Venezuelalı seçmenler, muhalefetin boykot çağrılarına rağmen parlamento üyelerini ve yerel yöneticileri seçmek üzere sandık başına gidiyor. Ülke tarihinde ilk kez komşu ülke Guyana ile ihtilaflı Esequibo bölgesine de vali seçilecek.
Venezuela'da halk, muhalefetin boykot çağrılarına rağmen parlamento üyelerini ve yerel valileri seçmek üzere sandık başına gidiyor. Ülkenin tarihinde ilk defa komşu ülke Guyana ile ihtilaflı Esequibo bölgesine de vali seçilecek.
21 milyondan fazla Venezuelalı, artan devlet baskısı ortamında yasama organı, valilikler ve diğer kamu görevlileri için oy kullanmaya çağrıldı. Ancak halkın büyük bir kısmı, muhalefetin boykot çağrılarını mı yoksa iktidar partisinin katılım çağrılarını mı dikkate alacağı konusunda kararsız.
Bu seçim, Devlet Başkanı Nicolas Maduro'nun geçen yıl yapılan ve güvenilir kanıtlarla şaibeli bulunan başkanlık seçimini kazandığını iddia etmesinden bu yana, büyük katılıma açık ilk seçim olma özelliğini taşıyor.
Seçim öncesi onlarca gözaltı
Seçim, hükümetin en az 70 kişiyi – aralarında Ulusal Meclis eski başkan yardımcısı ve muhalefet lideri Juan Pablo Guanipa’nın da bulunduğu – tutukladığı olaydan iki gün sonra gerçekleşiyor. Hükümet, bu kişilerin seçimi sabote etmeye yönelik bir komployla bağlantılı olduğunu iddia ediyor.
Muhalefete göre seçimlere katılım, Maduro’nun iktidar iddiasını ve rejiminin baskı aygıtını meşrulaştırıyor. Temmuz 2024’teki başkanlık seçimlerinden bu yana, protestocular, seçim çalışanları, siyasi aktivistler ve çocuklar da dâhil olmak üzere iki binden fazla kişi gözaltına alındı.
Bu arada, iktidar partisi – geçmişteki bölgesel seçimlerde olduğu gibi – muhalefetin katılım durumundan bağımsız olarak, ülke genelinde ezici bir zafer ilan etmeye başladı bile.
29 Nisan–4 Mayıs tarihleri arasında Venezuela merkezli Delphos araştırma şirketi tarafından yapılan ulusal bir ankete göre, seçmenlerin yalnızca yüzde 15,9'u pazar günü sandığa gitme olasılığı yüksek olduğunu belirtti. Bu kişilerin yüzde 74,2’si Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi’ne (PSUV) ya da müttefiklerine oy vereceğini belirtirken, yalnızca yüzde 13,8’i seçimleri boykot etmeyen iki muhalefet lideriyle ilişkili adaylara oy vereceğini söyledi.
ABD'den Venezuela’daki muhaliflere destek
Muhalefet lideri Humberto Villalobos, bazı muhaliflerin seçimlere katılmasını sert bir dille eleştirerek, “Bunu tamamen aşağılık bir durum olarak görüyorum. Ülkenin son yıllardaki en sert baskısıyla karşı karşıyayız. Bu seçim bir komedi, bir parodi," dedi.
Villalobos, 2024 Mart ayında beş muhalif isimle birlikte başkent Karakas’taki bir diplomatik yerleşkede gözaltından kaçmak için sığınmıştı. Bir yılı aşkın süre burada kaldıktan sonra, bu ayın başlarında ABD’ye geçtiler ve cumartesi günü ilk kez kamuoyuna konuştular.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, cuma günü bu grupla görüştü ve onların diplomatik yerleşkeden ayrılışını “uluslararası bir kurtarma operasyonu” olarak tanımladı. Ancak Venezuela İçişleri Bakanı Diosdado Cabello bu iddiayı reddederek, olayın hükümetle yapılan müzakereler sonucu gerçekleştiğini savundu.
Tartışmalı Esequiba için de seçim yapılıyor
İktidar partisine sadık olan Ulusal Seçim Konseyi, pazar günü yapılacak seçimleri denetleyecek. Bu seçimlerde eyalet yasama meclisleri, tek meclisli Ulusal Meclis’in 285 üyesi ve tüm 24 eyaletin valileri belirlenecek. Bunlar arasında, uzun süredir Venezuela ile komşu Guyana arasında ihtilaflı olan Esequiba bölgesi için kurulan yeni bir valilik de yer alıyor.
Ancak Maduro’nun merkeziyetçi yönetimi nedeniyle, seçim sonuçlarının halkın günlük yaşamı üzerinde çok az etkisi olacağı düşünülüyor. Zira hükümetin tüm yetkileri Caracas’tan kontrol ediliyor.
Muhalefet, 2015 yılında Ulusal Meclis’in kontrolünü ele geçirdikten sonra, Maduro 2017’de yeni bir Kurucu Meclis seçimi yapmış ve bu yapı 2020’ye kadar kendisini ülkenin en yetkili organı olarak ilan etmişti.