Nörologlar ve sinirbilimciler bazı popüler gıdalardan mümkün olduğunca uzak durduklarını söylüyor.
Beyin sağlığını korumak denince akla çoğunlukla bulmaca çözmek, Sudoku oynamak ya da hafıza oyunlarını denemek geliyor. Ancak uzmanlara göre keskin bir zihin için yalnızca zihinsel egzersizler yeterli değil; günlük alışkanlıklar, özellikle de beslenme tercihleri büyük rol oynuyor.
Ara sıra sağlıksız yiyecek ve içecekler tüketmek sorun yaratmasa da, nörologlar ve sinirbilimciler bazı popüler gıdalardan mümkün olduğunca uzak durduklarını söylüyor.
Huffpost'a konuşan bir dizi nörolog, uzak durulmasını tavsiye ettikleri gıdaları açıkladı.
1. Protein tozu
Günlük smoothie’sine protein tozu ekleyenler dikkat: Sinirbilimci Friederike Fabritius, birçok protein tozunun yapay tatlandırıcılarla dolu olduğunu ve bunların bağırsak mikrobiyotasına zarar verdiğini söylüyor.
Fabritius’a göre, bağırsak sağlığı beyin fonksiyonları için kritik: “Sinir ileticilerimizin çoğu bağırsakta üretiliyor. Bu nedenle iç mikrobiyomumuzdaki bozulmalar beyin sağlığını da etkiliyor.”
2. Gazlı içecekler
Nörolog Dr. Shaheen Lakhan, gazlı içecekleri “beyin için en zararlı gıda maddelerinden biri” olarak tanımlıyor.
Lakhan’ın uyarılarına göre bunlar, yüksek oranda basit şeker içeriyor, beyni besleyen damarları tahrip ediyor, uzun vadede demans ve inme riskini artırıyor, kısa vadede ise beyin iltihabı, huzursuzluk, kötü ruh hâli ve uyku bozukluklarına yol açıyor.
Ayrıca şekerli içecekler bağımlılık riskini artırırken, Lakhan'a göre diyet içecek versiyonları da daha iyi bir alternatif değil:
“Kalorisiz tatlandırıcılar beyni strese sokuyor ve gerçek şekere yönelik aşırı bir istek yaratıyor.”
3. Margarin
NYU Langone Concussion Center’dan nörolog Dr. Shae Datta, margarin tüketiminden uzak duruyor. Nedeni ise trans yağ içermesi.
Datta, trans yağların kalp-damar sistemine zarar verdiği gibi beyin damarlarına da zarar verdiğini hatırlatıyor.
Neurology dergisindeki bir araştırmaya göre, kandaki trans yağ seviyeleri yüksek olan yaşlı yetişkinlerde demans riski daha fazla.
4. Bira
Tufts Medical Center’dan nörolog Dr. Byran Ho, birayı tamamen “boş kalori” olarak tanımlıyor.
Ho'ya göre bu içeceğin besin değeri yok. Ayrıca sonuçta alkol bir nörotoksin olduğu için merkezi ve çevresel sinir sistemine zarar verebilir. Orta seviyede tüketim bile beyin hücrelerine hasar verebilir.
5. Kafeinsiz kahve
Kafeinsiz kahvenin kendisi zararlı değil ancak kafeinin kahveden nasıl uzaklaştırıldığı önemli.
Nörobilimci Sean Callan, solventle kafeinden arındırılmış kahvelere karşı uyarıyor. Zira solventler genelde toksik kimyasallar. Bunlar kansere veya nörolojik hasara yol açabiliyor.
Metylen klorür gibi bazı solventler plasentayı da geçebiliyor; hamileler için risk oluşturuyor.
Callan, tüketicilerin checkyourdecaf.org üzerinden markaların kimyasal içeriklerini kontrol etmesini öneriyor.
6. Patates kızartması
Nörolog Dr. Pedram Navab, patates kızartmasını tamamen hayatından çıkardığını söylüyor. Nedeni ise yağlı kızartmaların beyin damarlarına zarar vermesi, kan-beyin bariyerinin bütünlüğünü zayıflatması, öğrenme ve hafıza için kritik olan hipokampusa zarar verebilmesi.
Bu etkiler, uzun vadede bilişsel gerilemeye yol açabiliyor.
Protein tozu veya kafeinsiz kahve gibi bazı ürünleri bırakamayanlar için uzmanlar, mümkün olduğunca daha sağlıklı alternatifleri seçmeyi öneriyor. Patates kızartması ya da gazlı içecekler gibi gıdalar ise tamamen kesilemiyorsa seyrek ve ölçülü tüketim tavsiye ediliyor.