Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un da aralarında bulunduğu liderler, cuma günü yıldönümü kutlamalarına katılmak üzere Almanya’ya gitti.
Almanya’nın yeniden birleşmesinin 35. yıldönümünde güvenlik uzmanları, Rusya’nın yarattığı tehdide karşı Avrupa’nın askeri kapasitesini güçlendirmek için Almanya ve müttefiklerinin hızla birlikte harekete geçmesi gerektiğini söyledi.
Uyarı, ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesinin Avrupa’da daha az doğrudan rol oynayacağına dair net tutumunun ardından geldi.
Alman Dış İlişkiler Konseyi (DGAP) Güvenlik ve Savunma Merkezi Başkanı Dr. Patrick Keller, “Büyük bir baskı altındayız. Artık Amerika’ya eskisi gibi güvenmek mümkün değil,” dedi. Keller, Avrupa’nın kendi güvenliği ve birliği için sorumluluk üstlenmesi gerektiğini vurguladı.
Açıklamalar, Avrupalı liderlerin Almanya’nın Saarland eyaletindeki Saarbrücken kentine giderek Almanya’nın bölünmesinin sona ermesini anma etkinliğine katıldığı gün yapıldı.
1940’ların sonlarından 1990’a kadar ülke resmî olarak Sovyet işgali altındaki komünist Alman Demokratik Cumhuriyeti (ADC) ve demokratik Almanya Federal Cumhuriyeti (AFD) olarak ikiye bölünmüştü.
Cuma günkü törende Almanya Şansölyesi Friedrich Merz ve Federal Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’e, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Polonya Senatosu Başkanı Małgorzata Kidawa-Błońska gibi konuklar eşlik etti.
Uzmanlar, Fransa, Almanya ve Polonya arasındaki ittifakın Avrupa’nın ortak güvenliği açısından önemini vurguladı. Ancak, ulusal hırsların bir kenara bırakılması gerektiğini de belirttiler; örnek olarak da milyar avroluk Almanya-Fransa ortak savaş uçağı projesi üzerindeki son sanayi anlaşmazlığını gösterdiler.
Almanya, Avrupa'nın birlikteliğini Fransa ve Polonya ile sağlayabilir mi?
1991’de Almanya, Fransa ve Polonya’nın dışişleri bakanları tarafından kurulan “Weimar Üçgeni”, Avrupa’nın “motoru” olarak görülüyor.
Almanya’nın Avrupa’dan sorumlu Devlet Bakanı Gunther Krichbaum, Euronews’e yaptığı açıklamada bu ittifakın Avrupa birliğini güvence altına almak için kritik olduğunu söyledi: “Çokça atıf yapılan Alman-Fransız motoru hiç olmadığı kadar önemli, çünkü zorluklar da hiç bu kadar büyük olmamıştı. Ama doğal olarak Polonya’ya da Orta Avrupa’daki partnerimiz ve müttefikimiz olarak ihtiyacımız var,” dedi.
Krichbaum, “Almanya ve Fransa birlikte hareket etmezse Avrupa’da hiçbir şey ilerlemez. Polonya ile birlikte şimdi AB için belirleyici bir ivme yaratıyoruz,” diye ekledi.
Alman Dış İlişkiler Konseyi’nden güvenlik uzmanı Patrick Keller ise Almanya’nın stratejik konumu, Avrupa’nın en büyük nüfusuna ve en güçlü ekonomisine sahip olması nedeniyle “çok özel bir öneme” sahip olduğunu vurguladı.
Ancak Keller, Almanya’nın da diğer Avrupa ülkeleri gibi “hızla daha fazla askeri kapasite kazanması gerektiğini” söyledi. Büyük çaplı bir işgalin Almanya ve Orta Avrupa için en olası senaryo olmadığını belirten Keller, enerji tedarikine yönelik sabotaj veya Rus insansız hava araçlarının verebileceği zararlar gibi “giderek daha zehirli ve ağırlaşan iğneleyici saldırılara” dikkat çekti.
Almanya’nın drone'ları tespit etme, engelleme ve etkisiz hale getirme kapasitesini geliştirmesi gerektiğini vurgulayan Keller, “Bunlara şimdiden hazırlanmamız gerekiyor. Bundeswehr’in (Alman ordusu) ve polisin teçhizatı olması gerektiği seviyede değil. Yapılacak çok şey var,” diye konuştu.
Ayrıca Almanya’nın mühimmat stoklarının tükenmiş durumda olduğunu ve yeniden inşa edilmesi gerektiğini söyleyen Keller şöyle devam etti:
“Birleşmiş, özgürleşmiş, dostlarla çevrili bir Avrupa’da ebedi barış döneminde olduğumuzu düşündük — Almanya için tarihte eşi görülmemiş, neredeyse cennetsi bir durum."
"Ama bunun dünyanın başka yerlerinde geçerli olmadığını göremedik. Amerikan koruması altındaydık ve rahattık. Bunun yerine eğitime ve refah devletimize yatırım yaptık. Ama o dönem kapandı. Şimdi 25 yıl boyunca imkânsız saydığımız şeyleri telafi etmek zorundayız.”
Ortak Avrupa projeleri zorluğu
Devlet Bakanı Gunther Krichbaum, Avrupa’nın egemenliğini “ortak projeler” yoluyla genişletmesi gerektiğini söyledi.
Şu anda yürütülen projeler arasında, yeni nesil savaş uçağı geliştirmeyi hedefleyen Future Combat Air System (FCAS) ve Leopard 2 tankının yerini alması planlanan Main Ground Combat System (MGCS) bulunuyor.
Krichbaum, Euronews’e yaptığı açıklamada, “İdealde bu projeleri birlikte çözmek istiyoruz. Çok sayıdaki Avrupa silah sistemlerindeki parçalanmayı aşmalı ve çok daha iyi koordine etmeliyiz,” dedi.
Uzmanlara göre asıl zorluk, ulusal hırslara öncelik vermek yerine Avrupa işbirliğini öne çıkarmak.
Krichbaum, milyar euroluk Alman-Fransız savaş uçağı projesi FCAS’ta bu farkın açıkça görüldüğünü belirtti: “Son dönemde Fransız sanayii, proje payının %80’ini talep etti. Oysa başlangıçta böyle konuşulmamıştı. Şimdi nasıl ilerleyeceğimize bakmalıyız.”
Keller de bu konuda yorum yaptı: “Özellikle Fransız şirketi Dassault, geleceğin savaş uçağını tek başına inşa edebileceğine ve Alman katılımına gerek olmadığına inanıyor. Bu tavır Fransa’da giderek güçleniyor,” dedi.
Keller, ‘geleceğin tankı’ olarak görülen MGCS gibi projelerde ise işbirliğinin daha iyi göründüğünü ekledi.
Hem Keller hem de Krichbaum birlik ihtiyacını tekrar vurguladı.
Krichbaum, “Avrupa’da güvenlik ve savunma politikasını her zaman NATO çerçevesinde birlikte düşünmek hayati önemdedir. Ancak bu şekilde caydırıcılık kapasitemizi koruyabiliriz,” dedi.