İsrail’in Eurovision Şarkı Yarışması’na katılımı, Cenevre’de başlayan iki günlük üye yayıncılar toplantısında tartışılıyor. Daha fazla ülke gelecek yıl Avusturya’daki etkinliği boykot etmekle tehdit ederken, Eurovision’un İsrail’in katılımını oylamaya sunması mümkün görünüyor.
2026 Eurovision Şarkı Yarışması için kritik günler yaklaşıyor. Organizasyon, İsrail’in yarışmaya katılıp katılmaması gerektiğine dair tartışmalı konuya çözüm bulmak üzere perşembe ve cuma günü toplanıyor.
Yarışmayı düzenleyen ve 56 ülkeden kamu yayıncılarını bir araya getiren Avrupa Yayın Birliği (EBU), genel kurul toplantısında Gazze’deki savaş ve oy kullanma sürecine “müdahale” iddiaları nedeniyle birçok ülkenin İsrail’in yarışmadan çıkarılmasını talep etmesini ele alacak.
Tartışma, İsrail’in bu yıl ikincilik almasının ardından daha da büyümüştü.
Toplantı, 2024 ve 2025 yarışmalarının Basel ve Malmö’de anti-İsrail protestocular tarafından hedef alınmasının ardından geliyor.
Protestocular, Gazze’deki soykırıma karşı olduklarını vurgularken; birçok kişi ayrıca İsrail hükümetini ücretli reklam kampanyalarıyla ve Avrupalılara “şarkımıza oy verin” çağrılarıyla oyları manipüle etmekle suçluyor.
Toplantılarda oylama yapılıp yapılmayacağı belirsiz. EBU’nun Cenevre’deki merkezinde ortak bir tutum çıkmazsa, ülkeler bireysel olarak ya da yeni bir grup oluşturarak yarışmaya katılıp katılmamaya kendileri karar vermek zorunda kalabilir.
Eurovision uzmanı ve yarışma üzerine doktora yapan Paul Jordan durumu şöyle özetledi:
“Eurovision biraz parçalanmış bir etkinliğe dönüşüyor. Slogan ‘Müzikle Birleşin’… ama ne yazık ki siyaset yüzünden ayrışma yaşanıyor.”
Jordan, mevcut tabloyu “dağınık, toksik” bir ortam olarak nitelendirdi ve bunun Eurovision için bir “kırılma anı” olduğunu söyledi.
İzlanda, İrlanda, İspanya, Slovenya ve Hollanda da dâhil olmak üzere birçok ülke, İsrail’in yarışmaya katılması hâlinde 2026 Eurovision’dan çekilme tehdidinde bulundu.
Hollandalı yayıncı AVROTROS, Gazze’de İsrail tarafından “basın özgürlüğünün ciddi şekilde ihlal edildiğini” vurguladı ve İsrail’i son yarışmada yurt dışındaki kamuoyunu lobi yoluyla etkilemeye çalışarak “kanıtlanmış müdahalede bulunmakla” suçladı.
İspanya’nın kamu yayıncısı RTVE ise, İsrail’in katılması durumunda yarışmayı boykot etme taahhüdünü yineledi.
RTVE Başkanı Jose Pablo Lopez açık bir şekilde, “İsrail yarışmayı siyasi amaçlarla kullandı, sonucu etkilemeye çalıştı ve bu davranışı nedeniyle yaptırım görmedi,” dedi ve Gazze’de yaşananları “soykırım” olarak niteledi.
Lopez, “Eurovision bir yarışmadır ama insan hakları yarışma değildir,” diye ekledi.
Belçika, Finlandiya ve İsveç de Gazze’deki durum nedeniyle boykotu değerlendirdiklerini bildirdi.
Öte yandan Almanya, İsrail yarışmadan dışlanırsa kendisinin de yarışmadan çekileceğini açıkladı.
Ülkelerin gelecek yılki katılımlarını doğrulamak için aralık ayının ortasına kadar süreleri var. Kesin katılımcı listesi Noel’e kadar açıklanacak.
Gazze’deki savaş, her yıl dünya çapında 150 milyondan fazla izleyici çeken Eurovision için en büyük krizlerden biri haline gelmiş durumda.
Eurovision uzmanı Dean Vuletic, herhangi bir AB üyesinin boykotunun büyük yankı uyandıracağını söylüyor:
“Bu, Eurovision tarihindeki en büyük boykot olur. Geçmişte boykotlar yaşandı ama genellikle iki ülke arasında sınırlıydı.”
Geçen ay EBU, olası bir oylamayı engellemek istercesine, “güven ve şeffaflığı artırmak” amacıyla oy kullanma kurallarında değişikliğe gittiğini duyurdu.
EBU, özellikle hükümetler veya kamu kurumlarının desteklediği “orantısız tanıtım kampanyalarını caydıracağını” açıkladı. Ancak bu adımların 2026’da İsrail’in yarışmadaki varlığına ilişkin endişeleri giderip gidermeyeceği belirsiz.
Yarışmaya 2026’da ev sahipliği yapacak Avusturya’nın kamu yayıncısı ORF, mümkün olduğunca çok ülkeyi ağırlayabilmek için bir uzlaşma sağlanmasını umut ettiğini belirtti.
Eurovision siyasi olmayan bir etkinlik olarak kalmaya çalışsa da, birçok kişi EBU’yu çifte standartla suçluyor. Rusya, 2022’de Ukrayna’yı işgalinin ardından yarışmadan men edilmişti; Belarus ise bir önceki yıl tartışmalı seçim sonrası dışlanmıştı.
Eurovision’un 70. yıl özel edisyonu 2026’da Viyana’da yapılacak. Yarı finaller 12 ve 14 Mayıs’ta, büyük final ise 16 Mayıs 2026’da gerçekleştirilecek.