Viasna adına konuşan insan hakları savunucusu Pavel Sapelka, Belarus hükümetinin geçen ay 14 mahkûmu affedip serbest bıraktığını, ancak aynı dönemde en az 60 kişinin siyasi gerekçelerle gözaltına alındığını söyledi.
REKLAM
Belaruslu yetkililer, bazı tutukluları serbest bırakmalarına rağmen, ülkedeki siyasi muhalefeti bastırmaya yönelik baskıcı uygulamalarına devam ediyor. Ülkenin önde gelen insan hakları örgütlerinden Viasna İnsan Hakları Merkezi, Salı günü Associated Press'e yaptığı açıklamada bu duruma dikkat çekti.
Viasna adına konuşan insan hakları savunucusu Pavel Sapelka, Belarus hükümetinin geçen ay 14 mahkûmu affedip serbest bıraktığını, ancak aynı dönemde en az 60 kişinin siyasi gerekçelerle gözaltına alındığını söyledi. Sapelka’ya göre yalnızca Mayıs ayında 100'den fazla siyasi tutuklama gerçekleşti.
“Baskı silindiri durmuyor. Yetkililer Belarus'ta her türlü muhalefeti boğmaya devam ediyor, yeni ve ses getiren davalar açılıyor,” diyen Sapelka, “Hiç kimse, ama hiç kimse Belarus’ta kendini güvende hissedemez,” ifadelerini kullandı.
Belarus'ta hükümet karşıtı gösteriler, 2020 yılında Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun altıncı kez seçimle göreve gelmesinin ardından kitlesel protestolara dönüşmüştü. Muhalefet ve Batı, seçim sonuçlarını hileli olarak nitelendirmişti.
Ülke tarihinin en büyük gösterilerinde on binlerce kişi sokaklara döküldü. Yetkililer, gösterilere karşı şiddetli bir baskı uyguladı; binlerce kişi gözaltına alındı, bazıları dövüldü, birçok kişi ise yurt dışına kaçmak zorunda kaldı.
Bu baskılar uluslararası alanda büyük tepki çekti. Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri, Belarus’a yönelik yaptırımlar uyguladı.
Viasna, şu anda ülkede 1.174 siyasi mahkûmun bulunduğunu bildiriyor. Bu kişilerin arasında 38 gazeteci ve 2022’de Nobel Barış Ödülü kazanan Viasna’nın kurucusu Ales Bialiatski de yer alıyor. En az 8 siyasi tutuklu ise cezaevinde hayatını kaybetti.
Ocak ayında yine tartışmalı bir seçimle görev süresini uzatan Lukaşenko, son dönemde bazı siyasi mahkûmları affederek Batı ile ilişkileri yumuşatma sinyalleri verdi. Temmuz 2024’ten bu yana aralarında bazı ABD vatandaşları ve yabancıların da olduğu 300’den fazla kişi affedilip serbest bırakıldı.
Geçtiğimiz ay, tanınmış muhalif figürlerden Siarhei Tsikanouski ve 13 kişi daha serbest bırakılarak Litvanya’ya gönderildi. Bu gelişme, Belaruslu yetkililerin Minsk’te ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna özel temsilcisi Keith Kellogg ile görüşmesinin hemen ardından geldi.
Ancak insan hakları savunucuları, bu serbest bırakmalara rağmen Belarus’taki baskı ortamının değişmediğini, aksine yeni siyasi davaların açıldığını belirtiyor.
Sapelka, Belarus’taki askeri hareketleri izleyen aktivist grup Belaruski Hajun’a yönelik açılan soruşturma kapsamında en az 20 kişinin tutuklandığını aktardı. Ayrıca tanınmış Belaruslu şarkıcı Aleh Hamenka da hükümet karşıtı protestolara katıldığı gerekçesiyle pazartesi günü gözaltına alındı.
Bir diğer dava ise, Wardomacki sosyolojik araştırma laboratuvarında görevli sosyologları hedef alıyor.
Birleşmiş Milletler’in Belarus’taki insan hakları özel raportörü Nils Muižnieks ise yakın zamanda yaptığı açıklamada, “Belarus’ta insan hakları durumunda hiçbir iyileşme işareti yok. Yetkililer, iş birliği tekliflerini tamamen göz ardı ediyor” dedi.