Önemli tazminat vaatlerine rağmen, ölen askerlerin aileleri yerel yetkililerden kıyma makinesi gibi tuhaf hediyeler aldı.
Rusya'da birkaç bölgenin, artan yerel bütçe açıkları nedeniyle askerlere ödenmesi gereken tazminatları geciktirdiği ve Savunma Bakanlığı ile yapılan tek seferlik sözleşme ikramiyelerini kestiği belirtildi.
Kasım ayı sonunda Yakutistan, Rusya'nın Ukrayna'da sürdürdüğü topyekûn savaşa gönderilen askerlere yapılan ödemeleri askıya aldı. Rusya'nın maliye bakanı Ivan Alekseev, bunun bütçe açıklarının bir sonucu olduğunu söyledi.
Ukrayna Dış İstihbarat Servisi 'ne göre Kasım ayı itibarıyla en az 11 Rus bölgesi yüklenicilere yapılan ödemeleri kesti. Kaynak Leningrad, Samara, Nizhny Novgorod, Ulyanovsk ve Orenburg bölgelerini, Başkurdistan, Tataristan, Hakasya, Çuvaşistan, Mari El cumhuriyetlerini ve Yamalo-Nenets Özerk Bölgesi'ni işaret ediyor.
Rus medyasına göre, ekim ayından bu yana Samara bölgesi sözleşme ödemelerini 3,6 milyon ruble (33 bin euro) seviyesinden 400 bin ruble (3 bin 670 euro) seviyesine düşürdü. Bu, 2025 yılının başından bu yana kaydedilen en keskin düşüş.
Rusya'ya bağlı Mari El, sözleşmeli askerlere yapılan ödemeleri 3 milyon ruble (27 bin 500 euro) seviyesinden 800 bin ruble (7 bin 340 euro) seviyesine düşürdü. Yeni askere alınanlar artık devletten bu miktarın yarısını ve Savunma Bakanlığı'ndan 400 bin ruble daha alıyor. Tataristan'ın askerî komisyonunun internet sitesinde de benzer kesintiler görülüyor.
Ölüm tazminatı ödemeleri ertelendi
Rus medyasına göre, Ukrayna'da öldürülen sözleşmeli askerlerin aileleri, ölüm tazminatı almakta zorluklar yaşıyor.
Hakasya, askerlerin ailelerine yerel bütçeden 1,1 milyon ruble (10 bin 90 euro) ödemeyi durdurdu. Ödeme 1 milyon ruble düşerek sadece 100 bin rubleye (920 euro) geriledi.
Halk Cephesi'nin bölgesel şubesinin başkanı Ksenia Buganova, yetkilileri 1,1 milyon ruble ödemenin yeniden başlatılması için çağırdı.
Buganova, mevcut 100 bin ruble ödemenin birkaç ay sonra yapıldığını söyledi. “Birikimi olmayan aileler, ölen yakınlarını borç içinde gömmek zorunda kalıyor. Halk Cephesi, başvuru tarihinden itibaren transfer süresinin 10 güne indirilmesini talep ediyor,” dedi.
Ukrayna Dış İstihbarat Servisi, resmî istatistiklerin silahlı kuvvetlerin askere alımının istikrarlı olduğunu göstermesine rağmen, kaynakların tükenmesinin işaretlerinin giderek daha belirgin hale geldiğini söyledi.
Mali teşvikler, birçok bölgede askerî personeli çekmek için çok önemli oldu. Bonus kesintileri, son iki yılda artan ödemelerin artan riskleri ve kayıpları telafi etmesi nedeniyle askere alımı doğrudan engelledi.
Hükümetin kararları, önceki işe alım oranlarının korunmasının giderek zorlaştığını gösteriyor.
Devlet Duması Savunma Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı Alexei Zhuravlev, ödemelerin “ana motivasyon kaynağı olmaması gerektiğini” söyledi.
“Bu eğilim sağlıklı değil ve ülkenin kaynaklarının giderek tükendiği sonucuna varılabilir. Ancak bu tür ödemeler başlangıçta sadece bölgesel liderlerin iyi niyetinden kaynaklanıyordu.”
“Gerçek vatanseverler için para ana motivasyon olmamalı... Bonus olabilir, evet, ama kesinlikle ana hedef olmamalı,” dedi.
Hediye olarak kıyma makinesi
Rusya, Ukrayna'da önemli kayıplar verdi. Batılı kaynakların tahminlerine göre, toplam kayıplar 1 milyonu aştı ve bunların en az dörtte biri, Şubat 2022'de başlayan tam ölçekli işgalden bu yana öldürüldü.
Ukrayna Başkomutanı Oleksandr Syrskyi, Aralık 2024'ün sonlarında, Rusya'nın sadece o yıl — savaşın en ölümcül yılı — 427 bin askerini kaybettiğini tahmin etti. En yüksek aylık kayıplar Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla 45 bin 720 ve 48 bin 670 olarak gerçekleşti.
Önemli tazminat vaatlerine rağmen, ölen askerlerin aileleri yerel yetkililerden tuhaf hediyeler aldı.
Murmansk'ta yetkililer, yaslı yakınlarına çiçeklerin yanı sıra bir kıyma makinesi hediye etti. Eleştirmenler, “kıyma makinesi” teriminin, Rus askerlerinin çok az eğitimle savaşa atıldıktan sonra yüksek sayıda öldürüldüğünü ve genellikle kendi teçhizatlarını satın almak zorunda kaldıklarını ifade ettiği için bu hediyeyi “grotesk” olarak nitelendirdi.
Medya raporlarına göre, Kasım 2022'deki Anneler Günü'nde Kursk bölgesi liderleri, ölen askerlerin annelerine havlu setleri hediye etti.
Bir aileye, ölen kocası ve babası için tek bir bisiklet hediye edildi. Başka bir yaralı askerin ailesine ise vaat edilen maddi tazminat yerine sadece iki kova havuç ve bir çuval soğan verildi.
Yakutsk'ta ailelere havuç ve soğan gibi sebzeler içeren yardım paketleri sunuldu.
Ukrayna istihbaratı tarafından yayınlanan telefon görüşmelerine göre, Moskova tazminat ödemekten kaçınmak için askerleri “ölü” değil “kayıp” olarak listeleyerek ölümleri gizlediği bildirildi.
Bir Rus askerin, yetkililerin tazminat ödemekten kaçınmak için ölen arkadaşının “hayatta” olduğunu ısrarla söylediğini söylediği duyuldu.
Rusya hükümeti, Temmuz 2023 ile Haziran 2024 arasında askeri ödemeler, yaralanma tazminatı ve ölüm yardımları için yaklaşık 2,75-3 trilyon ruble (25-27 milyar euro) harcadı. Bu miktar, Rusya'nın gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) yaklaşık yüzde 1,5'ine denk geliyor.