Ukrayna ve Rusya, İstanbul’daki görüşmelerin ikinci turunu tamamladı. Taraflar, 25 yaş altı ve ağır hasta askerleri kapsayan yeni bir esir takası konusunda anlaştı.
REKLAM
Ukrayna ve Rusya, İstanbul’daki barış görüşmelerinin ikinci turunu Pazartesi günü tamamladı. Ukrayna Savunma Bakanlığı'na göre, taraflar yeni bir savaş esiri takası konusunda anlaştı.
Ukrayna’nın ulusal yayın kuruluşu Suspilne, Kyiv heyetinin başkanlığını yürüten Rustem Umerov'un iki tarafın ciddi şekilde hasta askerler ve gençler arasında esir takası yapacağını bildirdiğimi aktardı.
Umerov, görüşmelerin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, “Bir takas konusunda anlaştık ve yakında detaylarını açıklayacağız. Ağır yaralı ve hasta olanlara odaklanıyoruz. Gençler ve diğer bazı kategoriler ile hayatını kaybeden askerlerin cenazelerinin değişimi üzerinde yoğunlaşıyoruz,” dedi.
İstanbul’daki görüşmeler sırasında Ukrayna ayrıca, Rusya tarafından kaçırılan Ukraynalı çocukların listesini de Moskova’daki yetkililere teslim etti.
Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Telegram'da yaptığı açıklamada, “Rusya'nın yasa dışı şekilde ve zorla başka yerlere transfer ettiği ya da geçici olarak işgal altındaki bölgelerde tuttuğu yüzlerce çocuktan bahsediyoruz. Bir yanıt bekliyoruz. Top artık Rusya'nın sahasında,” dedi.
İlk görüşme turu 16 Mayıs’ta yapılmış ve bin-bine formatında şimdiye kadarki en büyük savaş esiri takası gerçekleşmişti. Ancak bu görüşmeler, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik topyekûn işgalini sonlandırma konusunda somut bir sonuç getirmemişti.
İkinci görüşme öncesinde Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Kyiv için üç öncelik belirledi: 30 günlük ateşkes, yeni bir esir takası ve Rusya tarafından zorla sınır dışı edilen Ukraynalı çocukların iadesi.
Kremlin ise kendi önceliklerini açıklamadı. Moskova’daki yetkililer yalnızca “savaşın kök nedenleri”nden söz etti.
Kremlin, Ukrayna’ya yönelik 2022 başındaki topyekûn işgalinden önce de bu ifadeyi kullanıyordu ve komşu ülkeye karşı başlattığı savaşı haklı çıkarmak için bu “kök nedenler”e atıfta bulunmayı sürdürüyor.
'Barış memorandumu'
Kiev ve Moskova'nın, her iki tarafın temel pozisyonlarını özetleyen "barış memorandumunu" pazartesi gününden önce sunma konusunda anlaştıkları bildirildi.
Ukrayna heyeti, kalıcı bir barışı sağlamayı amaçlayan ayrıntılı yol haritasını sunduğunu belirtti. Rus devlet medyasına konuşan Moskova heyetinin başkanı Vladimir Medinsky, Rus tarafının Ukrayna'nın barış önerilerini aldığını doğruladı.
Moskova, taleplerini ancak görüşmeler yeniden başladığında açıklayacağını defalarca kez dile getirdi.
Pazartesi günü tarafların yeniden bir araya gelmesinden önce konuşan Zelenskiy, Rusya'nın sözde barış memorandumunu Ukrayna, Türkiye ya da ABD'ye sunmadığını vurgulayarak, "Buna rağmen barış yolunda en azından bir ilerleme sağlamaya çalışacağız," dedi.
Rusya'nın BM Büyükelçisi Vasily Nebenzya geçtiğimiz cuma günü Moskova'nın ateşkesi ancak Ukrayna'nın seferberliği durdurması ve yabancı askeri yardım almayı kesmesi halinde düşünebileceğini yineledi.
Moskova daha önce de Ukrayna'dan, ilhak ettiğini iddia ettiği dört Ukrayna bölgesinden güçlerini çekmesini talep etmişti: Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson.
Rusya bu bölgelerdeki toprakların tamamını kontrol etmiyor ancak Ukrayna'nın bu bölgeleri tamamen terk etmesini "talep" ediyor.
Moskova'nın ayrıca NATO'nun doğuya doğru genişlemesini durdurmasını ve Ukrayna'nın tarafsız bir statüde kalmasını ve ittifaka katılmamasını talep ettiği iddia ediliyor.
Reuters geçtiğimiz perşembe günü Rusya'nın NATO'nun genişlemesini durdurmak için Batılı liderlerden yazılı bir taahhüt almak istediğini bildirdi.
Trump'ın Putin'e karşı sabrı tükeniyor
ABD Başkanı Donald Trump geçtiğimiz günlerde Moskova'nın ateşkes yönünde adım atma konusundaki isteksizliği ve Ukrayna'ya yönelik yoğun ve ölümcül saldırılarından duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi.
Aynı zamanda şu ana kadar Rusya'ya ek yaptırımlar uygulamayı da reddetti.
Geçtiğimiz birkaç gün içinde Trump sosyal medya hesabından Putin'in "tamamen çıldırdığını" ve Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırılarını yoğunlaştırmasının ardından "ateşle oynadığını" söyledi.
Bu arada Zelenskiy, İstanbul'da devam eden barış görüşmelerinin sonuç vermemesi halinde Trump'a Rusya'ya karşı "güçlü yeni bir yaptırım paketi" sunma çağrısında bulundu.
Vilnius'ta Bükreş Dokuzlusu ve Nordik liderlerin ortak zirvesinde konuşan Zelenskiy, Batı'nın kararlı bir şekilde hareket etmeye hazır olması gerektiğini belirterek, "Eğer İstanbul toplantısından bir sonuç çıkmazsa, AB'nin 18'inci paketinden ve özellikle ABD'nin Başkan Trump'ın söz verdiği en güçlü yaptırımlardan oluşan güçlü yeni yaptırımlara acilen ihtiyaç olduğu açık," dedi.
Zelenskiy sözlerini şöyle sürdürdü: "Yaptırımlar Rus enerjisini - özellikle petrol ve tankerleri - fiyat tavanlarını ve tabii ki Rus bankalarını ve genel olarak finans sektörünü vurmalı."