Çin menşeli platform, seçim süreçleri üzerindeki etkisi nedeniyle Avrupa'da giderek daha fazla mercek altına alınıyor.
Seçmenlerin Cuma günü yeni hükümeti seçmek üzere sandık başına gittiği İrlanda'da Çin menşeli sosyal medya platformu TikTok, düzenlenen erken seçimlerle ilgili dezenformasyon yaymakla suçlanıyor.
İddialar, bazı AB milletvekillerinin az tanınan aşırı milliyetçi Calin Georgescu'nun geçtiğimiz Pazar günü Romanya cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turundaki sürpriz zaferinde önemli bir rol oynadığını iddia ettiği TikTok üzerindeki baskının arttığı bir dönemde geldi.
Uluslararası sivil toplum kuruluşu (STK) Global Witness, TikTok'un İrlanda'daki seçim süreciyle ilgili yanlış iddiaları tespit etme ve bunları platformdan kaldırma becerilerini test etmek için tasarlanmış bir soruşturma yürüttü ve "önemli başarısızlıklar" bulduğunu belirtti.
STK, seçim dezenformasyonu içeren 14 TikTok videosu oluşturdu ve bunları hem İngilizce hem de İrlandaca dillerinde ücretli reklam olarak onaylanmak üzere platforma gönderdi. Global Witness, videolarda 'algospeak' olarak da bilinen otomatik moderasyondan kaçmak için karakterler ve semboller kullanıldığını bildirdi.
14 reklamdan üçü platformda dağıtılmak üzere İngilizce, sekizi ise İrlandaca olarak onaylandı.
Onaylanan bu içerikler arasında oy kullanmak için iki COVID-19 aşısı kanıtı gerektiği, seçim günü sandıklar kapandıktan sonra posta yoluyla oy kullanılabileceği ve Facebook üzerinden oy kullanılabileceği iddiaları yer alıyordu.
Global Witness, reklamları platformda yayınlanmadan önce kaldırdıklarını söylüyor; ancak TikTok bunları yayınlanmak üzere zaten onaylamıştı.
Euronews'in TikTok'a ulaşarak soruşturmaya verdikleri yanıtı sorduğu sözcü yaptığı açıklamada, "Bu reklamların hiçbiri TikTok'ta yayınlanmadı ve çoğunluğu moderasyonun ilk aşamasında doğru bir şekilde reddedildi," ifadelerini kullandı.
Açıklamada, "TikTok'ta siyasi reklamlara izin vermediğimize dair uzun süredir devam eden tutumumuzu uygulamaya devam edeceğiz ve kullanıcılarımıza seçimler hakkında yetkili bilgiler sağlamak için özel, uygulama içi bir seçim merkezi başlattık," denildi.
Global Witness, son araştırmasının TikTok'un İngilizce siyasi içeriği denetleme becerisinde hafif bir iyileşme gösterdiğini, ancak İrlandaca dezenformasyonu tespit etme becerisinde ciddi başarısızlıklar ortaya çıkardığını açıkladı.
TikTok yakın tarihli bir raporunda İngilizce çalışabilen 1498 içerik moderatörü istihdam ettiğini, ancak hiçbirinin İrlandaca çalışamadığını bildirdi.
'TikTok Başbakanı'
Cuma günkü erken seçim, İrlanda'da liberal-muhafazakar Fine Gael partisi, merkez parti Fianna Fail ve ülkenin Yeşiller Partisi arasında dört yılı aşkın süredir devam eden tarihi üçlü koalisyonun ardından geldi.
İrlanda cumhuriyetçi partisi Sinn Fein'in 2020'de halk oylamasını kazanmasının ardından merkez sağın iki rakibi Fine Gael ve Fianna Fail ilk kez birlikte hükümet ediyor.
Fine Gael'den şu anki İrlanda Başbakanı Simon Harris, 38 yaşında ülkenin hükümetine liderlik eden en genç isim. Kendisi, 122.000'den fazla takipçi ve 2,5 milyon beğeni topladığı TikTok'taki aktif varlığı nedeniyle 'TikTok Başbakanı' olarak tanımlanıyor.
Cuma günkü oylamada başlıca rakipleri olan Fianna Fail'den Micheal Martin ve Sinn Fein'den Mary Lou McDonald da TikTok'ta kampanya yürütüyor.
Ancak İrlanda'daki seçim, Avrupa Komisyonu'nun Romanya Ulusal Görsel-İşitsel Konseyi'nden, az tanınan aşırı milliyetçi Calin Georgescu'nun sürpriz bir zafer kazandığı cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda TikTok'un rolünü resmi olarak soruşturmasını istemesinden günler sonra gerçekleşti.
TikTok AB baskısı altında
TikTok, AB'nin dijital kural kitabı olan Dijital Hizmetler Yasası (DSA) kapsamındaki en katı şeffaflık kurallarına uyması gereken birkaç büyük çevrim içi platformdan biri.
Avrupa Komisyonu halihazırda platformu çocuklara yönelik endişeler nedeniyle soruşturuyor. Nisan ayında platform, AB yürütmesinden gelen baskıya yanıt olarak Fransa ve İspanya'da uygulamasının ödüllü bir yan ürününü askıya almaya zorlandı.
TikTok reklamlarda siyasi içeriği yasaklasa da, politikacılar genç seçmenleri çekmeyi hedefledikçe giderek daha önemli bir araç haline geliyor.
Romanya'daki cumhurbaşkanlığı oylaması sırasında TikTok'un kullanımına ilişkin kısa süre önce yayınlanan bir rapor, TikTok'un siyasetçilerin ya da siyasi platformların ücretli reklam gibi para kazanma özelliklerini kullanmalarını kısıtlamadığını ortaya koydu.
Bu hafta başında yeni ekibine milletvekilleri tarafından güvenoyu verilen Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, bu yılın başlarında bir seçim tartışması sırasında TikTok'a yönelik bir AB yasağı potansiyelini göz ardı etmeyi reddetti.
Platformu yasaklamayı düşünüp düşünemeyeceği sorulan von der Leyen, "Bu ihtimal dışı değil. TikTok'un tehlikesini tam olarak biliyoruz," ifadelerini dile getirdi.