BM Genel Sekreteri ile Kazakistan Cumhurbaşkanı, Almatı'da görüşmeler gerçekleştirerek, Orta Asya’da iş birliğini güçlendirmeyi ve Afganistan’ın sürdürülebilir kalkınmasına destek sağlamayı amaçlayan BM bölgesel merkezi konusunda bir anlaşma imzaladı.
REKLAM
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, pazar günü Orta Asya ve Afganistan için bir bölgesel kalkınma merkezi kurdu. Guterres, sürdürülebilir kalkınma çabalarının bu kara ile çevrili bölgede koordine edilmesi amacıyla Kazakistan ile bir anlaşma imzaladı.
Kazakistan'ın Almatı kentine gerçekleştirdiği ziyareti sırasında yaptığı konuşmada Guterres, “Bu merkez, hem bölge hem de sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik ortak yolculuğumuz için yeni bir dönemin başlangıcını temsil ediyor,” dedi.
“Merkez, bölge liderleri arasındaki güçlü bağların, herkesin yararına olacak şekilde daha derin ekonomik entegrasyona nasıl dönüşebileceğini gösterme konusunda büyük bir potansiyel taşıyor,” ifadelerini kullandı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ise merkezin kurulmasının uluslararası topluma güçlü bir mesaj verdiğini belirterek, Orta Asya’nın küresel sahnede giderek daha önemli bir aktör haline geldiğine dikkat çekti.
Merkezin BM’nin bölgede yürüttüğü mevcut çalışmaları da tamamlayıcı nitelikte olması gerektiğini ifade eden Tokayev, “Merkez, ekonomilerimizin direncini ve dinamizmini artırmaya, bölgesel yenilikçiliği geliştirmeye ve iş birliğini derinleştirmeye yönelik koordineli eylemler için bir katalizör işlevi görecektir,” diye konuştu.
BM Genel Kurulu tarafından mart ayında yetkilendirilen bu merkez, iklim değişikliği, toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve genç işsizliği gibi temel sorunlara çözüm bulmak amacıyla yerel ve uluslararası paydaşları bir araya getirecek.
Guterres’in Kazakistan ziyareti, hem kendisinin hem de Cumhurbaşkanı Tokayev’in katılacağı Türkmenistan’daki Üçüncü BM Kara ile Çevrili Gelişmekte Olan Ülkeler Konferansı’nın hemen öncesine denk geliyor.
Afganistan’ın dahil edilmesi
Anlaşmanın dikkat çeken yönlerinden biri, merkezin çalışma kapsamına Afganistan’ın da dahil edilmesi oldu.
BM Genel Sekreteri Guterres, merkezin bölgesel ve uluslararası ortaklarla iş birliği yaparak Afganistan’ın sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasına destek vereceğini belirtti.
“Afgan halkı, derinleşen yoksulluk ve kitlesel yerinden edilmelerden depremlere, iklim şoklarına ve kırılgan bir insani tabloya kadar çok büyük zorluklarla karşı karşıya kalmaya devam ediyor."
Merkezin, ekonomik bağımsızlık, barış ve onur temelinde insan haklarını önceliklendirerek Afganistan’a yönelik faaliyetlerde bulunacağını vurguladı.
Afganistan’da barış ve uzun vadeli kalkınmanın bölgesel güvenliğin teminatı olduğunu söyleyen Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, “Kazakistan, Afgan halkını insani yardım, eğitim projeleri, ticaretin geliştirilmesi ve gıda güvenliği girişimleriyle destekleme konusundaki kararlılığını sürdürüyor,” ifadelerini kullandı.
Tokayev, iki ülke arasındaki ticaretin istikrarlı bir şekilde arttığını vurgulayarak, “Afganistan’da barış ve kalkınmanın birlikte ilerlemesi gerektiğine inanıyoruz,” dedi.
Geçtiğimiz ay BM Genel Kurulu, Afganistan’daki kötüleşen insani, ekonomik ve insan hakları krizlerine dair endişelerini dile getiren bir karar tasarısını kabul etti ve uluslararası toplumu Afgan halkına destek olmaya çağırdı.
Yapılan açıklamada, “2025 yılı için hazırlanan Afganistan İnsani Yardım İhtiyaçları ve Müdahale Planı – yaklaşık 17 milyon kişiye yardım ulaştırmayı hedefleyen ve 2,4 milyar dolar (yaklaşık 97,6 milyar TL) kaynak gerektiren bu plan – şu anda yalnızca yüzde 22 oranında finanse edilebilmiştir,” ifadelerine yer verildi.
Yeni kurulan bölgesel merkezin, bu çalışmanın bölgesel iş birliği yoluyla kolaylaştırılmasına odaklanması bekleniyor.