İspanya İçişleri Bakanlığı verilerine göre, düzensiz göçmenlerin sayısı 2024 yılında 63 bin 970'e ulaşarak rekor kırdı.
REKLAM
"Balıkçılıktan yeterince para kazanabilseydim, Avrupa'ya asla gelmezdim."
Bu sözler Senegalli bir göçmen ve eski bir balıkçı olan Memedou Racine Seck'e ait. Seck'in deneyimi, yabancı gemilerin aşırı avlanmasının giderek artan sayıda Senegalliyi dünyanın en ölümcül göç rotası olan İspanya'nın Kanarya Adaları'na gitme riskine sürüklediği sonucuna varan yeni bir raporun bulgularının altını çiziyor.
Seck, araştırmayı kaleme alan ve kâr amacı gütmeyen Environmental Justice Foundation'a (EFJ) İspanya'ya yolculuğu sırasında gemide 13 kişinin öldüğünü söyledi.
Balıkçılık Senegal ekonomisi için kilit öneme sahip, iş gücünün yaklaşık yüzde 3'üne istihdam sağlıyor ve ülkenin gıda güvenliğinin merkezinde yer alıyor.
Ancak küçük ölçekli Senegalli balıkçıların geçim kaynakları, avlarının çoğunu AB ve giderek artan bir şekilde Çin'deki pazarlara ihraç eden yabancı gemilerin endüstriyel balıkçılığı nedeniyle giderek artan bir tehditle karşı karşıya.
Rapor, ClientEarth ve Oceana adlı iki çevre STK'sının geçen ay İspanyol hükümetine karşı Senegal ve Gine Bissau kıyılarında yasa dışı balıkçılık yaptığından şüphelenilen İspanyol bandıralı gemileri soruşturmamak ve yaptırım uygulamamakla suçlayan bir dava açmasının ardından geldi.
On yıllardır süren aşırı avlanma
Rapor, Senegal'de avlanan türlerin yüzde 57'sinin yol omakta olduğunu gösteren modellemelere atıfta bulunarak, ülkenin balık popülasyonlarının tehdit altında olduğunu ortaya koymuştur. Rapor, hem endüstriyel hem de küçük ölçekli filolar tarafından onlarca yıldır yapılan aşırı avlanmanın yanı sıra balon ihracat hacimlerine işaret ediyor.
Gemilerin ağırlıklı bir ağı okyanus tabanında sürüklediği dip trolüne dayanan gemiler özellikle deniz ekosistemlerine zarar veriyor ve Senegal'in endüstriyel balıkçılık filosunun yüzde 90'ından fazlasını dip trolleri oluşturuyor.
Rapor, aşırı avlanma ve yasa dışı balıkçılığın balık popülasyonlarını tükettiği, gıda güvensizliğini arttırdığı ve yoksulluğu arttırdığı sonucuna varıyor. Bu da insanları Batı Afrika'dan İspanya'nın Kanarya Adaları'na tehlikeli bir geçiş yaparak şanslarını denemeye itiyor.
İspanya İçişleri Bakanlığı'nın verilerine göre, İspanya'ya gelen düzensiz göçmen sayısı 2024 yılında 63 bin 970'e ulaşarak rekor kırdı. Bu sayı, 2022'deki verilerin iki katından fazla. 2022 ve 2024 yılları arasında gelenlerin yüzde 200 oranında arttığı Kanarya Adaları'na gelenler çoğunlukta. Senegal, adalara gelenler arasında ilk üç sırada yer alıyor.
Batı Afrika'dan Kanarya Adaları'na uzanan rota dünyanın en tehlikeli geçişleri arasında yer almasına rağmen artan sayıda insan bu yolculuğa çıkmaya çalışıyor. İspanyol STK Caminando Fronteras'a göre 2023 yılında Senegal'den Kanarya Adaları'na geçmeye çalışan toplam 3 bin 176 göçmenin öldüğü tahmin ediliyor.
Ağustos 2023'te, Senegal'de bir balıkçı topluluğu olan Fass Boye'den bir ay önce ayrılan bir tekne Yeşil Burun açıklarında sürüklenirken bulundu. Gemide bulunan 101 kişiden sadece 38'inin kurtulduğu bildirildi.
'Son zamanlarda denize açılan tekne yok'
Bu trajedide "oğullarını, yeğenlerini ve torununu" kaybeden Modou Boye Seck, Senegal'deki balıkçılık krizini suçladı. EFJ'ye şunları söyledi: "Son zamanlarda hiçbir tekne denize açılmıyor. Bu da gençlerin yaşadığı zorluklardan kaynaklanıyor ve bu trajik ölüme neden oldu, en üzücü olan da bu."
Joal-Fadiouth deniz koruma alanında faaliyet gösteren Senegalli bir kuruluş olan AGIRE'nin Başkanı Karim Sall, yabancıların aşırı avlanmasının kıyı toplulukları üzerindeki etkisinden duyduğu öfkeyi dile getirdi.
"[Yabancı ülkeler] göçten şikayet ettiklerinde çok sinirleniyorum, çünkü asıl korsanlar onlar ve yaptıkları gizli göçten daha kötü," dedi.
"Biz gitmek için hayatımızı riske atıyoruz ama onlar buraya balıklarımızı çalmaya geliyorlar. Bu hırsızlıktır. Biz acı çekerken kendi sakinlerini beslemek için kaynaklarımızı yağmalamaktır."
Rapor, Senegal balıkçılığının karşı karşıya olduğu krizle başa çıkmak ve geçiş yapan balıkçı sayısını azaltmak için Senegal hükümetine, AB'ye ve Senegal sularında faaliyet gösteren endüstriyel balıkçılık kuruluşlarına yönelik temel tavsiyeleri özetliyor.
Senegal'in balıkçılık sektörünü ve bu sektöre bel bağlayan toplulukları desteklemek için daha sağlam bir yönetişim ve şeffaflık çağrısında bulunuyor.
EFJ CEO'su ve Kurucusu Steve Trent, Senegal'in balıkçılık sektörünün karşı karşıya olduğu krizin sayısız etkisini vurguladı.
"Küçük ölçekli balıkçılar, endüstriyel gemilerin ezici rekabetiyle karşı karşıya kalarak yaşam koşulları kötüleşiyor, gıda güvenliği azalıyor ve geçim kaynaklarının kayboluyor. Bunun sonuçları çok geniş kapsamlı olup, denizdeki göçmen ölümlerinde kaygı verici bir artışa katkıda bulunmaktadır."
Avrupalı yetkilileri "buna hemen son vermeye ve Senegal'in balıkçılığını Senegal halkına iade etmeye" çağırdı.