ABD Başkanı Donald Trump, haziranda Kongo ile Ruanda arasında yapılan barış anlaşmasına aracılık ettiğini ve bununla Kongo’daki savaşı bitirdiğini öne sürüyor. Ancak bölge halkı, araştırmacılar ve uzmanlar, çatışmaların hala sürdüğünü belirterek bu iddianın gerçeği yansıtmadığını söylüyor.
REKLAM
Trump pazartesi günü, onlarca yıldır süren çatışmayı sona erdirdiği iddiasını tekrarlayarak Kongo’yu Afrika’nın “en karanlık, en derin” bölgesi olarak tanımladı.
“35 yıl boyunca vahşi bir savaş vardı. Dokuz milyon insan pala darbeleriyle öldürüldü. Ben bunu durdurdum… Bitirdim ve birçok hayat kurtardım,” dedi.
ABD merkezli Associated Press (AP) daha önce Trump’ın bu iddiasını doğrulamış ve savaşın bitmekten çok uzak olduğunu ortaya koymuştu.
Şimdi ise bölge halkı, bu yılın başlarında önemli şehirleri ele geçiren Ruanda destekli M23 militanları ile Kongolu güçlerin yanında savaşan milisler arasındaki çatışmaların birçok noktada devam ettiğini bildiriyor.
Katar’ın aracılık ettiği, Kongo ile militanlar arasındaki nihai barış anlaşması tıkanmış görünüyor. Taraflar, birbirlerini barış şartlarını ihlal etmekle suçluyor.
İşte, Trump’ın son iddiasına dair bölgeden gelen tepkiler:
Güney Kivu eyaletine bağlı Kabare bölgesinin yerel insan hakları denetçisi Ciruza Mushenzi Dieudonne, Bugobe, Cirunga, Kagami ve Bushwira’daki halkın, M23 militanları ile Wazalendo milisi arasındaki çatışmalardan kaçmaya devam ettiğini söyledi.
“Şu anda en büyük sorun insani yardımın olmaması. Hastaneler yalnızca gündüz çalışıyor, sağlık çalışanları ise gece güvensizlikten dolayı başka yerlere sığınıyor,” dedi.
Amnesty: Bu hafta da çatışmalar rapor edildi
Amnesty International’dan Christian Rumu, son 24 saatte birçok bölgede çatışmalar yaşandığını öğrendiklerini söyledi.
Trump’ın iddiası için “Savaşı bitirdiğini söylemek gerçeklikten çok uzak,” ifadesini kullandı.
“ABD Başkanı, durumu yanlış değerlendiriyor çünkü bölgede yaşayan insanlar hala ciddi insan hakları ihlalleriyle karşı karşıya. Bunların bazıları insanlığa karşı suç boyutunda,” diyen Rumu, Trump’a barış sürecini hızlandırma çağrısı yaptı.
Çatışmalardan en çok etkilenen ve M23 tarafından ilk ele geçirilen şehir olan Goma’daki bir öğrenci Amani Safari, haziran ayında imzalanan anlaşmadan bu yana hiçbir şeyin değişmediğini söyledi.
“Ne yazık ki bu anlaşmaya bakıldığında, ihlal eden taraflara karşı bağlayıcı yaptırımlar yok,” diyen Safari, “Amerika Birleşik Devletleri sadece kendi çıkarlarını görüyor,” diye ekledi.
Goma’daki bir aktivist olan Espoir Muhinuka, savaşın yakında sona ereceğine dair bir işaret bulunmadığını söyleyerek Trump’a, barış anlaşmasının öngördüğü kalıcı ateşkesi sağlamak için daha fazla çaba göstermesi çağrısında bulundu.
“Eğer bu gerçekleşmezse, tüm insanlığı kandırmış olur,” dedi.
Kuzey Kivu eyaletindeki sivil toplum örgütleri başkanı John Banyene, kendisinin ve bölge halkının kalıcı barış umudunu kaybetmeye başladığını söyledi.
“Katliamlar, yerinden edilmeler ve çatışmalar devam ediyor, bu yüzden hala umutsuzluk içindeyiz,” diyen Banyene, “Biz sivil toplum olarak bu diyaloğu destekliyoruz ama çok yavaş ilerliyor,” dedi.
"Barış çabaları tıkandı"
Kongolu siyasal analist Christian Moleka, Trump’ın aracılığıyla yapılan barış anlaşmasının sürecin başlamasına yardımcı olduğunu, ancak Kongo ile M23’ün nihai barış anlaşmasını imzalamak için belirlenen son tarihi "kaçırdığını" söyledi.
“Zayıf devlet yapısı, yerel kimlik ve toprak çatışmaları, komşu ülkelerdeki krizlerin etkileri gibi karmaşık unsurların iç içe geçtiği bir çatışmada Trump’ın yaklaşımı, kalıcı bir çözümden çok geçici bir ateşkes gibi görünüyor” dedi.