ABD ile gümrük vergisi anlaşmazlığını hafifletmeye yönelik ön anlaşmanın yakında tamamlanması bekleniyor. Ancak Avrupa Birliği, kapsamlı bir ticaret anlaşmasının müzakereleri ve bunu takip edecek transatlantik ilişkiler konusunda temkinli ve endişeli.
REKLAM
AB'den diplomatlara göre, iki transatlantik ortak arasında bir ilke anlaşmasına varılsa bile, ABD ile ticaret ilişkilerinin zorlu olmaya devam edeceği düşünülüyor.
“ABD ile ilk anlaşmayı sağlamak için gece gündüz çalışıyoruz – gümrük vergilerini mümkün olduğunca düşük tutmak ve işletmelerin ihtiyaç duyduğu istikrarı sağlamak için,” diyen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sözlerine şöyle devam etti: “Ama saf değiliz. ABD ile ilişkilerin eskisi gibi olmayacağını biliyoruz.”
AB, ABD Başkanı Donald Trump’ın kararını bekliyor. Trump’ın masasında, mart ortasından bu yana devam eden gümrük vergisi anlaşmazlığını çözmeye yönelik bir AB-ABD ticaret anlaşması bulunuyor. Bu, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick’in basına yaptığı açıklamalarda belirtilmişti.
ABD, şu anda AB'den gelen çelik ve alüminyum ürünlerine yüzde 50, otomobillere yüzde 25, diğer tüm ürünlere ise yüzde 10 oranında gümrük vergisi uyguluyor.
Bir çerçeve anlaşmanın artık ulaşılabilir olduğu görülse de bu sadece daha kapsamlı bir anlaşma için ilk adım olacak. Bundan sonrası ise Avrupa tarafında ciddi kaygılara yol açıyor.
14 Temmuz’da AB ticaret bakanları, ABD ile ilişkilerin geleceğini görüşmek üzere bir araya gelecek.
AB ülkeleri ön anlaşmadan memnun değil
“Bir ticaret anlaşması olsa bile bu iş burada bitmeyecek,” diyen bir AB diplomatı, “ABD ile ticari ilişkiler kırılgan ve öngörülemez hale geldi,” diye ekledi.
Avrupa Komisyonu uzun süredir, iki taraf arasında tüm sanayi ürünleri için sıfır gümrük vergisi teklifini savunuyordu. Ancak şu anda ABD’ye giden AB ürünleri için yüzde 10’luk bir temel oran üzerinde uzlaşıldı. Alkollü içkiler gibi bazı ürünlerde muafiyetler olabilir. Otomobil, çelik, alüminyum ve ilaç gibi stratejik sektörlerde ise görüşmeler yavaş ilerliyor.
Bir AB diplomatı, artık ulaşılması yakın olan ön anlaşmanın üye ülkeleri tatmin etmeyeceğini belirtti: “Anlaşma olsa bile, Avrupa açısından daha iyi bir noktaya geçemezsek, daha yüksek gümrük vergileriyle karşı karşıya kalırız ve bu da ticareti olumsuz etkiler.”
Bir diğer AB diplomatı ise, 27 üye ülke arasında zorlu görüşmeler olacağını öngördü. İlke anlaşması onaylandıktan sonra her ülke kendi ekonomik etkisini hesaplayacak ve daha kapsamlı anlaşma kapsamında neyin müzakere edilmesi gerektiğini değerlendirecek.
Kısa vadede, AB’nin ABD ürünlerine karşı hazırladığı 21 milyar euroluk misilleme vergilerini devreye alıp almayacağı belirsizliğini koruyor ve bu durum gerginliğe yol açabilir. Bu misilleme listesi 14 Temmuz’a kadar askıya alınmış durumda. ABD ile yoğun ticaret yapan Almanya ve İtalya gibi ülkeler daha yumuşak bir yaklaşımı savunurken, Fransa gibi bazı ülkeler daha sert bir tutumdan yana.
Ayrıca, ikinci bir misilleme listesi de hazır durumda. Diplomatlara göre, Avrupa Komisyonu’nun önerdiği ve 95 milyar euroluk ABD ürününü kapsayan bu liste küçültüldü. Ancak bu listenin uygulanıp uygulanmayacağı henüz kararlaştırılmadı.