Kopenhag'da düzenlenen zirvede konuşan Avrupalı liderler, Rusya'ya karşı özellikle enerji sektörünü hedef alan daha fazla yaptırım uygulanması çağrısında bulundu.
REKLAM
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa'nın, Avrupa hava sahasına giren insansız hava araçlarını (İHA-drone) vurarak ve Moskova'yı savaş gelirlerinden mahrum bırakarak Rusya'ya karşı daha agresif bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini belirtti.
Kopenhag'da düzenlenen Avrupa zirvesinde konuşan Macron ve diğer Avrupalı liderler, Rusya'ya karşı özellikle enerji sektörünü hedef alan daha fazla yaptırım uygulanması çağrısında bulunurken, Ukrayna'nın Avrupa'ya karşı genişleyen bir hibrid savaşın ön cephesinde yer aldığını vurguladılar.
Kopenhag'da iki gün süren kapalı bir oturumun da yer aldığı görüşmelerde bazı Avrupalı liderlerin devam eden insansız hava aracı saldırıları, sabotaj eylemleri, siber saldırılar ve yaptırımların delinmesine yönelik tutumlarının sertleştiği görülüyor.
Macron, Avrupa Siyasi Topluluğu zirvesine katılan 40'tan fazla lidere, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e niyetlerini belli etmeden sadece kendi çıkarlarını korumaları çağrısında bulundu.
"Bence asıl cevap daha fazla öngörülemezlik ve daha fazla stratejik belirsizlik olmalı," dedi.
"Net bir mesaj vermek çok önemli: Topraklarımızı ihlal edecek insansız hava araçları büyük bir risk alıyor. İmha edilebilirler, nokta," dedi. "Biz burada tam bildirim yapmak için bulunmuyoruz. Ne yapmamız gerekiyorsa onu yapacağız."
Macron, Fransız yetkililerin Avrupa Birliği'nin gölge filo yaptırım listesinde yer alan bir petrol tankerini durdurma ve iki mürettebatını gözaltına alma kararını etkili bir yol olarak gösterdi.
Denizcilik uzmanları geminin Danimarka'daki askeri tesisler ve havaalanları üzerinde drone uçuşları için bir fırlatma rampası olarak kullanılmış olabileceğine inanıyor.
Macron, Rusya'nın "savaş çabalarının yüzde 30 ila yüzde 40'ını" sahibi belli olmayan yaşlanmış tankerlerden oluşan bu gölge filo aracılığıyla finanse ettiğini söyledi.
Macron, gemilere bir ya da iki haftalığına el koyarak "organizasyonun verimliliğini tamamen kırıyoruz. Dolayısıyla bu kapasiteleri azaltmak için verimliliğimizi arttırmak istiyorsanız gölge filo çok iyi bir hedeftir."
Aynı geminin mart ayında Estonyalı yetkililer tarafından kontrol edildiğini söyledi.
Frederiksen: Rusya hepimiz için bir tehdit
Danimarka'nın havaalanları ve askeri üslerinde meydana gelen bir dizi insansız hava aracı olayından günler sonra zirveye ev sahipliği yapan Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen şunları söyledi: "Artık herkes için açık olmalı, Rusya buna zorlanana kadar durmayacaktır."
Rusya'nın "sadece Ukrayna için değil hepimiz için bir tehdit olduğunu" söyledi. "Bugün önümüzde büyük bir görev var. Ortak Avrupa'mızı o kadar güçlü hale getirmeliyiz ki bize karşı bir savaş düşünülemez hale gelsin ve bunu şimdi yapmalıyız."
Frederiksen ortaklarını Avrupa'nın artık naif olamayacağı konusunda uyardı. "Savaş hiçbir zaman sadece Ukrayna ile ilgili olmadı. Bu Avrupa ile ilgili. Tüm uluslarımız, tüm vatandaşlarımız, değerlerimiz ve özgürlüğümüz," dedi.
Görüşmenin ardından Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, "Putin kararlılığımızı hafife almamalı. Gerçekten çok güçlü bir birliktelik var ve bu saldırganlığa birlikte karşı koyma konusunda çok sağlam bir kararlılık var ve bunun için son derece minnettarım," dedi.
Polonya Başbakanı Donald Tusk liderleri Rusya'nın niyetleri konusunda sahip olabilecekleri "yanılsamaları" terk etmeye çağırdı. Tusk, Polonya'nın sürekli olarak Rusya'nın gözdağının kurbanı olduğunu, özellikle de geçen ay büyük bir insansız hava aracı saldırısına maruz kaldığını söyledi.
Bu saldırı Varşova'nın NATO Antlaşması'nın 4. Maddesini harekete geçirerek müttefiklerle istişarelerde bulunmasına yol açmıştı.
O zamandan bu yana Polonya, hava sahasına giren Rus insansız hava araçlarını düşürme sözü verdi.
Tusk, Ukrayna'daki savaştan "tam ölçekli bir saldırganlık" olarak bahseden ya da başka örtmece ifadeler kullananlara atıfta bulunarak, "İlk yanılsama savaş olmadığı yönündeydi ve öyle de," dedi.
"Hayır. Bu bir savaş. Yeni bir savaş türü. Çok karmaşık ama bu bir savaş."
Tusk'a göre bir başka yanılsama da "Ukrayna ve hepimiz için bu savaşı kazanmanın imkansız olduğu. Bu çok saçma. Rusya'nın tek avantajı zihniyet. Ekonomik güç ve nüfus açısından biz onlardan çok daha büyüğüz," dedi.
Ülkesi Belarus ve Ukrayna ile sınır komşusu olan Tusk sözlerini şöyle sürdürdü: "Ukrayna'ya karşı kazanırlarsa bunun gelecekte benim ülkemin ve Avrupa'nın da sonu olacağını biliyoruz. Hiç şüphem yok."
Ekonomik baskı
İngiltere Başbakanı Keir Starmer Putin üzerindeki ekonomik baskıyı arttırmanın önemli olduğunu söyledi.
"Ekonomik baskı etkili oluyor ve bunu devam ettirmemiz gerekiyor. Daha fazla yaptırım yoluyla baskı, özellikle enerji ve gölge filo üzerinde baskı" diyen Starmer, Manchester'da bir sinagogun önünde meydana gelen ve iki kişinin ölümüyle sonuçlanan terör saldırısının ardından İngiltere'ye dönmek üzere zirveden erken ayrıldı.
Starmer ayrıca "Ukrayna'yı mümkün olan en güçlü konuma getirmenin hayati önem taşıdığını ve bunun da hava savunmasına, uzun menzilli (füzelere) ve anti-drone'lara daha fazla destek anlamına geldiğini" ve savaşın dördüncü yılında olan ülkeye bu kabiliyetlerin gönderilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.