Trump, sosyal medyada yaptığı paylaşımda İran’a 'KOŞULSUZ TESLİMİYET' çağrısında bulundu. Çatışmalar beşinci gününe girerken gerilim artmaya devam ediyor.
REKLAM
ABD Başkanı Donald Trump, Salı günü yaptığı açıklamada, ABD'nin İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in nerede saklandığını bildiğini ancak 'şimdilik' onu öldürmek istemediklerini belirtti.
Trump, sosyal medyada yaptığı paylaşımda İran’a “KOŞULSUZ TESLİMİYET” çağrısında bulundu. Çatışmalar beşinci gününe girerken gerilim artmaya devam ediyor.
Trump, “Dini liderin nerede saklandığını tam olarak biliyoruz,” dedi.
“Kolay bir hedef ama orada güvende – Şu anda onu ortadan kaldırmayacağız (öldürmeyeceğiz!). Ama sivillere ya da Amerikan askerlerine füze atılmasını istemiyoruz. Sabır taşmak üzere.”
Trump’ın Tahran’a yönelik sert açıklamaları, İran halkına, “Hayatınızı kurtarın. Kaçın,” çağrısından sonra geldi. Bu çağrının ardından G7 zirvesini yarıda keserek Washington’a döndü ve ulusal güvenlik ekibiyle bir dizi toplantı düzenledi.
Trump, Salı sabahı Beyaz Saray’a döndüğünde, başkanlığı açısından kritik bir karar süreciyle karşı karşıyaydı. İsrailli yetkililer, beş gündür süren füze saldırılarıyla İran’a ağır zarar verdiklerini ve ABD’den biraz daha destek almaları halinde Tahran’ın nükleer programına kalıcı bir darbe vurabileceklerini düşünüyor.
Ancak ABD’nin çatışmaya daha doğrudan katılması — örneğin İsrail’e, İran’ın yer altındaki nükleer tesislerini vurabilecek sığınak delici bombalar vermesi ya da doğrudan askeri destek sağlaması — Trump için büyük siyasi risk anlamına geliyor.
Washington’a dönüş yolunda gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, İranlı yetkililerin bir anlaşma yapamamasına öfkeliydi. Artık çatışmanın “gerçekten bitmesini” ve Tahran’ın nükleer programından “tamamen vazgeçmesini” istediğini söyledi.
Trump, “Anlaşmayı yapmaları gerekiyordu. Onlara söyledim, ‘Anlaşmayı yapın,’” dedi. “O yüzden bilmiyorum. Şu anda müzakere havasında değilim.”
İran, nükleer programının sadece barışçıl amaçlarla yürütüldüğünü söylüyor. ABD istihbarat kurumları da Tahran’ın şu anda aktif olarak nükleer bomba üretmeye çalışmadığını değerlendiriyor.
Trump, Beyaz Saray’da danışmanlarıyla yeni bir görüşme planlarken, ABD’nin çatışmaya müdahil olabileceğine yönelik mesajlar da vermeye başladı. Bu arada ABD, gerilimin artma ihtimaline karşı bölgeye savaş gemileri ve askeri uçaklar gönderdi.
Trump G7 Zirvesi’ni erken terk etti
Beyaz Saray, Trump’ın Kanada'daki G7 Zirvesi’ni yarıda kestiğini Pazartesi günü duyurdu.
Trump sosyal medyada, “Açıkça söylüyorum, İRAN NÜKLEER SİLAH SAHİBİ OLAMAZ,” diye yazdı. “Bunu tekrar tekrar söyledim! Herkes derhal Tahran’ı tahliye etsin!”
Air Force One uçağında gazetecilere bu tahliye çağrısı sorulduğunda Trump, “Sadece insanların güvende olmasını istiyorum,” yanıtını verdi.
Trump, “Bir ateşkesten fazlasını hedefliyoruz. Sadece bir ateşkes istemiyoruz,” dedi.
Diplomatik seçeneği tamamen dışlamadığını belirten Trump, İranlılarla görüşmek üzere Başkan Yardımcısı JD Vance ve özel elçi Steve Witkoff’u gönderebileceğini söyledi.
Ayrıca Trump, Ulusal İstihbarat Direktörü (Director of National Intelligence - DNI) Tulsi Gabbard’ın Mart ayında Kongre’de yaptığı “İran nükleer silah üretmiyor,” şeklindeki açıklamasına karşı çıktı.
“Ne söylediği umurumda değil,” dedi Trump. “Bence çok yakındılar.”
Doğrudan müdahale tartışmaları
İsrail, hava saldırılarının İran savunmasını etkisiz hale getirdiğini ve artık ülke genelindeki hedefleri kolayca vurabileceğini söylüyor. Başbakan Benyamin Netanyahu, İran’ın nükleer programı ve balistik füze kapasitesi yok edilene kadar saldırıların süreceğini belirtti.
İsrail, şu ana kadar birçok nükleer tesisi hedef aldı ancak yerin altındaki Fordo zenginleştirme tesisine müdahalede bulunamadılar.
Bu tesisin yok edilmesi için, yalnızca B-2 hayalet bombardıman uçaklarıyla taşınabilen, 13.600 kiloluk GBU-57'lere (sığınak delici bomba) ihtiyaç var. İsrail’in elinde bu bomba ya da onu taşıyacak uçak bulunmuyor.
İran’ın fırlattığı bazı füzeler İsrail’in savunma sistemini aşarak can kaybına neden oldu. Bu sırada ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Trump’ın hâlâ İran’ın nükleer programını sınırlayacak bir anlaşma yapılmasını istediğini açıkladı.
Hegseth, Fox News’a yaptığı açıklamada, “Başkanın tutumu aynı,” dedi. “Şu anda canlı olarak izlediğiniz şey, ‘güç yoluyla barış’ ve ‘önce Amerika’ yaklaşımıdır.”
Trump İran'ı müzakereye zorluyor
G7 zirvesinde basınla kısa görüşmelerinde Trump, ABD’nin doğrudan müdahale için hangi şartları beklediğini söylemedi. Bunun yerine İran’ı hemen müzakerelere başlamaya çağırdı.
Kanada Başbakanı Mark Carney ile yaptığı ikili görüşmede, “Bana göre İran bu savaşı kazanmıyor,” diye ekledi.
İsrail’in, İran’ın dini lideri Ayetullah Hamaney’i öldürme planı sunduğu ancak Trump’ın bu teklifi reddettiği bildirildi. İsrail, bu planın uygulanabilir olduğunu düşünse de, bir ABD yetkilisine göre Trump bunu kabul etmedi.
Trump destekçileri arasında fikir ayrılığı
Trump, bazı muhafazakâr destekçilerinin daha fazla ABD müdahalesinin, dış çatışmalardan çekilme vaadine ters düştüğünü söylemesine de tepki gösterdi.
“Biri şu çılgın Tucker Carlson’a anlatsın: İRAN NÜKLEER SİLAHA SAHİP OLAMAZ!” diye yazdı sosyal medyada.
Temsilciler Meclisi Üyesi Marjorie Taylor Greene ve Turning Point USA kurucusu Charlie Kirk gibi bazı önemli müttefikleri, Trump’ın seçmenlere dış çatışmalardan uzak durma sözü verdiğini hatırlatarak endişelerini dile getirdi.
Trump, Gazze ve Ukrayna’daki savaşları hızla sona erdirme vaadiyle seçime girmişti ancak her iki cephede de henüz bir çıkış yolu bulamadı.
Öte yandan, Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham gibi bazı destekçileri ise bu durumu İran’a karşı kararlı bir adım atmak için bir fırsat olarak görüyor. Graham, Trump’a İsrail’e tam destek vermesi ve İran’ın nükleer programını yok etmesi çağrısında bulunuyor.