Araştırmacılar Peru yağmur ormanlarında 27 yeni tür keşfetti

REKLAM

Conservation International'ın öncülüğünde Peru'nun yağmur ormanlarında gerçekleştirilen Alto Mayo Landscape keşif gezisinde, dört memeli, sekiz balık, üç amfibi ve 10 kelebek türü olmak üzere toplam 27 yeni tür tespit edildi.

Keşif ekibine, Global Earth'ten Perulu bilim insanları ile Alto Mayo Awajun Toplulukları Yerli Bölge Federasyonu'ndan geleneksel bilgiye sahip yerel uzmanlar eşlik etti.

Conservation International'ın Hızlı Değerlendirme Programı (RAP) direktörü Trond Larsen, "Bir keşif gezisinde yeni bir memeli türü bulmak bile olağanüstüdür. Ancak dört yeni memeli, sekiz balık ve üç amfibi türü keşfetmek gerçekten inanılmaz," dedi.

Araştırmacılar Peru yağmur ormanlarında ne buldu?

Larsen, 2024 saha çalışması tamamlandıktan sonra, yeni türlerin keşfini doğrulamak ve bunlar için koruma planları oluşturmak için aylar süren karmaşık veri analizleri yapıldığını belirtti.

Araştırmacılar, aralarında bir yarasa, bir sincap ve bir dikenli farenin de bulunduğu dördü bilim için yeni olan toplam 151 memeli buldu. Bu türlerden en az 12'sinin nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya.

Ekip ayrıca, henüz amacını bilmedikleri ve su canlılarına olan kişisel tutkusu nedeniyle Larsen'in "en çok heyecanlandığı" blob kafalı bir balık da dahil olmak üzere, sekizi bilim için yeni olan 68 balık türü buldu.

Larsen, "Blob kafalı balık gibi çok tuhaf ve farklı, ancak bilim insanları tarafından daha önce hiç görülmemiş bir türle karşılaşmak gerçekten heyecan verici ve şaşırtıcı," dedi. "Spekülasyon yapmak ve bu balık türünün kafasında neden böyle alışılmadık bir yapıya sahip olduğunu anlamaya çalışmak eğlenceli."

Larsen ayrıca inanılmaz derecede nadir görülen amfibik bir farenin keşfinden de "heyecan duyuyor."

"Bu yeni tür, yarı sucul etçil kemirgenler grubuna ait ve arazide karşılaşılması oldukça nadir ve zor olan bir tür" diyor.

Araştırmacılar ayrıca 45 sürüngen ve amfibi türü buldu. Bunlardan üçü bilim için yeniydi: bir yağmur kurbağası, bir dar ağızlı kurbağa ve bir tırmanan semender.

Bilim için yeni olan 12 böcek de toplamda kaydedilen 289 böcek arasında yer aldı. Bunun yanı sıra 536 kuş türü ve 955 bitki türü - nadir orkideler ve sadece bu bölgede bulunan diğer bitki örtüsü dahil.

Keşif gezisinde gözlemlenen diğer 48 bitki ve hayvan türünün de bilim için yeni olabileceği belirtiliyor, ancak bunun kesinleşmesi için daha fazla araştırma gerekiyor.

Araştırmacılar, toplamda inanılmaz bir sayı olan 2.046 farklı tür kaydetti. Bunlardan en az 34'ünün yalnızca Peru'nun San Martin bölgesindeki Alto Mayo Peyzajında yaşadığı tespit edildi.

Tropikal keşif gezilerinin hayati riskleri var

Ekip, bitki ve hayvanları incelemek için geleneksel yöntemlerin yanı sıra modern teknolojilerden de yararlandı. Trond Larsen, hayvanların suya bıraktıkları DNA'yı analiz etmek için otomatik kamera tuzakları, biyoakustik sensörler ve çevresel DNA (eDNA) gibi ileri teknikler kullandıklarını belirtti.

"Bu keşif gezisi, muhtemelen şimdiye kadar gerçekleştirdiğimiz en karmaşık ve büyük ölçekli Hızlı Değerlendirme Programı (RAP) oldu," diyen Larsen, ekibin bu zorlu görevi tamamlamak için aralıksız ve yoğun bir şekilde çalıştığını vurguladı.

Bununla birlikte, Larsen tropik yağmur ormanlarında bir çadırda yaşamanın "ev gibi hissettirdiğini" dile getirdi. Ancak, bu tür saha çalışmaları genellikle sağlık açısından ciddi riskler barındırıyor.

Larsen, bu son Alto Mayo RAP gezisinden yara almadan dönse de, geçmişte sıtma, leishmaniasis (et yiyen bir hastalık), sürünen erüpsiyon (deri altında yuvalanan parazit solucanlar), botfly kurtçukları ve çok sayıda bağırsak paraziti gibi hastalıklarla mücadele ettiğini paylaştı.

Ayrıca, binlerce kene ısırığı nedeniyle alfa gal sendromu geliştiren Larsen, şu anda kırmızı et ve süt ürünlerine karşı ölümcül bir alerji taşıyor.

Yeni türler için isimler nasıl seçiliyor?

Eğer bir tür bilim için yeniyse, henüz yaygın bir ismi bulunmayacaktır.

Trond Larsen, araştırmacıların keşfettikleri türlere, blob kafalı balıkta olduğu gibi, genellikle en belirgin ve sıra dışı özelliklerine dayanarak bir isim verdiklerini açıklıyor. Bununla birlikte, "ortak isimler bazen, aynı cinsteki diğer türlerle bağlantı kurarak, mantar dilli semender gibi, hayvanın ait olduğu tür grubunu da yansıtabilir," diyor.

Bazı durumlarda, bilim insanları diğer saygın saha araştırmacılarının adını yeni keşiflere verir. Larsen, kendi adıyla anılan 10 böcek türü bulunduğunu belirterek bu konuda kişisel bir deneyime sahip olduğunu söylüyor.

"Sıkı çalışmamı, adanmışlığımı ve tropikal ekolojiye olan tutkumu, keşfettikleri türlere adımı vererek ödüllendiren bilim insanları tarafından tanınmaktan ve onurlandırılmaktan büyük bir minnet ve alçakgönüllülük duyuyorum," diyor.

Larsen, "Yeni yerler keşfetmek, doğayla bütünleşmek ve yaşamın inanılmaz çeşitliliğini öğrenmek, beni en çok motive eden ve en mutlu hissettiren şey," diye ekliyor.

Doğa insanlarla bir arada var olabilir mi?

Alto Mayo Peyzajı, yüksek nüfus yoğunluğuna rağmen inanılmaz biyolojik çeşitliliği barındıran bir bölge. Ancak, insan faaliyetleri nedeniyle ormansızlaşma ve tarımsal genişleme, yerel çevre üzerinde büyük bir baskı yarattı.

Conservation International, bölgedeki yerli gruplar, yerel topluluklar ve hükümetlerle iş birliği yaparak doğa ve insanların ihtiyaçlarını dengeleyen sürdürülebilir geçim kaynakları ve tarımsal uygulamaları desteklemekte. Bu çalışmalar, özellikle Awajun halkı gibi yerel toplulukların katılımını içermektedir.

Trond Larsen, "Alto Mayo RAP keşif gezisinde yaptığımız muazzam keşifler ve gözlemlediğimiz eşsiz biyolojik çeşitlilik, biyolojik çeşitliliğin insanlarla birlikte var olabileceğinin bir kanıtıdır," diyor. Larsen ayrıca, "Bu bulgular, insan etkisinin yoğun olduğu bölgelerde bile biyolojik çeşitliliğin, ekosistemler sürdürülebilir bir şekilde yönetildiği takdirde varlığını sürdürebileceğini gösteriyor," diye ekliyor.

Keşif gezisinden elde edilen veriler, Alto Mayo Koruma Ormanı'nı Cordillera Escalera Bölgesel Koruma Alanı'na bağlayacak ekolojik bir koridor oluşturma planlarını destekleyecek. Bu koridor, türlerin hayatta kalmasına yardımcı olmanın yanı sıra, yerel toplulukların çevrelerini daha iyi korumalarına katkı sağlayacak.

Sürüngenler ve amfibiler üzerine yapılan araştırmalarda yer alan Awajun halkından Yulisa Tuwi, "Bu Hızlı Değerlendirme, doğayla derin bağlarımız nedeniyle Awajunların kültürümüzü, doğal kaynaklarımızı ve topraklarımızı korumasına olanak sağlıyor," diyor.

"Bu çalışmanın bir parçası olmak, bitkilerin, hayvanların ve ekosistemlerin birbirleriyle nasıl etkileşim kurduğunu ve bunun Awajun kozmozunun bir parçası olduğunu daha iyi anlamamı sağladı," diye ekliyor.