Oliviero Toscani, 60 yıla yayılan kariyerinde dünyanın dört bir yanında ve en önemli dergiler için çalıştı.
Fotoğrafçı Oliviero Toscani 82 yaşında hayata veda etti.
Kirsti Toscani, Rocco, Lola ve Ali, Pazartesi sabahı şafak vakti Toscani’nin ölümünü duyurdukları açıklamada, "Sevgili Oliviero’nun bugün, 13 Ocak 2025’te, bir sonraki yolculuğuna çıktığını büyük bir üzüntüyle duyuruyoruz. Bu zorlu süreçte, aile olarak mahremiyet istiyoruz ve anlayışınızı rica ediyoruz," dedi.
1942 doğumlu ünlü fotoğrafçı, iki yıldır amiloidoz adı verilen bir hastalıkla mücadele ediyordu. Bu hastalık, vücut tarafından üretilen proteinlerin küçük lifler şeklinde hayati organlarda birikmesi ve bu organlara zarar vermesiyle ortaya çıkan nadir bir hastalık grubunu ifade ediyor. Toscani, bu hastalık nedeniyle sadece birkaç ay içinde 40 kilo kaybetmişti.
Oliviero Toscani kimdi: Benetton'da uzun bir kariyer
Reklamcılıktan modaya, Toscani'nin kariyeri genç bir adamken reklam fotoğrafçısı olarak başladı: kısa sürede moda endüstrisinde bir referans noktası haline geldi ve Vogue, Elle ve Harper's Bazaar gibi en prestijli dergilerle işbirliği yaptı.
En başından itibaren görüntüye karşı bir sevgi ve tutku geliştirdi. Corriere della Sera'nın tarihi fotoğraf muhabirlerinden Fedele Toscani'nin oğlu olan Oliviero Toscani, Milano'daki Vittorio Veneto Lisesi'nde okuduktan sonra 1965 yılında Zürih Sanat Üniversitesi'nin fotoğraf bölümünden mezun oldu.
Henüz 14 yaşındayken ilk fotoğrafını aynı Milano gazetesinde yayınladı: Benito Mussolini'nin eşi Rachele'nin, kocasının ölümünden sonra 1957'de Predappio yakınlarındaki cenaze töreni sırasında acı çeken yüzünün görüntüsü.
Yirminci yüzyılın en yenilikçi ve kışkırtıcı reklam fotoğrafçılarından biri olarak kabul edilen Oliviero Toscani, Valentino ve Chanel gibi büyük markalar tarafından en çok aranan sanatçılardan biri olarak kendini kanıtlamış ancak en yüksek sanatsal ifadesine İtalyan Benetton şirketiyle çalışarak ulaştı.
Toscani, Benetton ile işbirliği sayesinde mültecilerden idam mahkûmlarına, mafya cinayetlerinden ırkçılığa kadar birçok güncel meseleye dikkat çekmek için filtresiz ve kışkırtıcı kampanyalar yarattı.
Treviso merkezli marka ile işbirliği, 1982’den 2000 yılına kadar devam etti. Toscani, 2018’de yeniden Benetton için çalışmaya başladı ancak 2020’nin başında, Morandi Köprüsü’nün çökmesiyle ilgili tartışmalı bir olay nedeniyle bu işbirliği sona erdi.
Bir radyo yayınında Toscani’nin şu sözleri büyük tepki topladı: "Ama bir köprünün yıkılması kimin umurunda, hadi bunu durduralım." Bu sözler, o dönemde ‘Sardalya’ protesto hareketinin temsilcilerinin, Benetton’un sahibi Luciano Benetton ile çektirdiği fotoğraflara göndermede bulunuyordu. Söz konusu köprü, Benetton’un şirketlerinden biri olan Autostrade per l’Italia’nın sorumluluğunda olan bir imtiyaz kapsamındaydı. Toscani’nin açıklamaları, kazada hayatını kaybedenlerin aileleri ve kamuoyu tarafından büyük tepki gördü. Bu olayın ardından Benetton, Toscani ile yollarını ayırdı.
Toscani: en ünlü reklam kampanyaları
Fotoğrafçının Treviso merkezli şirket için hazırladığı ilk kampanya, "Dünyanın tüm renkleri" sloganıyla başlamış, entegrasyon bayrağı altında çok sayıda ödül kazanmış ve tartışmalara neden olmuştu. Aynı slogan markanın yeni adı olan United Colors of Benetton'a dönüştürüldü.
Toscani, 1991 yılında Benetton'un himayesi altında Colors dergisini ve 1994 yılında, merkezi Japon mimar Tadao Ando tarafından tasarlanan uluslararası bir sanat ve modern iletişim araştırmaları merkezi olan Fabrica'yı kurdu.
Bu dönemde, sivil bir bağlılıktan esinlenen bir dizi monografik katalog üretti: "Corleone" (1997), Sicilya'daki Mafya'nın tarihi merkezlerinden birinde gençlerin portreleri, "I girasoli" (1998), engelli çocukların dünyasına adanmış, "We, on death row" (2000), ölüm cezasına karşı.
Toscani altmış yıla yayılan kariyerinde dünyanın dört bir yanında ve en önemli dergiler için çalıştı.
Binlerce portre, çevre, göçmenler, ırkçılık, ünlüler, John Lennon 'dan Andy Warhol'a, Muhammed Ali 'den Lou Reed'e ve Jannik Sinner'ı ölümsüzleştirme arzusuna kadar güncel konuları içeren milyonlarca görüntü. Ve yine Claudia Schiffer 'den Monica Bellucci ve Federico Fellini'ye uzanan bir çok fotoğraf çekti.
2007 yılında Oliviero Toscani, insanlığın tüm ifadelerini, fiziksel, bedensel, sosyal ve kültürel özelliklerini temsil etmek için farklı insan morfolojileri ve koşulları üzerine bir fotoğraf ve video projesi olan Razza Umana'yı başlattı ve yüzden fazla İtalyan belediyesine, İsrail Devleti'ne, Filistin'e, Japonya'ya ve Birleşmiş Milletler için Guatemala'ya dokundu.
“Yeni yüzler arıyorum; gözlerinde coşku olan insanlar. Makyajsız olmalarını talep ediyorum, çünkü güzellik başka bir şeydir,” demişti Oliviero Toscani, 2022’de Milano’daki Palazzo Reale’de düzenlenen ve kendi adını taşıyan sergiyle kutlanan 80. doğum günü vesilesiyle.
Peki ya gelecek? Toscani şöyle yanıtlamıştı: “Kim bilir? Ben kozmosu, evreni, yıldızları düşünüyorum. Tüm bunları anladığımızda, işte o zaman gelecek olacak.”
Oliviero Toscani: Pandeminin otoportreleri
Yüzlere olan takıntısı, COVID-19 salgını sırasında da devam etti. Toscani, herkesi, seçtiği kareleri Repubblica web sitesinde yayımlayarak, izolasyon otoportreleriyle anı belgelemeye davet etti.
"Virüs sırasında neye benziyorduk? Neyse ki bir gün bunu kendimize soracağız. Ama kim cevap verecek? Karantinadaki evlerimizde profesyonel fotoğrafçılar yok. Biz oradayız," diyor Toscani, bu girişimi başlatan makalede.
"Tarihi bir sorumluluğunuz var! Siz kendi kendinizin muhabirisiniz!" diyerek, Toscani, okuyucuları fotoğraf çekmeye teşvik etti. Böylece gazete, aylarca her gün Toscani'nin bizzat seçtiği kullanıcıların fotoğraflarını yayımladı: "Hepimiz münzevileriz, kendi kendimizin tutsakları olarak bir otoportre çekelim."