Kazananlar, 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,1 milyon dolar) para ödülünün yanı sıra uluslararası tanınma fırsatı elde edecek.
REKLAM
Pazartesi günü tıp ve fizyoloji dalındaki ödülle açılışını yapan Nobel ödülleri, hafta boyunca fizik, kimya, edebiyat ve barış alanlarında da sahiplerini bulacak.
Kazananlara 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,1 milyon dolar) para ödülü verilecek. Bu ödüller, kazananlara sadece maddi kazanç sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda küresel üne kavuşma ve kitap satışlarını artırma fırsatı sunuyor.
Nobel ödülleri nedir?
Nobel Ödülleri, İsveçli mucit Alfred Nobel’in vasiyetiyle oluşturuldu. Nobel, servetinin, “önceki yıl insanlığa en büyük faydayı sağlayanlara” ödül olarak verilmesini istedi.
Alfred Nobel, 1895 yılında hayatını kaybetti ancak vasiyeti üzerindeki yasal mücadelenin ardından ilk Nobel Ödülleri ancak 1901 yılında verilebildi. Nobel, kimya ve fizik ödüllerinin İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından, edebiyat ödülünün ise İsveç Akademisi tarafından verilmesini şart koştu.
Fizyoloji veya tıp alanındaki ödülleri İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nün vermesini belirleyen Nobel, barış ödülünün ise Norveç parlamentosu tarafından verilmesini istedi. Nobel'in, o dönem İsveç ile bir birlik içinde olan Norveç'i barış ödülünün dağıtımı için neden seçtiği bilinmiyor.
1968 yılında İsveç Merkez Bankası, 300. yılını kutlarken, Nobel Vakfı'na yaptığı bağışla "Alfred Nobel Anısına Ekonomi Bilimleri Ödülü"nü kurdu. Bu ödül, diğer Nobel ödülleriyle aynı prensipler doğrultusunda İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından veriliyor.
Ünlü Nobel kazananları
Nobel ödülünü kazananlar arasında bilim insanları Albert Einstein, Niels Bohr ve Marie Curie; yazarlar Ernest Hemingway ve Albert Camus; Nelson Mandela, Martin Luther King Jr. ve Rahibe Teresa gibi ilham verici figürler bulunuyor.
Birçok başarı hala takdir edilse de, bazı Nobel ödülleri zamanla tartışmalı hale geldi. Örneğin, Egas Moniz'in 1949'da aldığı fizyoloji veya tıp ödülü, günümüzde yasaklanan ve itibarsızlaştırılan lobotomi uygulaması nedeniyle eleştiriliyor.
Barış ödülleri de eleştirilerin odağında. Henry Kissinger, Yaser Arafat, İzak Rabin ve Şimon Peres'e verilen ödüller tartışma yaratırken, 1948 yılında Mahatma Gandi'ye ölümünden önce ödül verilmemesi de birçok kişi tarafından büyük bir hata olarak görülüyor.
Nobel ödülleri, Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta sahiplerine takdim ediliyor. Barış ödülü, Oslo'da Norveç Nobel Komitesi başkanı tarafından verilirken, diğer ödüller Stockholm'deki Konser Salonu'nda İsveç Kralı tarafından sunuluyor.
Aynı akşam, Stockholm Belediye Sarayı'nda yaklaşık 1.300 davetli için görkemli bir ziyafet düzenleniyor. Bu ziyafet, büyük bir ekibe liderlik eden baş aşçı tarafından hazırlanan yemeklerin ve çeşitli şarapların 200'den fazla garson tarafından sunulmasını gerektiriyor.
Ziyafet aylar öncesinden planlanıyor ve seçilen şefler tarafından önerilen üç menü, Nobel Vakfı'na tadım için sunuluyor.
Seçilen menü, Nobel Ziyafeti gününe kadar gizli tutuluyor. Menülerde İskandinav mutfağından dokunuşlar yer alıyor.
Geçen yılki menüde, deniz yosunu kreması ve mersin balığı havyarı ile servis edilen fırınlanmış pancar başlangıcı, kral yengeç ile doldurulmuş morina filetosu ana yemek ve yaban mersini kompostosu eşliğinde fırınlanmış çikolata kreması tatlı olarak sunulmuştu.