Yeni bir arkeolojik çalışma, Roma dönemindeki askeri görevlilerin özellikle Hint şebeklerine çocukları gibi davrandığını, onlara evcil hayvanlar verdiğini ve öldüklerinde değerli eşyalarla birlikte gömdüğünü gösterdi.
Kızıldeniz kıyısındaki antik Berenike Limanı’nda görev yapan Roma askeri elitlerinin, 2 bin yıl önce alışılmadık bir evcil hayvan sevgisine sahip olduğu ortaya çıktı.
Yeni bir arkeolojik çalışma, Roma döneminde bu limanda yaşayan askeri görevlilerin özellikle Hint şebeklerine (rhesus makakları) adeta çocukları gibi davrandığını, onlara evcil hayvanlar verdiğini ve öldüklerinde değerli eşyalarla birlikte gömdüğünü ortaya koyuyor.
Berenike’deki hayvan mezarlığında belgelenen yaklaşık 36 maymun kalıntısı, MS 1 ve 2'inci yüzyıllara tarihleniyor. Bu dönemde liman, Roma İmparatorluğu’nun üst düzey görevlileri ve subayları tarafından kullanılıyordu.
Mezarlıkta bulunan eserler, makakların büyük olasılıkla bu askeri elitlere ait olduğunu gösteriyor.
Roma topraklarında daha önce Pompeii’de ve birkaç başka noktada yalnızca Kuzey Afrika’ya özgü Barbary makaklarına ait iskeletler bulunmuştu.
Ancak Berenike’de ortaya çıkarılan maymunlar rhesus makakları, bonnet makakları ve bir grivet. Bunların hepsi Güney Hindistan veya İndus Vadisi’nden gelen türler. Bu da onları, Roma sınırlarının çok ötesinden ithal edilen ilk evcil primatlar yapıyor.
Çocuk gibi bakıldılar
IFL Science'a göre, mezar bulguları, bu hayvanların sahipleri tarafından olağanüstü bir değer gördüğünü ortaya koyuyor. Örneğin, MS 1'inci yüzyılın başına tarihlenen bir makak iskeleti; bir domuz yavrusu, büyük deniz kabukları, bir örgü sepet ve bez bebek benzeri katlanmış bir kumaş ile birlikte bulundu.
Araştırmacılara göre sepette bulunan eşyalar ve “bez bebek” muhtemelen maymunun en sevdiği nesnelerdi.
Başka bir maymun ise bir köpek yavrusu ve bir kedi birlikte gömülmüştü. Bu da evcil hayvanların da evcil hayvanı olabileceğini düşündürüyor.
Bilim insanları, bu özenli definlerin Roma kültüründeki bir anlayışı yansıttığını düşünüyor: Plinius’un yazılarında geçen, primatlara “yarı-insan statüsü” atfedilmesi.
Statü sembolüydü
Berenike’deki makaklar her ne kadar değerli görünüyor olsa da çoğunda beslenme yetersizliği izlerine rastlandı. Yine de bu egzotik hayvanlara sahip olmak, Roma subayları için önemli bir statü sembolüydü.
Araştırma ekibi, antik dönemde Güney Asya’dan getirilen bir makakla dolaşmanın, sahibine “egzotik diyarlara yolculuk eden, olağanüstü deneyim ve bağlantılara sahip biri” imajını kazandırdığını belirtiyor.
Roma İmparatorluğu’nun sosyal yaşamına ve elit kültürüne ışık tutan bu bulgular, Journal of Roman Archaeology adlı hakemli bilimsel dergide yayımlandı.
Berenike limanındaki keşif, Roma’nın askeri ve aristokrat sınıfının iki bin yıl önce bile evcil hayvanlar aracılığıyla kendilerini nasıl ifade ettiğine dair çarpıcı bir örnek sunuyor.