İki komşu ülke arasındaki son yılların en şiddetli çatışmalarında çoğu sivil en az 41 kişi öldü, 300 binden fazla kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.
Tayland ve Kamboçya, sınır boyunca günler süren ölümcül çatışmaların ardından, ateşkesin ihlal edildiği iddialarına rağmen çarşamba günü kırılgan ateşkesi yeniden teyit etti.
İki ülke, pazartesi günü Malezya’da yaptıkları görüşmede, çoğu sivil en az 41 kişinin öldüğü ve 300 binden fazla insanın evlerinden ayrılmasına yol açan yaklaşık bir haftalık çatışmaları durdurmak için “hemen ve koşulsuz” ateşkes ilan edilmesi konusunda anlaşmaya varmıştı.
Ancak ateşkes, Tayland ordusunun salı günü Kamboçya’yı birçok bölgede saldırı düzenlemekle suçlamasıyla kısa sürede sınandı. Kamboçya hükümeti ise bu iddiaları reddetti.
Tayland ordusu, çarşamba sabahına kadar süren karşılıklı ateş açıldığını bildirdi. Tayland Dışişleri Bakanlığı ise Kamboçya’yı “bir kez daha” ateşkesi ihlal etmekle suçladı.
Buna rağmen çarşamba günü ilerleyen saatlerde her iki taraf da ateşkese bağlılıklarını yeniden teyit etmiş göründü. Tayland ve Kamboçya temsilcileri, Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Sun Weidong ile Şanghay’daki görüşmede gülümserken görüntülendi.
Çin Dışişleri Bakanlığı, “Kamboçya ve Tayland, ateşkese uyma taahhütlerini Çin’e yeniden bildirdi” açıklamasını yaptı.
Çarşamba öğleden sonra sınır boyunca sakinleşme işaretleri görülmeye başlandı. Çatışmalarda yerinden edilen 260 binden fazla kişinin bir kısmı evlerine dönmeye başladı. Ancak birçok kişi hala tahliye merkezlerinde ve geleceğinden endişeli.
Trump’ın gümrük vergisi diplomasisi
Malezya’da varılan ateşkes anlaşması, 4 Ağustos’ta Kamboçya’da yapılacak ortak sınır komitesi toplantısının yolunu açıyor. Bu üst düzey toplantıya iki ülkenin savunma bakanları da katılacak.
Ateşkes, ABD’nin yeni gümrük vergisi kararlarını açıklamasına günler kala geldi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu politikalar kapsamında, cuma günü yürürlüğe girecek olan yüzde 36’lık ek vergi nedeniyle Kamboçya ve Tayland en çok etkilenecek ülkeler arasında yer alıyor.
Trump, çatışmaların devam etmesi durumunda her iki ülke ile ticaret anlaşmalarını sürdürmeyebileceği uyarısında bulunmuştu. Bu da taraflara çatışmaları durdurmak için yüz kurtarıcı bir gerekçe sundu.
Kamboçya Başbakanı Hun Manet, salı günü Trump’ın kendisini arayarak barış anlaşmasını tebrik ettiğini ve Malezya ile birlikte ABD’nin de izleme sürecine katılma sözü verdiğini açıkladı.
Tayland’ın geçici Başbakanı Phumtham Wechayachai ise Trump’ın kendisini de aradığını ve ABD Başkanı’nın, Tayland’ın ABD ile yürüttüğü görüşmelerin mümkün olduğunca elverişli şartlarda devam edeceğini söylediğini ifade etti.
Tarihi düşmanlık
Tayland ve Kamboçya, yüzyıllara dayanan bir husumet geçmişine sahip ve 800 kilometreden uzun kara sınırları boyunca zaman zaman gerginlikler yaşıyor.
Ancak son yaşanan çatışmalar, iki ülke arasındaki modern dönemin en ağır çatışmalarından biri oldu.
Mayıs ayında bir Kamboçya askerinin hayatını kaybettiği bir olay, diplomatik krize yol açmış ve Tayland iç siyasetini de sarsmıştı.
Geçen perşembe günü, ihtilaflı sınır bölgelerinden birinde meydana gelen mayın patlamasında beş Tayland askeri yaralandı, askerlerden biri bacağını kaybetti. Bir hafta içindeki ikinci mayın olayı, son çatışmaları tetikledi.
Olayın ardından Tayland, büyükelçisini geri çağırdı, Kamboçya büyükelçisini sınır dışı etti ve sınır kapılarını kapattı.
Çeşitli bölgelerde çatışmalar ve top atışları başladı; piyadeler ağırlıklı olarak tartışmalı bölgelerde karşı karşıya geldi.
Her iki ülke de topçu atışları yaptı, Kamboçya sık sık kamyon üzerine monte edilen roket sistemlerini kullandı. Tayland ise savaş uçaklarıyla hava saldırılarıyla karşılık verdi.