ABD’nin sunduğu ateşkesin başlamasından bu yana bir haftadan fazla geçti. Amaç, Gazze’de iki yıldır süren yıkıcı İsrail-Hamas savaşını sona erdirmekti.
REKLAM
ABD Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner, İsrail-Hamas ateşkesini güçlendirmek amacıyla pazartesi günü İsrail’e geldi.
Bu gelişme, ateşkes sürecinde ilk ciddi gerilimin yaşanmasından bir gün sonra gerçekleşti.
İsrail, Hamas militanlarının iki askerini öldürdüğünü öne sürerek insani yardımları durdurmakla tehdit etmişti.
İsrail ordusu daha sonra ateşkesi uygulamaya devam ettiğini açıkladı ve bir yetkili, yardımların pazartesi günü yeniden başlayacağını doğruladı.
Öğleden önce, yardım akışının yeniden başlamış olup olmadığı henüz belli değildi.
ABD Başkanı Donald Trump, pazar günü Air Force One’da gazetecilere, Hamas’ın “oldukça taşkın” davrandığını söyledi.
Trump ayrıca, şiddetin örgütün liderliğinden değil, içindeki “isyancılar”dan kaynaklanmış olabileceğini öne sürdü.
Ateşkesin başlamasının ardından Hamas'a ait güçler Gazze sokaklarına geri dönerken, silahlı gruplarla çatıştı ve İsrail askerlerinin çekildiği bölgelerde düzeni sağlamak amacıyla suçlu olduğu iddia edilen bazı kişileri öldürdü.
Bu arada, Hamas militanlarının Gazze sokaklarında bazı kişileri infaz ettiğine dair videolar ortaya çıktı. İddialara göre grup, Gazze’deki iktidarını korumak için olası rakipleri hedef alıyor; bu da İsrail ile yapılan anlaşmanın sonraki aşamalarıyla çelişiyor.
Refah’ta şiddet
Pazar günü İsrail ordusu, Hamas militanlarının ateşkese göre kendi kontrollerinde olan Refah bölgelerinde askerlerine ateş açtığını duyurdu.
Hamas ise ateşkesin birçok ihlaliyle İsrail’i suçlamaya devam ederek, Refah’taki kalan birimleriyle iletişimin aylardır kesik olduğunu ve “o bölgelerde yaşanan olaylardan sorumlu olmadıklarını” belirtti.
Ateşkesin sonraki aşamalarında Hamas’ın silahsızlandırılması, İsrail’in Gazze’de kontrol ettiği bölgelerden çekilmesi ve yıkılan bölgenin gelecekteki yönetimi ele alınacak.
ABD’nin planı, uluslararası destekli geçici bir yönetim kurulmasını öngörüyor.
Kushner, hafta sonunda 60 Minutes’a verdiği röportajda, anlaşmanın başarısı veya başarısızlığının, İsrail ve uluslararası mekanizmanın Hamas’a karşı uygulanabilir bir alternatif yaratıp yaratamayacağına bağlı olacağını söyledi.
“Başarılı olurlarsa Hamas başarısız olur ve gelecekte Gazze, İsrail için bir tehdit oluşturmaz,” dedi.
Öte yandan, Hamas Başmüzakerecisi Halil El Hayye liderliğindeki bir heyet Kahire'deydi. Müzakerelere arabulucular ve Filistin'den diğer gruplar da katıldı.
Anlaşmanın bir parçası olarak, İsrail’in Gazze’ye ne kadar yardım gönderdiği konusunda da endişeler var.
İsrail'den bir güvenlik yetkilisi pazartesi günü yaptığı açıklamada, anlaşmaya uygun olarak yardımların Kerem Şalom ve diğer sınır kapılarından İsrail denetimi sonrası girmeye devam edeceğini belirtti.