Merkezci Nicușor Dan, milliyetçi George Simion ile karşı karşıya gelirken, diasporanın seçime katılım oranı iki katına çıktı.
Romanya'da halk, ülkeyi karıştıran ve kutuplaştıran, son anketlerde her iki adayın da başa baş gittiği seçimin ikinci turunda yeni cumhurbaşkanlarını belirlemek üzere Pazar günü sandık başına gitti.
Çoğu Rumen bugünkü seçimi Romanya'nın komünizm sonrası tarihindeki en önemli oylama olarak görüyor. Euronews Romanya'nın haberine göre, oylamanın ilk saatlerinde hem ülke içinde hem de diasporada önemli düzeyde bir katılım gerçekleşti.
Diasporadaki oylar ilk tura kıyasla iki katına çıkarken, Romanya'da kentli seçmenler ve gençler ilk turdaki katılımlarını çoktan aştı.
Seçime katılım artık belirleyici bir faktör haline gelmiş durumda. Öğle saatlerine kadar yurtdışında 1 milyon kişinin oy kullandığı belirtiliyor.
Merkezci bağımsız aday Nicușor Dan, Transilvanya'daki sakin memleketi Fagaras'ta eşiyle birlikte oy kullandı. AB ve NATO yanlısı mevcut çizgiyi temsil eden Dan, oyunu "Romanya'nın izolasyonu için değil, Avrupa yanlısı bir yön ve Avrupalı ortaklarla sıkı bir işbirliği için" verdiğini söyledi.
Aşırı sağcı milliyetçi aday George Simion ise aralık ayında iptal edilen seçimlerin ve ardından gelen siyasi krizin baş kahramanı olan aşırı milliyetçi Calin Georgescu ile birlikte Bükreş dışında oy kullanmaya gitti.
Cuma günü düzenlenen bir tartışma programında Simion ve Georgescu, ileriye dönük doktrinlerinin ana hatlarını çizmek üzere kampanyayı yan yana tamamladı.Georgescu'nun Simion'a "George" ve "çırağım," Simion'un da Georgescu'ya "kendisinden çok şey öğrendiğim Bay Georgescu" diye hitap ettiği görüldü. İkili, ABD ile iyi ilişkilere öncelik vereceklerini söyledi.
Georgescu, "Onlarla her şeyi yapıyoruz ama Çin, Rusya ve Brezilya da var," dedi.
"Asgari düzeyde saygıya dayalı, bağlayıcı olmayan ilişkiler kurmamak düşünülemez. AB fonlarını özümseme konusunda yapmamız gerekenler var. Şimdiye kadar, devlet düzeyindeki beceriksizlik nedeniyle AB parasını çekemedik."
Simion da, "Hiçbir ittifaktan çekilmeyeceğiz ve Sayın Georgescu'nun dediği gibi, bu bizim dış politikamızdır, dünyadaki tüm devletlerle işbirliği yapacağız" ifadelerini kullandı.
Pazar sabahı Bükreş'in dışında çok sayıda koruma ve destekçiyle çevrili olarak oy kullandıktan sonra Simion, "kız ve erkek kardeşlerinin burada, mevcut sınırlarda ve her yerde maruz kaldığı haksızlıklara ve aşağılanmalara karşı" oy kullandığını söyledi.
"Suistimallere ve yoksulluğa karşı oy kullandım, hepimizi hiçe sayanlara karşı oy kullandım. Ama aynı zamanda geleceğimiz için de oy verdim."
Simion ve Georgescu, oy verme kabinlerinin yanında medyaya hitap etmek üzereyken polis tarafından oy verme merkezinden ayrılmaları istendi, çünkü yasalar merkezin içinde kampanya yürütmeyi yasaklıyordu. Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde Simion'un basın açıklamaları için dışarı çıkmadan önce "Teşekkür ederim, sayın polis medyayı almamızı istemiyor," demesi Romanya'daki gerilim ortamını daha da arttırdı.
"TikTok Mesihi" olarak adlandırılan Georgescu, Aralık 2024'te Romanya'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda birinci gelmiş, ancak Rusya'nın sosyal medya aracılığıyla seçmenleri etkileyerek o zamanlar pek tanınmayan adayı desteklediğine yönelik istihbarat raporlarının gizliliğinin kaldırılmasının ardından ülkenin anayasa mahkemesi seçimi iptal etmişti.
Georgescu ayrıca anayasaya aykırı eylemlerde bulunmak ve kampanya finansmanını yanlış bildirmek gibi cezai kovuşturmalarla karşı karşıya.
Suçlamalar ayrıca, Romanya yasalarına göre yasadışı olan, İkinci Dünya Savaşı öncesi faşist ve antisemitik bir hareket ve siyasi parti olan Demir Muhafızlar'ın sempatizanlarına verdiği destekle ilgili.
'Bir yol ayrımındayız'
Oy vermesinin ardından eski Romanya Cumhurbaşkanı ve NATO'nun sadık müttefiki Traian Basescu kesin bir dille konuştu.
Basescu, "Bu çok önemli bir oylama, bir yol ayrımındayız, Batı'ya ya da Doğu'ya doğru net tercihlerimiz var," dedi.
"Eğer seçimleri Moskova yanlısı ise bir adaya oy verecekler, eğer Avro-Atlantik yanlısı ise başka bir adaya oy verecekler. Hepsi bu kadar. Bugün belirleyici bir gün."
Seçimin belirleyicisi olacak yaklaşık 6 milyonluk Romanya diasporası, cuma gününden bu yana oylarını kullanıyor ve ilk turdaki katılım oranını çoktan aştılar.
Euronews cumartesi günü, ülke genelinde en az 29 seçim merkezinin kurulduğu Belçika'daki Rumen seçmenlerle konuştu.
Seçmenlerden biri, "Avrupa yanlısı bir gelecek, Avrupa fonlarına erişim imkanı, üye ülkelerle işbirliği, Avrupa bölgesi içinde serbest dolaşım ve Schengen," dedi.
Buna karşılık bir başkası ise "Bir adayın bize ilham verdiği, daha önce hiç görmediğimiz bir şeye oy verdik. Daha az kötü olana oy vermedik, Romanya için en iyi olana oy verdik," ifadelerini kullandı.
Romanya toplumundaki derin bölünmeler ve bunların ülkenin yakın siyasi ve ekonomik gelişimi üzerindeki sonuçları açısından bu akşam seçimi kim kazanırsa kazansın büyük bir meydan okuma olacak.
Bu arada Simion şimdiden seçmenlerin hile yaptığı iddialarına ilişkin endişelerini dile getirerek pazar günü seçimi kaybetmesi halinde destekçilerinin protesto gösterilerine hazır olduğunu belirtti.
Hatta Simion bazı paylaşımlarında Bükreş'te Ukrayna tarzı bir "Maidan" çağrısında bulunarak ülkedeki gerilimi daha da tırmandıran tehditlerde de bulundu.