Yetkililer, önerilen sürenin uzatılmasının, mültecilerin Pakistan’daki kişisel işlerini — örneğin mülk satışı ya da ticari faaliyetlerini sonlandırma gibi — düzenli ve onurlu bir şekilde Afganistan’a dönmeden önce tamamlamalarına imkân tanımayı amaçladığını belirtti.
REKLAM
Pakistan, ülkede yasal olarak yaşayan 1,4 milyon Afgan mültecinin evlerine dönmeleri için tanınan süreyi uzatmayı değerlendireceğini pazartesi günü açıkladı.
Hükûmet tarafından onaylanacak olası bir uzatma, daha önce 30 Haziran’a kadar Afganistan’a dönmeleri emredilen kişiler için bir rahatlama sağlayacak.
Kararın, Bakanlar Kurulu’nun salı günü toplanmasıyla birlikte verilmesi bekleniyor.
Pakistan, 2023 yılında, çoğunluğu Afganlardan oluşan ve ülkede yasa dışı olarak bulunduğu belirtilen yabancılara yönelik tartışmalı bir operasyon başlatmıştı.
On yıllardır milyonlarca Afgan, savaş veya yoksulluktan kaçmak için ülkelerini terk ederek Pakistan’a sığınmıştı.
Konu hakkında konuşma yetkisi olmayan ve isminin açıklanmasını istemeyen bazı yetkililer, önerilen uzatmanın mültecilere Pakistan’daki kişisel işlerini yoluna koymaları için daha fazla zaman tanımayı amaçladığını söyledi.
Üst düzey bir bakanlık yetkilisi, uzatma önerisinin geçen hafta sunulmasına karar verildiğini ve Afgan mültecilerin durumuna ilişkin bir özetin Bakanlar Kurulu gündemine eklenmek üzere iletildiğini belirtti.
Afganlara yönelik kapsamlı operasyonu yöneten İçişleri Bakanlığı ise henüz resmi bir açıklama yapmadı.
Dışişleri Bakanlığı da konuyla ilgili açıklama yapmadı. Ancak daha önce yaptığı açıklamalarda, Afgan yetkililerin geri dönenlerin Afgan toplumuna tam entegrasyonunu sağlamak için “elverişli koşullar” oluşturmasını beklediklerini belirtmişti.
Ülkeyi terk etmeleri söylendi
Pakistan, bu yılın başlarında 1,4 milyonu Kayıt Belgesi (Proof of Registration) bulunan ve yaklaşık 800.000’i Afgan Vatandaş Kartı taşıyan kişiler de dahil olmak üzere toplam 3 milyon Afgan’ın ülkeyi terk etmesini istediğini açıklamıştı.
Yetkililere göre, yaklaşık 1 milyon Afgan’ın ise hiçbir belgeleri bulunmadığı için ülkede yasa dışı şekilde yaşadığı belirtiliyor.
Pakistan’ın Eyaletler ve Sınır Bölgeleri Bakanlığı, Kayıt Belgesi sahibi Afgan mülteciler için federal hükûmete 6 aylık bir süre uzatımı önerisinde bulundu.
Pakistan’ın sınır dışı politikası, Birleşmiş Milletler (BM) ve insan hakları kuruluşları tarafından sert şekilde eleştiriliyor.
Uluslararası Göç Örgütü (IOM), pazartesi günü yaptığı açıklamada, Afganistan’ın bu kadar yüksek sayıda geri döneni karşılayacak kapasiteye sahip olmadığını belirtti.
“Yerel sistemler çökme noktasında ve bu durum, hem geri dönenler hem de onları ağırlayan toplumlar için temel hizmetlere erişimi tehdit ediyor,” ifadeleriyle uyardı.
Human Rights Watch, Pakistanlı yetkilileri Afganları keyfi olarak gözaltına almak ve zorla sınır dışı etmekle suçladı. Kuruluşa göre sınır dışı edilenlerin çoğu, 2021’de iktidara gelen Taliban rejimi altında baskı ve tacizle karşı karşıya kalıyor.
Geçtiğimiz cumartesi günü BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), bu yıl en az 1,2 milyon Afgan’ın İran ve Pakistan’dan zorla geri gönderildiğini açıkladı.
Kurum, bu kadar büyük ölçekli geri gönderme işlemlerinin, Afganistan’daki zaten kırılgan olan durumu daha da istikrarsızlaştırabileceği uyarısında bulundu.