Popüler ilaçlar, yeni bir incelemeye göre çocukların ve ergenlerin kilo vermesine ve kan şekeri seviyelerini düşürmesine yardımcı oldu.
REKLAM
Yeni araştırmalar, kilo verdirici ilaçların çocuklar ve gençler için de etkili olduğunu ortaya koydu. Bu bulgu, söz konusu ilaçların popülerliğinin giderek artmaya devam ettiği bir dönemde geldi.
Araştırmada, glukagon benzeri peptid-1 (GLP-1) reseptör agonistleri olarak bilinen ve oldukça popüler hale gelen kilo verdirici ilaçların obezite veya tip 2 diyabeti olan gençlerin sağlığını önemli ölçüde iyileştirdiği bulundu.
Ozempic, Wegovy, Mounjaro ve Zepbound gibi marka adlarıyla bilinen bu ilaçlar, iştahı azaltan bir hormonu taklit ederek kilo kaybına yardımcı oluyor.
Uluslararası Pediatrik ve Adolesan Diyabet Derneği (ISPAD) gibi çocuk sağlığı grupları, bu ilaçların obezite ve diyabeti olan dar bir çocuk grubuna önerilmesini tavsiye ediyor.
JAMA Pediatrics dergisinde yayımlanan analiz, 6 ila 17 yaş arasındaki yaklaşık bin 400 kişiyi kapsayan 18 klinik deneyin verilerini inceledi.
İlaçlar, tip 2 diyabeti olan çocuklarda kan şekeri seviyelerini önemli ölçüde düşürdü ve obez çocuklarda da plasebo (etkisiz madde) verilen gençlere kıyasla anlamlı kilo kaybı sağladı.
İntihar düşüncesi veya davranışları açısından anlamlı bir fark görülmedi. Ancak, çocuklarda gastrointestinal yan etkiler gözlendi. Araştırmacılar, yetişkinlerde yaygın olan bulantı ve kusma gibi şikayetlerin çocuklarda da dikkatle izlenmesi gerektiğini belirtti.
Bununla birlikte, çoğu denemenin takip sürelerinin görece kısa olduğu da kaydedildi.
Çalışmanın yazarlarından, Indiana Üniversitesi’nden sağlık veri bilimcisi Jiang Bian, Euronews Health’e, pediatrik gruplar üzerinde daha uzun vadeli, kapsayıcı çalışmalar yapılmasının, ilacın kullanım süresine ve gençlerdeki yaygın kullanımına rehberlik etmesi açısından gerekli olduğunu söyledi.
Araştırmaya dahil edilen klinik deneylerin 2012-2025 yılları arasında yayımlandığı, dolayısıyla ilaçların son versiyonlarının çok daha güçlü etkilere sahip olabileceği de uzmanlar tarafından belirtildi.
Kilo verdirici ilaçlara erişim
Bu bulgular, popüler kilo verdirici ilaçlar etrafında süregelen tartışmaların ortasında geldi – kimlerin bu ilaçlara erişebileceği, ne kadar süre kullanılacağı ve masrafların devlet tarafından karşılanıp karşılanmayacağı gibi konular gündemde.
Çalışmaya dahil olmayan, Bristol Üniversitesi’nden diyabet ve metabolik endokrinoloji profesörü Dr. Julian Hamilton-Shield, çok sayıda insanın özel reçeteler edinerek bu ilacı bir yerlerden, bazen güvenilir olmayan kaynaklardan temin ettiğini ve bunun çocuklar için kesinlikle istenmediğini söyledi.
Hamilton-Shield, gençler üzerine yapılan çalışmaların çoğunun 12 yaş ve üzerindekilere odaklandığını söyledi. Bu da bazı doktorların daha küçük yaştaki çocuklara bu ilaçları reçete etmekte tereddüt etmelerine yol açabiliyor.
Şu anda 6 yaşındaki çocuklar üzerinde de ilaçların test edildiği çalışmalar yürütülüyor.
Bununla birlikte, Hamilton-Shield, şiddetli obezitesi olan ve başka sağlık sorunları yaşayan – örneğin, gece boyunca solunum cihazına bağlı kalmayı gerektiren uyku apnesi – çocuk ve gençlere GLP-1 reseptör agonistlerinin verilmesinin “haklı” olduğunu düşünüyor.
“Bu çocukların yaşam kalitesi son derece düşük,” diyen Hamilton-Shield, obeziteye bağlı sağlık sorunları yaşayan çocukların bu komplikasyonları azaltmak ve aynı zamanda özgüvenleri ile psikolojik iyilik hallerini iyileştirmek için “önemli miktarda kilo vermeleri gerektiğini” ekledi.
Hamilton-Shield, bu ilaçların çocuklara yalnızca uzman kliniklerde, aynı zamanda psikolojik destek, diyetisyen ve hemşire desteğiyle birlikte sunulması gerektiğini söyledi. Böylece, çocuklar ilaçları bıraktıklarında da kilo kaybını koruyabilecek yaşam tarzı değişiklikleri kazanabilirler.
Bu, yetişkinlerde büyük bir sorun oldu; birçok yetişkin, ilaçları bıraktıktan sonra kaybettikleri kiloları geri aldı. Bu durum, yetişkinlerin ömür boyu bu ilaçları kullanmak zorunda olup olmayacakları tartışmasını doğurdu.
Uzun vadeli etkiler
Bu ilaçlar, uzun süredir sağlık uzmanlarını endişelendiren çocukluk çağı obezitesi oranlarının artışını tersine çevirmeye yardımcı olabilir. UNICEF’e göre dünya genelinde her 10 çocuktan biri obez.
Çocukluk çağı obezitesi; diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve karaciğer yağlanması gibi ömür boyu sürecek sağlık sorunları riskini artırıyor. Şiddetli obezitesi olan çocukların yaşam beklentileri de çok daha kısa oluyor.
İtalya’daki Giannina Gaslini Enstitüsü’nden ve aynı zamanda Avrupa Pediatrik Endokrinoloji Derneği’nin (ESPE) kurumsal bağlantı kurulu üyesi olan Dr. Mohamad Maghnie, çocuklar ve ergenlerin bu erken müdahaleden daha fazla fayda görebileceğini söyledi.
GLP-1 ilaçları, gençlerin sağlığını mümkün olduğunca erken iyileştirmeye başlamak için bir “fırsat penceresi” sunabilir, diye ekledi Maghnie ve çocukluk çağı obezitesini önlemek için daha fazla şey yapılması gerektiğini vurguladı.
Bununla birlikte, araştırmacılar hala kilo verdirici ilaçların gençlerdeki uzun vadeli güvenliği, maliyet yükü ve yan etkilerinin ciddiyeti konusunda soru işaretleri olduğunu söyledi.
“GLP-1’ler, kilo ve metabolik sağlığı iyileştirmek için geçici bir araç ya da diğer müdahalelere köprü olarak hizmet edebilir. Ancak büyüme, ergenlik, kemik sağlığı veya psikososyal gelişim üzerindeki uzun vadeli etkilerini henüz bilmiyoruz” dedi Bian.