Tayland ve Kamboçya arasında 4 gündür devam eden ve 30'dan fazla kişinin ölümüne yol açan gerginliğin ardından ABD Başkanı Donald Trump, çatışmaların derhal durdurulması çağrısında bulundu.
REKLAM
Tayland ve Kamboçya, dört gün süren çatışmaların ardından en az 34 kişinin hayatını kaybettiği ve 168 bin fazla kişinin yerinden edildiği krizde, ABD arabuluculuğunda müzakere edilen bir ateşkese destek verdiklerini açıkladı.
ABD Başkanı Donald Trump, cumartesi günü Truth Social'da yaptığı paylaşımda, Tayland ve Kamboçya liderleriyle görüştüğünü ve çatışmaların sürmesi hâlinde her iki ülkeyle ticaret anlaşmalarını ilerletmeyeceğini söylediğini belirtti. Daha sonra, tarafların ateşkes müzakereleri için görüşmeyi kabul ettiğini açıkladı.
Kamboçya Başbakanı Hun Manet pazar günü yaptığı açıklamada, ülkesinin “derhal ve koşulsuz ateşkes” çağrısını benimsediğini söyledi. Trump’ın, Tayland Başbakan Vekili Phumtham Wechayachai ile yaptığı görüşme sonrası Tayland'ın da saldırıları durdurmayı kabul ettiğini kendisine ilettiğini belirtti.
Hun Manet, “Bu, her iki ülkenin askerleri ve halkı için olumlu bir gelişme,” dedi.
Yardımcısı Dışişleri Bakanı Prak Sokhonn'u ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile sonraki adımları koordine etmek ve ateşkesin uygulanması için Tayland Dışişleri Bakanı ile doğrudan temas kurmakla görevlendirdiğini belirtti.
Tayland temkinli bir destek açıklamasında bulundu. Tayland Dışişleri Bakanlığı’na göre, Başbakan Vekili Phumtham, Trump’a teşekkür ederek ülkesinin prensipte ateşkese onay verdiğini ancak Kamboçya’dan “samimi niyet” beklediklerini vurguladı. Açıklamada, Phumtham’ın barışçıl bir çözüme yönelik somut adımların ele alınacağı hızlı ikili görüşmeler çağrısında bulunduğu belirtildi.
Çatışmalar perşembe günü, sınır hattında bir kara mayının patlaması sonucu beş Tayland askerinin yaralanmasıyla başladı. Taraflar, çatışmaları başlatmakla birbirlerini suçladı. Her iki ülke de büyükelçilerini geri çağırdı. Tayland, Kamboçya ile olan sınır kapılarını kapattı.
Diplomatik çabalara rağmen her iki tarafın da geri adım atmayı reddettiği ve yenilenen bombardıman ve asker hareketleri konusunda suçlamaları paylaştığı tartışmalı sınırın bazı kısımlarında pazar günü çatışmalar devam etti.
Tayland ordusu sözcü yardımcısı Albay Richa Suksowanont, Kamboçya güçlerinin pazar günü erken saatlerde sivillerin evleri de dahil olmak üzere Surin eyaletine ağır topçu ateşi açtığını söyledi. Suksowanont, Kamboçya'nın ayrıca Tayland birlikleri tarafından ele geçirilen bölgeleri geri almak amacıyla her iki ülkenin de hak iddia ettiği antik Ta Muen Thom tapınağını ve diğer bölgeleri hedef alan roket saldırıları düzenlediğini söyledi. Tayland kuvvetleri, Kamboçya topçularını ve roketatarlarını vurmak için uzun menzilli toplarla karşılık verdi.
Richa, Trump'ın arabuluculuk çabalarının "ayrı bir mesele" olduğunu belirtti. Richa, savaş alanı operasyonlarının devam edeceğini ve ateşkesin ancak Kamboçya'nın resmi olarak müzakereleri başlatması halinde gerçekleşebileceğini sözlerine ekledi.
Tayland Dışişleri Bakanlığı da ayrı bir açıklama yaparak, "Kamboçya iyi niyetten ciddi şekilde yoksun olduğu ve insan hakları ve insancıl hukukun temel ilkelerini defalarca ihlal ettiği sürece herhangi bir ateşkes sağlanamaz," dedi.
Kamboçya Savunma Bakanlığı sözcüsü Korgeneral Maly Socheata Tayland güçlerini pazar günü erken saatlerde Kamboçya topraklarını bombalayarak şiddeti tırmandırmakla suçladı ve bunu birçok bölgede tankların ve kara birliklerinin katıldığı "geniş çaplı bir saldırı" izledi.
"Bu tür eylemler barışçıl çözüme yönelik tüm çabaları baltalamakta ve Tayland'ın çatışmayı yatıştırmak yerine tırmandırma niyetini açıkça ortaya koymaktadır," dedi.
Tayland pazar günü yeni bir askerin öldüğünü ve çoğu sivil olmak üzere toplam ölü sayısının 21'e yükseldiğini bildirdi. Kamboçya ise 13 kişinin öldürüldüğünü açıkladı. Tayland'da 131 binden fazla kişi güvenli yerlere tahliye edilirken 37 binden fazla kişi de Kamboçya'nın 3 eyaletinden kaçtı. Birçok sınır köyü terk edilmiş durumda ve birçok okul ve hastane kapalı.
Tayland'da klima teknisyeni olarak çalışan Pichayut Surasit, çatışmaların aniden patlak vermesi üzerine Bangkok'taki işini bırakıp ailesini korumak için evine dönmek zorunda kaldığını söyledi.
"Haberi duyduğumda işime devam edecek cesareti kendimde bulamadım. Bir an önce geri dönmek istedim ama akşama kadar beklemek zorunda kaldım," dedi. Şu anda Surin'de yaklaşık 6 bin kişinin tahliye edildiği bir barınakta bulunan Pichayut, eşi ve ikiz kızları için endişeleniyor ve çatışmaların bir an önce sona ermesini ve böylece bombardımandan en çok etkilenen yerlerden biri olan Kap Choeng bölgesindeki evlerine dönebilmeyi umuyor.
Perşembe günü ailesi ve evcil tavşanıyla aynı barınağa taşınan yerel bir satıcı olan Bualee Chanduang, şiddeti sona erdirmek için hızlı müzakerelere güveniyor. "Her iki tarafın da konuşmayı kabul etmesi ve bu savaşı sona erdirmesi için Tanrı'ya dua ediyorum," dedi.
BM Güvenlik Konseyi, bölgesel bir blok olan Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği'ni iki üye arasında barış için arabuluculuk yapmaya çağırdı. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Uluslararası hukuk tarafından yasaklanmış silahlar olan misket bombalarının nüfusun yoğun olduğu bölgelerde kullanıldığının bildirilmesini kınadı ve her iki hükümeti de sivilleri korumaya çağırdı.
Tayland ve Kamboçya arasındaki 800 kilometrelik sınır on yıllardır ihtilaflı olsa da geçmişteki çatışmalar sınırlı ve kısa süreli olmuştu. Son gerilim mayıs ayında Kamboçyalı bir askerin diplomatik bir çatlak yaratan ve Tayland'ın iç siyasetini karıştıran bir çatışmada öldürülmesiyle alevlendi.