Fransa'da First Lady Brigitte Macron’un taciz davasında bazı sanıkların ifade özgürlüğü savunması yapmasının ardından büyük bir tartışmanın fitili ateşlendi: ifade özgürlüğünün sınırı nerede başlıyor?
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un eşi Brigitte Macron'a siber tacizde bulunmakla suçlanan 10 kişinin yargılandığı dava, 2 gün süren hararetli tartışmalarla geçti ve Macron'un en küçük kızının duygusal ifadesinin ardından salı gecesi Paris'te sona erdi.
Yaşları 41 ila 60 arasında değişen 8 erkek ve 2 kadından oluşan sanıklar, Brigitte Macron'un "erkek" olarak doğduğunu ve aslında kardeşi Jean-Michel Trogneux olduğunu iddia eden bir dizi paylaşım ve video nedeniyle cinsiyetçi ve transfobik tacizle suçlanıyor.
2017'de ortaya çıkan söylenti, o zamandan bu yana Fransa'da ve yurtdışında aşırı sağ ve komplo teorisi ağlarında geniş çapta yayıldı.
İki gün süren duruşma sırasında sanıkların çoğu paylaşımlarının etkisinin mizahi ya da sosyal yorum amaçlı olduğunu savundu. Bazı sanıklar, paylaşımlarının yalnızca sınırlı sayıda takipçiyle paylaşıldığını ve Brigitte Macron’un bu paylaşımları okumadığını öne sürdü.
Avukatlar ise davayı “ifade özgürlüğü davası” olarak nitelendirdi ve örnek teşkil etmesi gerektiğini belirtti. Brigitte Macron’un avukatları, “İfade özgürlüğünün sınırları vardır” diyerek, mizah hakkının her şeyi kapsamadığını vurguladı ve sanıklardan 15 bin euro tazminat talep etti.
Pazartesi günü kürsüye ilk çıkanlardan biri olan ve sosyal medyada First Lady'e yönelik iddiaların yer aldığı 9 paylaşım yapmakla suçlanan bir bilişim uzmanı, X'te fazla takipçisi olmadığını belirterek, "Bayan Macron'un tweetlerimizi okuduğunu düşünmüyoruz," dedi.
Paylaşımlarını "zararsız şakalar" olarak nitelendiren sanık ısrarla, "kamuya mal olmuş kişilerin her gün binlerce yorum aldığını" savundu.
Bir diğer sanık Jerome C ise sözlerinin arkasında durarak, çiftin yaş farkına ve Emmanuel Macron'un Brigitte ile ilk kez kendisi öğrenciyken ve Brigitte de onun öğretmeniyken tanışmış olmasına gönderme yaptığı, pedofili iması taşıyan paylaşımı yüksek sesle okudu.
'Mesaj kasırgası'
X'te Zoe Sagan olarak tanınan 41 yaşındaki reklamcı Aurelien Poirson-Atlan, paylaşımlarının "hiciv hakkı" kapsamına girdiğini iddia ederek, "tersine siber tacizin" hedefi olduğunu savundu. Avukatı da davayı "ifade özgürlüğüyle ilgili bir dava" ve "ibret için yapılmış bir yargılama" olarak nitelendirdi.
Saone-et-Loire'dan bir devlet memuru, paylaşımlarını hiciv dergisi Charlie Hebdo tarzıyla karşılaştırırken, X'te 100 binden fazla takipçisi olan Parisli sanat galerisi sahibi Bertrand C, yalnızca "gerçekleri ve görüntüleri" analiz ettiğini savundu.
"Yazdıklarım ne kabalık ne de şiddet içeriyor," diyen Bertrand C'nin hesabı hala aktif ve duruşmalar sırasında dava hakkında paylaşım yapmaya da devam etti.
X hesabı bulunmayan Brigitte Macron duruşmaya katılmadı.
Macron'un kızı Tiphaine Auziere, tıklım tıklım dolu mahkeme salonunda şahsen ifade verdi.
Kendisi de avukat olan Auziere, annesinin sürekli çevrimiçi taciz nedeniyle ruhsal ve fiziksel sağlığının bozulduğunu belirterek, “Bitmeyen bu mesaj fırtınası, annemin günlük yaşamı üzerinde giderek ağırlaşan bir etki yaratıyor,” dedi.
Başlangıçta saldırıların "boyutunu hafife aldığını" söyleyen Auziere, annesinin her an tetikte yaşadığını, herhangi bir fotoğrafının ya da kamuya açık bir görüntüsünün internette çarpıtılmasından ya da alay konusu olmasından korktuğunu vurguladı.
Söylentilerin ailesine verdiği zarara da değinen Auziere, annesinin "hakkında söylenen dehşet verici şeyleri görmezden gelemediğini" belirterek, Brigitte Macron'un küçük hesaplarda bile paylaşılan tweetlerin çoğunu okuduğunu iddia etti.
'İfade özgürlüğünün sınırları vardır'
Savcılık büyük hesaplara sahip 3 "azmettirici" ve daha küçük kitlelere hitap eden 7 "takipçi" tespit etti.
"Çok daha fazlası da olabilir," diyen Savcı, bazı hesapların asla takip edilemediğini de kabul etti.
Savcılar 10 sanıktan dokuzu için 3 aydan 12 aya kadar ertelenmiş hapis cezası ve 8 bin euroya kadar para cezası talep etti.
En ağır ceza, sahte haberin "azmettiricilerinden" biri olarak nitelendirilen Aurelien Poirson-Atlan için talep edildi.
Brigitte Macron'un avukatları, "ifade özgürlüğünün sınırsız olmadığını" vurgulayarak, "hiciv hakkının her şeyi kapsamadığını" savunarak 15 bin euro tazminat talep etti.
Brigitte Macron'un ekibi ayrıca, aynı söylentinin, "Becoming Brigitte" video serisinde iddiayı güçlendirmekle suçlanan aşırı sağcı yorumcu Candace Owens'a karşı ABD'de açılan ayrı bir hakaret davasının odak noktası olduğunu da mahkemeye hatırlattı.
Brigitte Macron'un avukatları, yeni çevrimiçi paylaşımlar konusunda "daha fazla yasal işlem başlatma hakkının saklı tutulduğunu" ifade etti.
Paris'te görülen davada 5 Ocak 2026 tarihinde karar çıkması bekleniyor.