Son açıklamalar, Çin ve Japonya arasında 2 haftayı aşkın süredir devam eden diplomatik krizin daha da derinleştiğine işaret ediyor.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’nin Tayvan’a yönelik olası bir Çin saldırısında Tokyo’nun askeri karşılık verebileceğini söylemesinin ardından sert yanıt verdi.
Wang söz konusu açıklamayı “şoke edici” diye niteleyerek, Japonya’nın “çizgiyi aştığını” söyledi.
Wang’ın 23 Kasım’da yaptığı açıklamalar, iki haftayı aşkın süredir devam eden diplomatik krizin daha da derinleştiğine işaret ediyor.
'Askeri müdahale sinyali'
Strait Times'ın aktardığına göre, Wang, Japonya’nın Çin-Tayvan meselesine askeri müdahale ima eden açıklamalar yapmasını “kabul edilemez” olarak nitelendirdi.
Çin Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesinde yayımlanan açıklamada, Takaichi’nin sözlerinin “Çin’in egemenliğine açık müdahale anlamına geldiği” ifade ediliyor.
Takaichi, 7 Kasım’da parlamentoda sorulan bir soru üzerine, “Çin’in Tayvan’a yönelik bir saldırısının Japonya için hayati tehdit oluşturabileceğini” ve bu durumda Tokyo’nun kolektif meşru müdafaa hakkını kullanabileceğini söylemişti.
BM'ye Japonya mektubu
Takaichi’nin sözleri sonrası Çin-Japonya ilişkilerinde son yılların en büyük gerginliği yaşanıyor. Pekin, 21 Kasım’da Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’e bir mektup göndererek, Japonya’yı uyardı ve “dış müdahaleye karşı kendini savunacağını” bildirdi.
Binlerce turist seyahatlerini iptal etti
Devam eden kriz turizm ve ticarette de etkisini gösterdi.
Yüz binlerce Çinli turistin Japonya seyahatlerini iptal ettiği bildirildi. Japonya ise Çin’in deniz ürünleri ithalatına yönelik kısıtlamalar uygulamaya başladığını açıkladı.
Çin ayrıca, Japonya ve Güney Kore kültür bakanlarının katılacağı üçlü toplantıyı süresiz olarak erteledi.
UN Comtrade verilerine göre Çin, ABD’den sonra Japonya'nın en büyük ihracat pazarı konumunda. 2024’te Japonya Çin’e yaklaşık 125 milyar dolar değerinde sanayi ekipmanı, yarı iletken ve otomobil sattı.
Ayrıca Japonya, otomotiv sektörü için kritik önemde olan nadir toprak elementlerinde Çin’e büyük ölçüde bağımlı.
Japonya: 'Çin’in iddiaları tamamen asılsız'
Japon hükümeti, Çin’in BM’ye sunduğu mektupta yer alan suçlamaları reddederken, Japon hükümet sözcüsü Maki Kobayashi, Bloomberg’e yaptığı açıklamada, “Ülkemizin tutumunu değiştirdiği iddiası tamamen asılsızdır," dedi.
Tokyo, Takaichi’nin sözlerinin “varsayımsal bir senaryoya verilen yanıt” olduğunu ve Japonya’nın uzun süredir koruduğu stratejik muğlaklık politikasını değiştirmediğini vurguladı.
Wang ise “Çin, Japonya’daki sağcı güçlerin tarihin çarkını geri çevirmesine izin vermeyecektir," ifadelerini kullandı.
Wang ayrıca, Japonya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndaki militarist geçmişiyle yüzleşmesi gerektiğini savunarak, Takaichi’nin sözlerinin dünyaya “yanlış ve tehlikeli bir sinyal” verdiğini savundu.
Tayvan Dışişleri Bakanlığı ise Çin’in BM’ye gönderdiği mektubu kınadı ve içeriğinin “kaba, gerçek dışı ve saldırgan” olduğunu öne sürdü.