İsrail Başbakanı Netanyahu da pazar günü yaptığı açıklamada, “Hangi güçlerin bizim için kabul edilemez olduğunu biz belirleyeceğiz. Bu, ABD’nin de kabul ettiği bir durumdur,” demişti.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, ABD’nin Gazze’deki ateşkesin denetlenmesi için önerdiği uluslararası güce Türk askerlerinin katılmasına izin verilmeyeceğini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın bu ay başında arabuluculuk yaptığı 20 maddelik ateşkes anlaşması, bir uluslararası gücün bölgede görev yapmasını öngörüyor ancak hangi ülkelerin asker göndereceğini belirtmiyor. Plana göre ABD, Arap ve uluslararası ortaklarla birlikte geçici bir 'Uluslararası İstikrar Gücü' kuracak. Bu güç, seçilen Filistinli polis güçlerini eğitmek ve desteklemekle görevli olacak ve bu süreçte 'bu alanda deneyimli Ürdün ve Mısır’la istişare edecek.
Ateşkes planı, Hamas’ın silahsızlanması ve uluslararası gücün bölgede kontrol sağlamasıyla birlikte İsrail askerlerinin kademeli olarak Gazze’den çekilmesini öngörüyor.
Ateşkesin ilk aşaması, Gazze’deki rehinelerin serbest bırakılması karşılığında İsrail’deki Filistinli mahkumların salıverilmesine odaklanıyor. 10 Ekim’de başlayan ateşkesin ardından şu ana kadar 15 rehinenin cenazesi İsrail’e teslim edildi, 13 kişinin daha iadesi bekleniyor. Karşılığında İsrail, kimliği belirlenememiş 195 Filistinlinin cenazesini Gazze’ye gönderdi.
Hafta sonu Mısır, Gazze’deki rehinelerin kalıntılarını bulmak için uzman ekipler ve ağır ekipmanlar gönderdi; çalışmalar pazartesi günü de devam etti.
'Türk askeri Gazze’de olmayacak'
Pazartesi günü Macaristan ziyareti sırasında konuşan İsrail Dışişleri Bakanı Saar, “Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uzun süredir devam eden İsrail düşmanlığı nedeniyle Türk askerinin Gazze’de yer almasına karşıyız,” dedi. Bu görüşün ABD’ye de iletildiğini belirtti.
“Silahlı kuvvet göndermeyi düşünen ülkelerin en azından İsrail’e karşı adil olması gerekir,” diyen Saar, ayrıntıya girmedi.
İsrail Başbakanı Netanyahu da pazar günü yaptığı açıklamada, “Hangi güçlerin bizim için kabul edilemez olduğunu biz belirleyeceğiz. Bu, ABD’nin de kabul ettiği bir durumdur,” demişti.
ABD ise Gazze’de Amerikan askerinin bulunmayacağını daha önce açıklamıştı. Şu anda yaklaşık 200 ABD askeri, İsrail’de Gazze’nin istikrara kavuşturulması ve yeniden inşası planlarını koordine eden merkezde görev yapıyor.
Geçen hafta İsrail’i ziyaret eden ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio, birçok ülkenin Gazze için oluşturulacak uluslararası güce katılmaya istekli olduğunu söyledi. ABD, bu güç için Birleşmiş Milletler’den veya başka bir uluslararası kurumdan yetki alınmasını hedefliyor.
Türkiye’nin pozisyonu
Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki hafta önce Mısır’da düzenlenen zirvede Trump, Katar Emiri Tamim bin Hamad Al Sani ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi ile birlikte Gazze ve bölgesel barış planına destek veren bir belgeye imza atmıştı.
Erdoğan, geçen hafta yaptığı açıklamada “Türkiye, Gazze’ye her türlü desteği vermeye hazırdır,” demişti. Savunma Bakanlığı kaynakları da ülkenin “barışı koruma ya da insani yardım görevleri dahil olmak üzere kendisine düşecek her rol için hazırlık yaptığını” belirtti.
Türkiye, Hamas’la yakın ilişkilere sahip. İsrail’le diplomatik ilişkiler, özellikle 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e saldırısıyla başlayan savaşın ardından en düşük seviyesine indi. Erdoğan, o tarihten beri İsrail’i ve özellikle Başbakan Netanyahu’yu ağır biçimde eleştiriyor; İsrail’i soykırımla suçluyor.