husiler, füze ve insansız hava araçlarıyla 100'den fazla ticari gemiyi hedef aldı, ikisini batırdı ve dört denizciyi öldürdü.
Bu da yılda 1 trilyon dolarlık (882 milyar euro) malın geçtiği Kızıldeniz koridorundaki ticaret akışını yarıya indirdi.
Husilerin ABD tarafından hedef alınmaktan vazgeçmek istediklerini nasıl ilettikleri sorulduğunda Trump çok az ayrıntı verdi ve sadece bilginin "çok iyi bir kaynaktan" geldiğini ifade etti.
Umman Dışişleri Bakanı Badr al-Busaidi, ABD'nin hava harekâtının sona erdiğini doğrulayarak, X'te Washington ve Muskat'ın yanı sıra Yemen'deki müzakerecileri de içeren görüşmelerin "iki taraf arasında bir ateşkes anlaşmasıyla sonuçlandığını" duyurdu.
"Gelecekte her iki taraf da Kızıldeniz ve Bab al-Mandab Boğazı'nda Amerikan gemileri de dahil olmak üzere diğerini hedef almayacak, böylece seyrüsefer özgürlüğü ve uluslararası ticari gemiciliğin sorunsuz akışı sağlanacak," diye yazdı.
Husiler yaptıkları açıklamada, Gazze'ye yönelik tutumlarının değişmediğini ve ABD ile vardıkları "ilk mutabakatın" Filistinlilere verdikleri desteği etkilemeyeceğini belirtti.
Açıklamada Husilerin ABD ile varılan anlaşmaya katılıp katılmadığı net değildi.
ABD'nin Yemen'e yönelik yoğunlaştırılmış hava saldırıları mart ayında, Husilerin İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı ablukaya karşılık olarak Yemen açıklarında seyreden İsrail gemilerine yönelik saldırıları sürdüreceklerini açıklamalarının ardından Trump'ın "ezici ölümcül güç" kullanma sözü vermesiyle başladı.
O dönemde bu uyarının Kızıldeniz, Aden Körfezi, Bab el-Mendeb Boğazı ve Umman Denizi'ni etkileyeceği açıklanmıştı.
Beyaz Saray'ın açıklaması, İsrail ordusunun Husilere karşı başlattığı ve başkent Sana'daki uluslararası havaalanını tamamen devre dışı bıraktığını belirttiği saldırılarla aynı gün geldi.
İsrail'in saldırıları, pazar günü İsrail'in ana havaalanı yakınlarında Husiler tarafından gerçekleştirilen füze saldırısına misilleme olarak Yemen'deki hedeflere yönelik ikinci hava saldırısıydı.
ABD operasyonunun maliyeti
ABD'li bir yetkili, ABD'nin 15 Mart'tan bu yana her gün Yemen'deki Husi isyancı hedeflerine karşı kullandığı mühimmatın maliyetinin 750 milyon dolardan (660 milyon euro) fazla olduğunu bildirdi.
Saldırılarla ilgili ayrıntı vermemek için isminin açıklanmasını istemeyen yetkiliye göre, Trump yönetimi binden fazla hedefe 2 binden fazla mühimmat bıraktı.
Bu tutar, operasyonun toplam maliyetinin sadece bir kısmını oluşturuyor. İki uçak gemisinin, onlara eşlik eden savaş gemilerinin ya da uçakların uçuş saatlerinin maliyeti bu hesaba dahil değil. Ayrıca Husilerin her biri 30 milyon dolardan (26 milyon euro) fazla olan yedi ABD MQ-9 Reaper insansız hava aracını imha etmesini ya da bir Husi füzesinden kaçınmak için manevra yapan USS Harry S. Truman uçak gemisindeki bir F/A-18 savaş uçağı ve römorkörün kaybını ve jetin uçak gemisinden düşmesini de içermiyor.
Trump'ın anlaşmayı Kızıldeniz'i Husi saldırısı korkusu olmadan ticari gemiciliğe yeniden açmanın bir yolu olarak göstermesine rağmen Eurasia Group risk analiz firmasının kıdemli analisti Gregory Brew X'te yaptığı açıklamada, "Husiler aralık ayından bu yana ticari bir gemiye ateş açmadı," dedi.
Brew, "Ancak muhtemelen İsrail'e ateş açmaya devam edecekler," diye ekledi.