6,5 milyon nüfusa sahip Balkan ülkesi Bulgaristan, 2007 yılında AB üyesi olurken, 2018’de ise Euro Bölgesi’ne katılım sürecini resmen başlatmıştı.
Bulgaristan 1 Ocak 2026'dan itibaren ulusal para birimi olarak levayı euro ile değiştirecek.
6,5 milyon nüfusa sahip Balkan ülkesi Bulgaristan, 2007 yılında AB üyesi olurken, 2018’de ise Euro Bölgesi’ne katılım sürecini resmen başlatmıştı.
Şimdi Euro Bölgesi’ne katılmak için gerekli dört Maastricht kriterini karşılıyorlar: 2024’te yüzde 2,7'lik enflasyonla fiyat istikrarı sağlandı, kamu borcu GSYH’nin yüzde 24’ünü oluşturuyor. Bütçe açığı ise yüzde 3’e geriledi. Döviz kuru ve uzun vadeli faiz oranlarında da gerekli istikrar koşulları yerine getirildi.
2024 yılında Bulgaristan, kişi başına düşen GSYH açısından AB’nin en yoksul ülkesiydi.
Aynı zamanda nüfusunun yüzde 21’inden fazlasının yoksulluk sınırının altında yaşamasıyla, yoksulluktan en fazla etkilenen AB ülkesi konumundalar.
Ekonomik destek
Brüksel ve Sofya, Euro Bölgesi’ne katılımın ülke ekonomisini canlandırmasını ve Avrupa ile bütünleşmeyi güçlendirmesini umut ediyor.
Piyasa Ekonomisi Enstitüsü Kıdemli Araştırmacısı Petar Ganev, Euronews’e yaptığı değerlendirmede, “Asıl etki uzun vadede ortaya çıkacak. Bu, para birimine ve satın alma gücüne duyulan güveni, yabancı yatırımcıların ve Bulgar tahvillerini alanların güvenini artıracak. Aynı zamanda farklı sektörlerde ülkeye yatırım yapanlar açısından da olumlu bir sinyal olacak,” dedi.
Euronun benimsenmesinin Bulgaristan’ın kredi notunu da etkileyebileceği belirtiliyor.
Ganev, “Kredi derecelendirme kuruluşları, para kurulu sistemi nedeniyle kredi notumuzdan kesinti yapıyor,” dedi ve ekledi: “Borçlarımızın yabancı para cinsinden, yani euro üzerinden olduğunu söylüyorlar. Kendi para biriminiz dışında bir para biriminde borcunuz varsa kredi notunuzu düşürüyorlar. Bu nedenle 28 yıldır kredi notumuzda bir kesinti var ve bu durum artık ortadan kalkacak.”
Ganev’e göre euroya geçişin enflasyona etkisi ise sınırlı olacak: “Bu ana faktör değil. Asıl etken, enflasyonu besleyen bütçe politikaları ve özellikle yeni konutlar için kullanılan rekor düzeydeki kredilerle desteklenen tüketim.”
Ancak Bulgaristan ekonomisini olumsuz etkileyebilecek en önemli unsurun siyasi istikrarsızlık olduğu vurgulanıyor.
Hükümet, haftalar süren yolsuzluk karşıtı protestoların ardından aralık ayı ortasında istifa etti.
Ganev, “Üç yıl içinde yedi seçim yapıldı, şimdi hükümet yine istifa etti. Uzun vadeli bir siyasi istikrar ya da hükümet kurulamıyor. Bu da bütçe sorunlarına yol açıyor çünkü bütçeyi zamanında onaylayamıyoruz. Son beş yılın dördünde yıla bütçesiz girdik,” dedi.
Euroya geçişte dönüşüm kuru sabit olacak. Buna göre 1 euro, 1,95583 Bulgar levası üzerinden hesaplanacak.
Tüketicilerin ve işletmelerin uyum sağlaması için ağustos ayından bu yana fiyatlar hem leva hem de euro cinsinden gösteriliyor. Ayrıca geçişi kolaylaştırmak amacıyla ocak ayında nakit ödemelerde her iki para birimi de kabul edilecek.