Budapeşte'de Onur Yürüyüşü'nün 30. yıl dönümünü kutlamak üzere bir araya gelen yüz binlerce kişi, hükümetin etkinliğe getirdiği yasağa meydan okudu. Kalabalık arasında Avrupa Parlamentosu üyeleri, uluslararası destekçiler de yer aldı.
REKLAM
Budapeşte Onur Yürüyüşü (Pride), yeni bir anlam kazanarak hükümetin toplanma özgürlüğü ve insan haklarına yönelik devam eden kısıtlamalarına karşı güçlü bir direniş sembolü haline geldi.
Euronews muhabirleri, daha önce Onur Yürüyüşü etkinliklerine kayıtsız kaldıklarını, hatta karşı olduklarını, ancak bu yıl sivil özgürlükleri savunmak ve LGBTQ+ topluluğuyla dayanışma göstermek için katılmayı tercih ettiklerini söyleyen birçok kişiyle konuştu.
Greta Thunberg Budapeşte'de
İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg, Instagram'da yayınladığı bir videoda Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ı etkinliği yasaklamak için umutsuz bir girişimde bulunmakla suçladı.
Onur Yürüyüşü'nü hem bir protesto hem de bir sevgi kutlaması olarak tanımlayan Thunberg, yasağı "insan haklarına yönelik bir başka faşist saldırı" olarak nitelendirdi.
Aşırı sağcıların gösterilerine izin verildi
Onur Yürüyüşü resmi olarak yasaklanmış olsa da polis aşırı sağcı bir yürüyüşün yapılmasına izin verdi. Aşırı sağcı 64 Kontluk Gençlik Hareketi, Budapeşte'de Onur Yürüyüşü katılımcılarının daha sonra toplandığı aynı meydanda bir etkinlik düzenledi. Bu arada, küçük bir aşırı sağcı parlamento partisi olan Vatanımız Hareketi de belediyenin Onur Yürüyüşü etkinliği ile aynı güzergahta bir karşı yürüyüş düzenleyeceğini duyurdu. Her iki aşırı sağcı etkinlik de polis onayı aldı.
Ana muhalefet lideri olmadan Onur Yürüyüşü: Fidesz, Peter Magyar'ı tatile çıkmaya zorladı mı?
Peter Magyar şu anda üç oğluyla birlikte tatilde. Ancak Facebook'ta Pride ile ilgili güçlü bir mesaj yayınladı:
"Tüm Macarlarla birlikte, nereden geldiğinizin, neye inandığınızın, kimi sevdiğinizin önemli olmadığı bir ülke inşa ediyoruz. Tüm polis memurlarını, tüm Macar vatandaşlarını düşmüş bir gücün keyfiliğinden korumaya çağırıyorum."
Magyar'ın Onur Yürüyüşü'nü kaçırmasının "gerçek" nedeni konusunda spekülasyonlar yapıldı. Ancak Magyar bunun nedenini oğullarının futbol oynaması ve aile tatillerini yaz spor kampları etrafında organize etmek zorunda kalmaları olarak açıkladı.
Siyasi analistler Başbakan Viktor Orban'ın Onur Yürüyüşü'nü yasaklayarak Macaristan'ın yeni ana muhalefet partisi TISZA'nın lideri Peter Magyar'ı kışkırtmaya çalıştığı uyarısında bulunmuşlardı. Partinin destek tabanı, siyasi yelpazenin farklı kesimlerinden insanları bir araya getiren çeşitlilikte. Magyar sadece tek bir ideolojik tarafı değil, tüm Macarları temsil etmeyi amaçladığını defalarca vurguladı.
Fidesz için Magyar'ı LGBTQ+ hakları gibi liberal konularda daha net bir duruş sergilemeye zorlamak siyasi açıdan avantajlı olabilir.
Siyasi analist Zoltan Novak Euronews'e verdiği demeçte, "Onur Yürüyüşü Fidesz için şimdiden bir başarıdır, çünkü kamusal tartışmayı kendi dillerinde ve çoğunluk desteğine sahip oldukları bir siyasi konu etrafında döndürmeyi başardılar," dedi.
Fidesz, merkez sağdaki rakibi TISZA Partisi karşısında zemin kaybetmeye devam ederken, rakibi Peter Magyar'ın stratejisine karşı koymakta zorlanıyor. Magyar'ın kampanyası doğrudan Macarların gündelik kaygılarına (artan ekonomik sıkıntılar, sağlık ve eğitim hizmetlerinin kötüleşen durumu) odaklanırken, bunları yolsuzluk skandalları ve Başbakan Orban'ın ailesinin üyeleri de dahil olmak üzere Fidesz elitinin artan zenginliği ile karşılaştırıyor.
Bu yaklaşım kamuoyunda keskin bir değişimi tetikledi. Son ankete göre, TISZA şu anda Fidesz'in 15 puan önünde. Bu arada, normalde aktif ve sesini yükselten hükümet yanlısı anketçiler alışılmadık bir sessizliğe büründü.
Fidesz'in eski Adalet Bakanı ile evli olan TISZA Partisi lideri Peter Magyar, LGBTQ+ hakları gibi kutuplaştırıcı siyasi konulardan veya basın özgürlüğü gibi seçmenler arasında geniş yankı uyandırmayan konulardan kasıtlı olarak kaçındı. Bunun yerine, enflasyon, yolsuzluk, sağlık hizmetlerinin durumu ve Macaristan'ın raylı sistemi de dahil olmak üzere başarısız altyapı gibi acil, günlük endişelere odaklandı.
Siyasi analist Zoltan Novak'a göre Fidesz, Magyar'ı muhafazakar ya da liberal seçmenleri yabancılaştırabilecek bir duruş sergilemesi için köşeye sıkıştırmak amacıyla "Gurur yasaları" olarak adlandırılan yasaları çıkardı. Magyar tuzaktan başarıyla sıyrılırken, liberal-yeşil muhalefetin kalıntıları konuyu savunmak için devreye girdi ve Fidesz'in siyasi söylemin kontrolünü kısmen yeniden ele geçirmesine izin verdi.