Dünya genelinde 47 emeklilik sistemini sıralayan analiz, emeklilik yardımlarının seviyesi, sistemin sürdürülebilirliği ve yönetişim kalitesi gibi elliden fazla kriteri inceledi
REKLAMDünya genelindeki emeklilik sistemlerini karşılaştıran bir raporda Hollanda'daki emeklilik sisteminin halihazırda reformdan geçiyor olmasına rağmen diğer ülkelerdeki sistemleri geride bıraktığı vurgulandı. Türkiye en kötü notu alan ülkeler arasında yer aldı.
Mercer CFA Enstitüsü'nün küresel emeklilik raporunda 50'den fazla gösterge incelendi ve dünya nüfusunun %64'ünü kapsayan 47 emeklilik sistemi karşılaştırıldı.
En önemli ölçümler, mevcut özel ve kamu sektörü emeklilik yardımlarının seviyesi, sistemin gelecekteki sürdürülebilirliği ve yönetişim kalitesiydi.
2023 endeksinde İzlanda geçen yılki birinciliğini kaybederek ikinci, Danimarka ise üçüncü sırada yer aldı.
Raporda yer alan Avrupa ülkelerinin çoğunluğu iyi bir not aldı. Rapora göre Finlandiya, Norveç, İsveç, Birleşik Krallık, İsviçre, İrlanda, Belçika, Portekiz ve Almanya'da sadece birkaç iyileştirme yapılması gerekiyor.
Öte yandan, ABD, Fransa, İspanya, İtalya, Polonya, Avusturya ve Hırvatistan'da ele alınması gereken önemli riskler ve/veya eksiklikler olduğu belirtiliyor.
Türkiye sondan 4'üncü
Sıralamanın en altında ise Hindistan, Filipinler ve Arjantin yer alıyor. Bu üç ülkenin hemen üzerinde yer alan Türkiye ise Tayland ile birlikte en kötü derece olan D notunu aldı. Rapor bu ülkelerde iyileştirmeler yapılmadığı takdirde bu ülkelerdeki emeklilik sisteminin etkinliğinin ve sürdürülebilirliğinin şüpheli olduğuna işaret ediyor.
Sistemdeki riskler
Raporda, şu anda devam eden enflasyon, yükselen faiz oranları ve yatırım getirilerini kaçınılmaz olarak etkileyen jeopolitik belirsizlik nedeniyle 'dünya genelinde emeklilik geliri sistemlerinin daha önce hiç olmadığı kadar baskı altında olduğu' vurgulandı.
CFA Enstitüsü Başkanı ve CEO'su Margaret Franklin, "Dünya genelinde nüfusun yaş ortalaması, başta daha gelişmiş pazarlar olmak üzere birçok pazarda yükselmeye devam ediyor," ifadelerini kullandı.
"Enflasyon ve yükselen faiz oranları, emeklilik planları için önemli zorluklar yaratan yeni bir piyasa dinamiği yarattı. Ayrıca küreselleşmeyle ilgili olarak kırılmanın devam ettiğini görüyoruz" diyen Franklin "Bunlar emeklilik fonlarının karşılaştığı ve emeklileri önemli ölçüde etkileyen giderek karmaşıklaşan zorluklardan sadece birkaçı," yorumunda bulundu.
Raporda, OECD' nin 2022 tarihli son Emeklilik Genel Görünüm Raporu'na atıfta bulunularak, mevcut ve gelecekteki emeklilerin refahını riske atmamak için dünya genelindeki politika yapıcıların mevcut finansal ve ekonomik belirsizliğe rağmen gerekli reformları gerçekleştirmeleri tavsiye ediliyor.
Rapor ayrıca emekliliği finanse edecek kaynakların çeşitlendirilmesine katkıda bulunarak emeklilik sistemlerini daha dirençli hale getirebilecek varlığa dayalı emeklilik sistemlerinin güçlendirilmesini tavsiye ediyor.
Yapay zekanın emeklilik sistemleri üzerindeki etkisi
Rapora göre yapay zeka, maliyetleri düşürerek ve yaklaşan riskleri vurgulayarak emeklilik sistemlerinin performansının iyileştirmesine katkıda bulunabilir.
Raporda, yapay zekanın kullanım alanları arasında özelleştirilmiş portföyler oluşturmak ve piyasa anormalliklerini tespit etmek yer alsa da, yapay zekanın piyasa hareketlerini doğru bir şekilde tahmin etmesi pek mümkün olmadığından belirsizliğin devam edeceği vurgulandı.
Mercer'in kıdemli ortağı David Knox, "Yatırım yöneticilerinin operasyonları ve kararları dahilinde yapay zekanın devam eden genişlemesi, daha verimli ve daha iyi bilgilendirilmiş karar verme süreçlerine yol açabilir ve bu da potansiyel olarak emeklilik planı üyelerine daha yüksek reel yatırım getirileri sağlayabilir," dedi.
Yılda bir yapılan çalışma, yapay zeka modellerinin yeni bir bağlamda kullanıldığında sahte bilgi üretme ve emeklilik üyelerinin verilerine yönelik siber saldırı risklerine de işaret etti.