Eski Kolombiya Devlet Başkanı Uribe, tanıkları etkileme ve rüşvet suçlarından suçlu bulundu. Ülke tarihindeki ilk kez bir eski devlet başkanının ceza almasıyla sonuçlanan bu dava, Kolombiya’da büyük yankı uyandırdı.
Kolombiya’nın eski Devlet Başkanı Alvaro Uribe, paramiliter gruplarla bağlantılı olduğuna dair ifadelerde bulunan tanıkları etkilemeye çalıştığı gerekçesiyle açılan davada tanık manipülasyonu ve rüşvet suçlarından suçlu bulundu. Bu karar, Güney Amerika ülkesinde büyük yankı uyandırdı.
Yaklaşık 6 ay süren davada savcılar, Uribe’nin paramiliter bir grupla bağlantısı olduğunu öne süren tanıkları etkilemeye çalıştığına dair deliller sundu. Mahkeme, Uribe’nin 3 eski paramiliterin ifadesini değiştirmek için bir avukatla birlikte hareket ettiğine kanaat getirdi.
2002-2010 yılları arasında cumhurbaşkanlığı yapan 73 yaşındaki Uribe, 12 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya. Ancak cezanın açıklanacağı duruşma ilerleyen bir tarihte yapılacak. Uribe, Kolombiya tarihinde suçlu bulunan ilk eski devlet başkanı oldu.
Cezası daha sonra ayrı bir duruşmada açıklanacak. Uribe, Kolombiya tarihinde suçlu bulunan ilk eski devlet başkanı oldu.
Uribe karara itiraz edeceğini açıkladı ve suçlamaları reddetti. Karar açıklandığında başkent Bogota’daki duruşmaya sanal ortamda katıldı. Mahkeme, henüz tutuklama emri vermedi.
Uribe, Kolombiya’da kutuplaştırıcı bir figür. Kimi kesimler onu ülkeyi çöküşten kurtaran lider olarak görürken, diğerleri onu insan hakları ihlalleri ve paramiliter grupların yükselişiyle ilişkilendiriyor.
Rubio kararı eleştirdi
Yargıç Sandra Heredia, kararında Alvaro Uribe’nin bir avukatla iş birliği içinde hareket ederek, paramiliter gruplara mensup 3 eski mahkûmu, sol görüşlü senatör Ivan Cepeda’ya verdikleri ifadeleri değiştirmeye ikna etmeye çalıştığına dair yeterli kanıt bulunduğunu belirtti.
Cepeda, Uribe’nin paramiliter gruplarla olası bağlantılarına ilişkin bir soruşturma başlatmıştı.
Dava, 2012 yılına dayanıyor. O yıl Uribe, Cepeda’ya iftira davası açtı. Ancak beklenmedik bir şekilde, Kolombiya Yüksek Mahkemesi Cepeda’ya yönelik suçlamaları reddederek 2018’de Uribe hakkında soruşturma başlattı.
Uribe’nin cumhurbaşkanlığı döneminde Kolombiya ordusu, Latin Amerika'nın en eski solcu isyancı hareketi olan Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri'ni (FARC) uzak bölgelere sürerek, sonunda 2016 yılında 13 binden fazla savaşçının silah bırakmasını sağlayan barış görüşmelerini gerçekleştirmişti.
Rubio’dan tepki, Petro’dan savunma
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Yargıç Heredia’nın Uribe’yi rüşvetle suçlu bulacağı netleşince karara tepki gösterdi. X hesabında şunları yazdı: “Uribe’nin tek suçu, vatanını yorulmadan savunmak olmuştur. Kolombiya yargısının radikal yargıçlar eliyle silah haline getirilmesi endişe verici bir emsal teşkil ediyor.”
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro ise kararı savundu. X üzerinden yaptığı paylaşımda Petro, “güçlü bir adalet sistemi” sayesinde Kolombiya’nın şiddetten çıkış yolu bulabileceğini söyledi. Bir başka mesajında da Rubio’nun Kolombiya’nın egemenliğine müdahale ettiğini belirterek, “Dünya Kolombiya’daki yargıçlara saygı duymalı,” dedi.
Yargıç Heredia ise kararının “kimsenin zaferi” olarak görülmemesi gerektiğini, bunun “bir adalet eylemi” olduğunu vurguladı.
Devlet suçları ve iddialar
Eleştirmenler Uribe’yi çeşitli devlet suçlarından sorumlu tutuyor.
2017’de kurulan Kolombiya Hakikat Komisyonu’na göre, Kolombiya ordusu 6 bin 400'den fazla sivili çatışma sırasında asi gruplara mensup gibi göstererek öldürdü. Askerlerin bu eylemlerle terfi almaya çalıştığı ve bu uygulamanın Uribe döneminde zirveye ulaştığı bildirildi.
Savcılar, Uribe’nin eski paramiliter mahkûmlarla görüşmeleri için avukatlar gönderdiğini ve Cepeda’ya verdikleri ifadeleri geri çekmeleri yönünde baskı yaptığını iddia etti.
Uribe ise tanıkları etkilemeye çalıştığını reddetti ancak dava hazırlıkları kapsamında kendileriyle görüşme talep ettiğini kabul etti. Bu görüşmelerin, paramiliter bağlantılarla suçlanan kardeşi Santiago Uribe’nin yargılandığı cinayet davasındaki tanıklıkları teyit etmek amacıyla yapıldığını söyledi.
Kararın ardından basına konuşan Cepeda, Kolombiya’daki çatışmaların mağdurları için “gerçek ve adalet arayışına” devam edeceğini belirterek, “Hiç kimse hukukun üstünlüğünü çiğneyemez ya da lekeleyemez,” dedi.