Yasal kira artış oranını belirleyen 12 aylık enflasyon ortalaması ise Mayıs ayında yüzde 45,80 oldu.
REKLAM
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Salı günü açıkladığı verilere göre Mayıs ayında yıllık enflasyon yüzde 35,41 oldu. Aylık enflasyon ise yüzde 1,53 olarak hesaplandı.
Verilerde en yüksek ağırlığa sahip üç ana harcama grubu içinde yıllık en büyük artış yüzde 67,43 'konut'ta gerçekleşti. Bunu yüzde 32,87'lik artışla 'gıda ve alkolsüz içecekler' takip etti. Ulaştırma grubundaki yıllık artış işe yüzde 24,59 oldu.
Yasal kira artış oranını belirleyen 12 aylık enflasyon ortalaması ise Mayıs ayında yüzde 45,80 oldu. Yani Haziran ayında mülk sahiplerinin yapabileceği 'tavan' zam oranı yüzde 45,80.
TÜİK bir önceki ay Tüketici Fiyat Endeksi'ni (TÜFE) yani enflasyonu yıllık bazda yüzde 37,86 olarak açıklamıştı. Nisandaki ayılık artış ise yüzde 3'tü.
Uzmanlar tarafından 'öncü veri' olarak kabul edilen İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) enflasyon verisine göre ise Mayısta perakende fiyatlarda yıllık artış yüzde 46,57 seviyesine gerçekleşmişti. Aylık enflasyon ise yüzde 2,83 oldu.
Memur zamları da netleşiyor
Mayıs ayı verileriyle birlikte, memur ve emeklinin Temmuz zammı da netleşmeye başladı.
TÜİK verilerine göre beş aylık enflasyon 15,09 olarak gerçekleşti. Haziran ayı enflasyon oranının da açıklanmasıyla zamlar netleşecek.
ENAG'a göre enflasyon
Bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu’na göre (ENAG) enflasyon Mayısta aylık yüzde 3,66 artarken, yıllık yüzde 71,23 oldu.
ENAG ve TÜİK verileri arasındaki uçurum neden kaynaklanıyor?
ENAG ile TÜİK arasında açıklanan enflasyon verileri arasındaki farkın bu denli büyük olmasının temelinde farklı veri toplama ve hesaplama yöntemleri yatıyor. TÜİK, belirli mağazalardan ve sabit zaman aralıklarında toplanan fiyatlarla oluşturulan sabit bir tüketim sepetine dayanarak enflasyonu aylık olarak hesaplıyor. Sepetteki mal ve hizmetlerin ağırlıkları yılda bir kez güncelleniyor ve fiyat değişimleri bu yapı üzerinden izleniyor. ENAG ise internet üzerinden toplanan günlük fiyat verilerini kullanarak daha dinamik ve hızlı değişen bir sistemle enflasyonu ölçüyor.
Tüm bu teknik farkların ötesinde, TÜİK’in hükümete bağlı bir kurum olması nedeniyle verilerin siyaseten manipüle edildiğine dair kamuoyunda zaman zaman şüpheler oluşuyor.
DİSK davası
TÜİK haziran 2022'de, Ocak 2003’ten beri her ay açıkladığı ortalama madde sepeti fiyat listesini yayımlamayı durdurdu. Liste 400’ü aşkın maddenin ortalama fiyatını içeriyordu. Bunun üzerine Devrimci İşçi Sendikaları (DİSK) 3 Haziran 2022’de TÜİK’ten bilgi talebinde bulundu. Ancak TÜİK, madde sepeti ve ortalama madde fiyat listesinin yayımlanmayacağını belirterek bilgi talebini reddetti.
Bunun üzerine de DİSK dava açtı. Mahkeme TÜİK’in DİSK’in bilgi edinme talebini reddetmesinin hukuksuz olduğuna karar verdi. Ancak karar üst mahkemeye taşındı.