Trump'ın Avrupa Birliği'ne uygulanması planlanan yüzde 50 gümrük vergisini ertelemeyi kabul etmesinin ardından hisse senedi vadeli işlemleri yükseldi. Dolar, ABD varlıklarına olan yatırımcı güveninin azalması nedeniyle baskı altında kaldı ve euroyu bir ayın en yüksek seviyesine çıkardı.
REKLAM
ABD Başkanı Donald Trump Pazar günü, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından, AB ithalatına yüzde 50 gümrük vergisi uygulamasını 9 Temmuz'a ertelemeyi kabul ettiğini açıkladı. Duyuru, ABD hisse senedi vadeli işlemlerinde keskin bir toparlanmaya yol açtı ve pazartesi günü Avrupa hisse senetlerini desteklemesi bekleniyor.
Truth Social'da yaptığı açıklamada Trump, "Uzatmayı kabul ettim - 9 Temmuz 2025 - Bunu yapmak benim için bir ayrıcalıktı," diyerek, von der Leyen'in X'te yaptığı açıklamadan alıntı yaptı: "AB ve ABD dünyanın en önemli ve yakın ticaret ilişkisini paylaşıyor. Avrupa görüşmeleri hızlı ve kararlı bir şekilde ilerletmeye hazırdır. İyi bir anlaşmaya varmak için 9 Temmuz'a kadar zamana ihtiyacımız var."
Trump ilk olarak 2 Nisan'da AB'ye yüzde 20 oranında "karşılıklı gümrük vergisi" uygulayacağını açıklamış, daha sonra bunu 90 gün süreyle yüzde 10'a indirmişti. Ancak AB üye ülkeleri arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle müzakerelerde ilerleme kaydedilemediğini gerekçe göstererek 1 Haziran'dan itibaren yüzde 50 gümrük vergisi uygulamakla tehdit etti. AB'nin ticaret şefi Maros Sefcovic'e göre, AB geçen hafta ABD'ye revize edilmiş bir ticaret teklifi sundu.
Cuma günü sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda Trump, yıllık 250 milyar doları (219 milyar euro) aşan ticaret açığına katkıda bulunduğunu iddia ettiği AB'nin KDV rejimleri, "gülünç kurumsal cezalar," parasal olmayan ticaret kısıtlamaları ve "Amerikan şirketlerine karşı haksız davalar" gibi tarife dışı engellerini eleştirdi. "Onlarla görüşmelerimiz hiçbir yere varmıyor!" diyerek, ithalat vergilerini arttırma hamlesini gerekçelendirdi.
Trump'ın gümrük vergisi tehditleri cuma günü hem ABD hem de Avrupa'da geniş çaplı piyasa satışlarını tetikleyerek, ABD-Çin ticaret görüşmelerinin son turundan sadece iki hafta sonra küresel ticaret gerginliklerinde yeni bir tırmanışı temsil etti.
Avrupa borsaları yükselişle açılacak
Trump'ın geri adım atmasının ardından Avrupa'daki başlıca hisse senedi göstergeleri pazartesi günü yükselişle açılacak. Vadeli işlem fiyatlarına göre, Euro Stoxx 600 yüzde 1,54, DAX ise TSİ 04:30 itibarıyla yüzde 1,35 yükseldi.
Capital.com Avustralya'da kıdemli bir piyasa analisti olan Kyle Rodda, "Açıkçası bu Trump putunun bir türevi. Ancak bu durum, yatırımcıları yeni bir tarife tehdidinin palavra olduğu ve mevcut tarifelerin eninde sonunda düşürüleceği yönünde bahis oynamaya sevk ediyor," dedi.
ABD hisse senedi vadeli işlemleri de önemli ölçüde toparlandı ve Dow Jones Endüstriyel Ortalaması yüzde 0,85, S&P 500 yüzde 1 ve Nasdaq 100 yüzde 1,19 yükseldi.
Asya piyasaları perşembe günü erken işlemlerde karışık seyrederken, Japonya'nın Nikkei 225 ve Güney Kore'nin Kospi endeksleri yükselirken, Avustralya'nın ASX 200 ve Çin'in Hang Seng Endeksi düştü.
Dolar zayıflarken euro son 1 ayın en yüksek seviyesinde
Euro, pazartesi günkü Asya seansında ABD doları karşısında kazançlarını genişletti. EUR/USD paritesi TSİ 04:35 itibarıyla 29 Nisan'dan bu yana en yüksek seviyesi olan 1,40'ın üzerine çıktı. Dolar, Trump'ın cuma günkü gümrük vergisi tehditlerinin ardından baskı altında kaldı ve ABD dolar endeksi mayıs ayında ilk kez 99'un altına düştü.
Rodda, "Dinamiğin bir kısmı piyasanın ABD ile dünyanın geri kalanı arasındaki politika yakınlaşmasını fiyatlaması olsa da, bence doların değer kaybetmesinin ana itici gücü ABD varlıklarına olan marjinal güven kaybı," dedi.
Kısa bir süre önce Moody's, artan hükümet borcu ve genişleyen bütçe açığına ilişkin endişeleri gerekçe göstererek ABD'nin kredi notunu düşürdü. Trump'ın önerdiği vergi indirimleri ve harcama planları da Kongre'de sert muhalefetle karşılaştı. Birbirini tamamlayan bu faktörler geçtiğimiz hafta hisse senetleri, dolar ve devlet tahvilleri de dahil olmak üzere ABD varlıklarında satışları yeniden tetikledi.