Uganda, Ebola'nın Sudan türüne karşı 2.000 dozdan fazla aşı adayı uygulamayı planlıyor.
REKLAM
Üst düzey bir yetkili, Ugandalı sağlık yetkililerinin devam eden salgınla mücadele etmek için başkent Kampala'da bir Ebola aşısı denemesi başlatmaya hazırlandığını açıkladı.
Uganda Virüs Araştırma Enstitüsü İcra Direktörü Pontiano Kaleebu'nun açıklamasına göre bilim insanları, Ebola'nın Sudan türüne karşı 2.000 dozdan fazla aşı adayının planlanan dağıtımına ilişkin araştırma protokolleri geliştiriyor.
Kaleebu, gerekli tüm düzenleyici onayların alınması için "protokolün hızlandırıldığını" söyledi: "Bu aşı henüz lisanslı değil."
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ - WHO) yaptığı açıklamada, Uganda'nın salgına müdahalesine verdiği desteğin 2.160 doz deneme aşısına erişimi de içerdiğini bildirdi.
Açıklamada, "Onaylar beklendiği için araştırma ekipleri gözetim ekipleriyle birlikte çalışmak üzere sahaya konuşlandırıldı," ifadelerine yer verildi.
Aşı adayının yanı sıra aday tedavilerin de etkinlik ve güvenlik açısından daha fazla test edilmesi için klinik deneme protokollerinin kullanıma sunulduğu belirtildi.
Aşının üreticisi ise açıklanmadı. Kampala'nın ana hastanesinde çalışan bir hemşirenin ölümüne neden olan Sudan Ebola türü için onaylanmış bir aşı mevcut değil.
Hemşirenin çarşamba günü hayatını kaybetmesi sonrası yetkililer ertesi gün salgını ilan etti.
Yetkililer halen salgının kaynağını araştırıyor ve henüz teyit edilmiş başka bir vaka yok.
Acil aşı ihtiyacı
Uganda, Eylül 2022'de en az 55 kişinin ölümüne yol açan Ebola salgınının sona ermesinden bu yana aşı adaylarına erişebiliyor.
2018-2020 yılları arasında Kongo'nun doğusunda Zaire Ebola türü salgını sırasında enfeksiyon riski taşıyan 3.000 kişiyi aşılamak için kullanılan rVSV-ZEBOV diye bilinen bir deneme aşısı, hastalığın bölgede yayılmasını kontrol altına almada etkili olduğunu kanıtlamıştı.
Uganda, 2000 yılında yüzlerce kişinin ölümüne yol açan bir salgın da dahil olmak üzere çok sayıda Ebola salgını atlattı.
Batı Afrika'daki 2014-16 Ebola salgını 11.000'den fazla insanın ölümüne yol açarak hastalığın en yüksek ölü sayısına ulaşmasına neden olmuştu.
Virüs kökenli kanamalı ateş olarak ortaya çıkan Ebola'nın yayılmasını engellemek için temaslıların izini sürmek de kilit önem taşıyor.
Uganda Sağlık Bakanlığı'na göre, mevcut salgında 30 sağlık çalışanı ve hasta dahil olmak üzere en az 44 temaslı tespit edildi.
Bir dizi salgın
Uganda'da Ebola'nın teyit edilmesi, Doğu Afrika bölgesindeki bir dizi viral kanamalı ateş salgınının sonuncusu.
Tanzanya bu ayın başlarında Ebola benzeri Marburg hastalığı salgını ilan etmiş, Aralık ayında ise Ruanda ülkedeki Marburg salgınının sona erdiğini duyurmuştu.
Yerel sağlık yetkililerine göre Tanzanya'nın kuzeyindeki Kagera bölgesinde devam eden Marburg salgını en az iki kişinin ölümüne neden oldu.
Kampala'daki salgına müdahale etmek zor olabilir, çünkü şehir yaklaşık 4 milyonluk hareketli bir nüfusa sahip.
Ebola, enfekte olmuş bir kişinin vücut sıvıları ya da kontamine olmuş materyallerle temas yoluyla yayılıyor.
Belirtiler arasında ateş, kusma, ishal, kas ağrısı ve zaman zaman iç ve dış kanama yer alıyor.