Umman bayraklı Qendil adlı tanker, Ukrayna topraklarından 2 bin kilometreden fazla uzakta insansız hava araçlarıyla vuruldu.
Ukrayna, Akdeniz’de Rusya bağlantılı bir petrol tankerini hedef aldı. Bu saldırı, Ukrayna’nın Karadeniz dışındaki sularda Rusya’nın 'gölge filosu'na ait bir gemiyi ilk kez vurması anlamına geliyor. Açıklama, Ukrayna Güvenlik Servisi’nden (SBU) bir yetkili tarafından yapıldı.
Umman bayraklı Qendil adlı tanker, Ukrayna topraklarından 2 bin kilometreden fazla uzakta insansız hava araçlarıyla vuruldu. SBU kaynağı, operasyonu “emsali görülmemiş bir özel operasyon” olarak tanımladı. Kaynağa göre gemi ağır hasar aldı ve artık kullanılamaz durumda.
Saldırı, Doğu Akdeniz’de uluslararası sularda gerçekleşti. Gemi takip verilerine göre Qendil’in cuma sabahı son konumu, Girit açıklarında, Libya kıyılarına paralel bir rotadaydı.
SBU kaynağı, tanker saldırı sırasında boş olduğu için çevresel bir risk oluşmadığını belirtti. Kurum tarafından paylaşılan görüntülerde, geminin güvertesinde birden fazla patlama görülüyor.
Şu ana kadar neler biliniyor?
MarineTraffic verilerine göre Qendil, Hindistan’daki Sikka limanından hareket etmiş ve Rusya’nın Baltık limanı Ust-Luga’ya doğru seyrediyordu.
AFP’nin analiz ettiği uydu görüntüleri, geminin cuma gecesi, Yunanistan ve Libya kıyılarından 250 kilometreden fazla uzaktayken rotasını tersine çevirdiğini gösteriyor.
Qendil, ABD Hazine Bakanlığı’nın Rusya’nın gölge filosuna yönelik yaptırım listesinde yer almıyor. Ancak denizcilik istihbarat şirketleri gemiyi yüksek yaptırım riski taşıyan bir tanker olarak sınıflandırıyor.
SBU kaynağı, “Rusya bu tankeri yaptırımları delmek ve Ukrayna’ya karşı yürütülen savaşı finanse eden gelir elde etmek için kullandı. Uluslararası hukuk ve savaş hukuku açısından bu, tamamen meşru bir hedeftir,” dedi.
Bu saldırı, Ukrayna’nın Rus enerji altyapısına yönelik kampanyasında önemli bir genişlemeye işaret ediyor. Daha önce ağırlıklı olarak rafineriler ve petrol platformları gibi kara hedeflerini vuran Ukrayna, son haftalarda deniz hedeflerine de yöneldi.
Kasım ayı sonunda Ukrayna, Türkiye kıyılarına yakın Karadeniz sularında Rusya’nın gölge filosuna ait Kairos ve Virat adlı iki tankeri Sea Baby tipi deniz dronelarıyla vurmuştu.
Her iki gemi de boştu ve Rusya’nın Novorossiysk petrol terminaline ham petrol yüklemek üzere gidiyordu. Kairos yangın çıkmasının ardından Bulgaristan açıklarında sürüklenerek karaya oturmuş, Virat ise iki ayrı saldırıda hasar görmüştü.
Ukrayna ayrıca aralık ayında Hazar Denizi’ndeki petrol platformlarını da hedef alarak derin saldırı operasyonlarının coğrafi alanını genişletmişti.
Putin: Karşılığı olacaktır
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, cuma günü düzenlediği yıllık basın toplantısında, petrol tankerlerine yönelik saldırıların arzı aksatmayacağını ve hedeflenen sonuçları doğurmayacağını söyledi.
“Şu anda yeni bir haber geliyor: Akdeniz’de tankerlerimizden biri daha saldırıya uğradı,” diyen Putin, “Bizim tarafımızdan her zaman bir karşılık olacaktır,” ifadelerini kullandı.
Türkiye, saldırıyla ilgili henüz resmi bir açıklama yapmadı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, aralık ayı başında savaşın Karadeniz’de seyrüsefer güvenliğini tehdit ettiği uyarısında bulunmuştu.
“Gölge filo”, Batı yaptırımlarına rağmen Rus petrolünü taşımak için karmaşık sahiplik yapıları, elverişli bayraklar ve düzensiz taşımacılık yöntemleri kullanan tankerlerden oluşuyor.
Çoğu eski yüzlerce gemiden oluşan bu filo, Rusya’nın petrol ihracatını sürdürmesinde ve savaşını finanse etmesinde kritik rol oynuyor.